سوء مدیریت تالاب های فارس را خشکاند

گروه جامعه: پس از بارش باران های پاییزی برخی  تالاب‌های  استان مانند طشک و هفت برم به دلیل داشتن آب از قبل تا حدودی آبگیری شدند، اما در فصل بارندگی وضعیت بیشتر تالاب های استان همچنان بحرانی و خشک است.به گزارش ایلنا، از سوی دیگر کشاورزان هم، هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که کشت و آبیاری به شیوه سنتی، موجب نابودی بخش کشاورزی خواهد بود و اگر الگوی کشت به همین منوال ادامه پیدا کند، وضعیت تالاب‌ها در آینده‌ای نزدیک بدتر هم خواهد شد.

به گفته کارشناسان محیط زیست  برای خشکیدگی تالاب‌ها و تأمین حقابه آنها چند راهکار وجود دارد که اول تامین حقابه تالاب‌ها در زمستان است تا کشاورزان نتوانند این آب را برداشت کنند و از طرفی باید با تمام ابزارهای قانونی و اجرایی، جلوی برداشت غیرمجاز آب‌های سطحی و زیرزمینی گرفته شود.بخش کشاورزی به عنوان مصرف کننده اصلی آب با توسعه ناپایدار و فراتر از ظرفیت در کنار وزارت نیرو که با احداث سدها فرصت را برای بهره بردار ی های مجاز و غیرمجاز فراهم می کنند مقصران اصلی خشک شدن تالاب ها هستند.

در حوزه آبریز بختگان نیز اگر مدیریت آب و خاک در تالاب به شکلی صحیح صورت می‌گرفت، امروز شاهد خشک شدن آن نبودیم.آب های زیرزمینی اطراف طشک و بختگان شور شده اند و این شور شدن از چند سال قبل شروع شده و با سرعت زیادی در حال افزایش است؛ دلیل این امرهم ورود شورابه از طرف بختگان است که سفره های آب زیرزمینی را تحت تاثیر قرار داده است. 

تهدید دیگری  هم در حوزه بختگان وجود دارد و تبدیل این تالاب ها به کانون های گرد و غباراست؛ این پهنه 130 هزار هکتاری با بدل شدن به کانون گرد و غبار می تواند آسیب های زیادی برای کشاورزی داشته باشد. 
انتقال نمک از بستر دریاچه شوری اراضی را تشدید و باغات دیم را نابود خواهد کرد. تالاب پریشان یکی دیگر از تالاب های مهم استان نیز حال و روز خوشی ندارد و بیش از 1000 چاه مجاز و غیر مجاز است، حال آنکه این تالاب بزرگترین تالاب آب شیرین در کشور بوده و از سوی یونسکو، به عنوان ذخیره گاه زیستی نام گذاری شده است.
در حال حاضر با خشک شدن پریشان و ارژن و از دست رفتن رطوبت جوی منطقه، بخشی از تنوع زیستی منطقه از بین رفته و بخشی دیگر به خطر افتاده است.تالاب مهارلو هم که رطوبت دشت شیراز و سروستان را تأمین می‌کند، با توجه به پدیده خشکسالی و کمی بارندگی که سالهاست استان فارس با آن دست و پنجه نرم می کند، شرایط برای ورود ریزگردها مهیا کرده است.

تالاب های فارس منشأ ریزگردها خواهند شد
معاون محیط زیست فارس در این خصوص می گوید:تالاب های فارس اگر احیا و کنترل نشوند منشا ریزگردها خواهند شد.نبی الله مرادی می افزاید: اگر عرصه های طبیعی را حفظ کنیم می توان امید داشت که هوای پاک داشته باشیم اما اگر آن را از دست بدهیم هوای پاک هم وجود نخواهد داشت.

اشتغال استان بر محور کشاورزی بنا گذاشته شد
وی با ابراز نگرانی از اینکه اشتغال استان بر محور کشاورزی بنا گذاشته شده است، عنوان می کند: منابع آب را از دست داده ایم و از زمانی که سد درودزن در بالا دست بختگان احداث شد رها سازی آب از سد برای تالاب ها اتفاق نمی افتد.مرادی ادامه می دهد:  از سال ۹۸ برنامه حقابه تالاب ها مطرح شد و ۴۰ میلیون متر مکعب رقم خورد و سال ۹۹ نیز ۵۵ میلیون متر مکعب رها و سال ۱۴۰۰به دلیل مشکلات آبی رهاسازی نشد و نگرانی کمبود منابع آب شرب وجود داشت. 

معاون محیط زیست فارس می گوید: در سال جاری با آبگیری هایی که انجام شد و طبق مصوبه ستاد احیای تالاب های فارس بنا شد امسال ۱۰۰ میلیون مترمکعب در چند مرحله رها سازی داشته باشیم و مرحله اول در همین ماه رقم می خورد و در هر بار کمتر از ۲۰ میلیون متر مکعب نخواهد بود.او با اشاره به اینکه برای بختگان در شرایط خشکسالی حداقل  ۷۰۰ میلیون متر مکعب آب نیاز است، خاطرنشان می کند: متولی آب در کل کشور وزارت نیرو است و  براساس ضوابط و قوانین این اتفاق صورت می گیرد که به دلیل آنکه در چند سال اخیر این رهاسازی انجام نمی شد؛ امروز سخت خواهد بود.

بختگان زنده است
مرادی با بیان اینکه به یک برنامه پلکانی بلند نیاز داریم  تا حداقل های نیاز بختگان تامین شود ، تصریح می کند: بختگان زنده است و امید به زندگی در آن وجود دارد و امسال پرنده های مهاجر زیادی به تالاب آمده اند.وی می گوید: اگر در بستر بختگان آب باشد فلامینگوها هیچ نیازی به کمک مردم نخواهند داشت و اگر این رهاسازی آب انجام شود پرندگان مهاجر به سلامت عبور خواهند کرد.

کشاورزی ما ناپایدار است و  به دستگاه های متولی هشدار دادیم
مدیرکل محیط زیست فارس نیز  در این رابطه می گوید: امیدوار به بارندگی های پیش رو هستیم که آب تالاب با این بارش ها تامین شود و نیازی به رها سازی آب نداشته باشیم.عطاالله پورشیرزاد با بیان اینکه اگر موضوع را کمی فنی تر  بررسی کنیم و نظرات اهل فن را داشته باشیم با حقابه تالاب آن جانی را که باید نمی گیرد، ادامه می دهد: نوع کشاورزی ما ناپایدار است و به دستگاه های متولی آب هشدار دادیم دراین خصوص نیاز است تا وزارت نیرو و جهاد کشاورزی برنامه ریزی هایی انجام دهند.وی می افزاید: اگر توانستیم منابع آب را مدیریت کنیم و برداشت غیرمجاز از چاه های آب نداشته باشیم تالاب هم احیا می شود.

 سوء مدیریت تالاب های فارس را خشکاند
مدیرکل محیط زیست فارس تصریح می کند: سوء مدیریت تالاب های فارس را خشکانده است.وی با اشاره به احداث کارخانه آهن اسفنجی در نزدیکی تالاب بختگان ، می گوید: ارزیابی این کارخانه در حال پیگیری است  و هنوز بررسی آن در سازمان محیط زیست در حال مطالعه است.پورشیرزاد با بیان اینکه استقرار صنایع  در هر نقطه ای سنجیده می شود، ادامه می دهد: از مدیر کارخانه در خصوص نحوه تامین آب پرسیده شده است، و قرار است آب کارخانه از خلیج فارس تامین شود و حق برداشت از آب های زیر زمینی را ندارند.وی می گوید: تا زمانی که ابلاغیه از سوی سازمان محیط زیست کشور نرسد موافقتی صورت نخواهد گرفت.