راهکار بورس برای ساماندهی بازار خودرو چیست؟

گروه اقتصادی: پس از کش و قوس‌های فراوان بالاخره اعلام شد عرضه خودرو در بورس کالا تداوم خواهد داشت و خودرو‌های عرضه شده در بورس کالا از نظام قرعه‌کشی خارج خواهند شد.اما به گفته رئیس سازمان بورس هدف این سازمان تنها محدود به فروش خودرو در بورس کالا نبوده و آقای مجید عشقی بار‌ها بر این موضوع تاکید کرده است. رئیس سازمان بورس در یکی از برنامه‌ها می‌گوید: هدف ما تنها بحث فروش خودرو در بورس کالا نیست بلکه به دنبال فعال‌سازی ظرفیت‌های بورس برای تامین مالی صنعت خودروی کشور هستیم که اوراق سلف و گواهی سپرده، ابزار‌های آماده در بازار سرمایه در این خصوص است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: با تکمیل اقدامات و فراهم شدن امکان سرمایه‌گذاری‌های جدید، امیدوار به رونق صنعت خودرو هستیم. در این راستا در چند وقت گذشته مذاکراتی را با خودروساز‌ها انجام دادیم تا منابع مذکور را به سمت توسعه پلتفرم‌های جدید و ارتقای کیفی محصولات فعلی اختصاص دهند.

در راستای تحقق یکی دیگر از برنامه‌های سازمان بورس در جهت کمک به بهبود وضعیت صنعت خودرو ۱۸ بهمن مدیر بازار‌های مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالا، آقای آراسته خبر از عرضه اوراق سلف موازی استاندارد خودرو برای یکی از شرکت‌های خودروسازی داد.

امکان دریافت سود یا تحویل فیزیکی کالا در اوراق سلف موازی استاندارد
اما اوراق سلف موازی استاندار خودرو چیست و چه تمایزی با سایر ابزار‌های بازار سرمایه دارد؟ در همین خصوص  آراسته مدیر بازار‌های مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالا  گفت: تفاوت بازار سلف با قرارداد‌های آتی این است که در قرارداد آتی فقط ضمانت معاملات را فرد می‌گذارند و به شکلی تعهدی است، اما در سلف فرد باید کل ارزش اوراقی را که خریداری می‌کند به صورت نقدی از طریق فرآیند سیستمی واریز کند و دارنده اوراق از فردای عرضه تا روز سررسید می‌تواند این را اوراق معامله (خرید و فروش) کند و در نهایت کسی که دارنده نهایی اوراق است یا می‌تواند درخواست دریافت فیزیکی کالا را داشته یا سود پیش‌بینی شده را دریافت کند و اجباری برای دریافت فیزیکی کالا وجود ندارد.

او در ادامه افزود: اوراق سلف موازی استاندارد دنبال‌کننده قرارداد‌های سلفی است که در بازار فیزیکی بورس کالا مورد معامله قرار می‌گیرد. برای قرارداد‌های سلف یک سری محدویت‌ها وجود داشت. به طور مثال این قرارداد‌ها سقف ۶ ماه بیشتر را نداشتند و تولیدکنندگان نهایتا می‌توانستند سلف ۶ ماهه به فروش برسانند. مورد دیگر اینکه سلف عادی بازار ثانویه نیز نداشت.

آراسته گفت: پس از بررسی‌های انجام شده در سال ۱۳۹۳ اوراق سلف موازی استاندارد طراحی شد، که بزرگ‌ترین مزیت آن نسبت به قرارداد‌های سلف بازار فیزیکی بورس کالا، این بود که این اوراق بیشتر از یک سال قابلیت انتشار دارد، علاوه بر این نکته برای این اوراق بازار ثانویه هم در نظر گرفته شد.

اوراق سلف موازی استاندارد ابزاری مناسب برای تامین مالی صنعت خودرو
به گفته کارشناسان این حوزه اوراق سلف موازی استاندارد خودرو علاوه بر داشتن مزیت‌هایی برای خریداران، برای خودرسازان نیز مسیری مناسب جهت تامین مالی است.  رسول علیمحمدی کارشناس حوزه بورس کالا گفت: با توجه به نیاز نقدینگی که در صنعت خودرو احساس می‌شود بنابراین، اوراق سلف موازی استاندارد برای این صنعت به عنوان یک ابزار تامین مالی مناسب محسوب می‌شود.

او در ادامه تصریح کرد: زمانی که مشکل تامین مالی خودروسازان حل شود در این صورت توانایی خرید قطعه از قطعه‌ساز برای خودروساز فراهم می‌شود و دیگر خودروساز بهانه‌ای برای عدم تحویل خودرو در زمان مقرر نخواهد داشت. علاوه بر این تکمیل طرح‌های توسعه‌ای خودروسازان، مشارکت خریداران در سود حاصل از تولید و رشد جذابیت سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو از جمله دیگر مزیت‌های این عرضه به شمار می‌آید.

دیگر کارشناس حوزه بورس کالا  الهه نعمتی با اشاره به فروش قطعی محصول و افزایش تولید خودروسازان از سایر مزیت‌های عرضه اوراق سلف موازی استاندارد خودرو گفت: خرید قطعی محصول، مصونیت از افزایش قیمت و نوسانات بازار خودرو و کسب سود مطمئن از دیگر مزیت‌های این اوراق برای سرمایه‌گذاران آن تلقی می‌شود.
حالا شرکت بهمن موتور یکشنبه هفته آینده ۲۳ بهمن به منظور تامین سرمایه در گردش، اقدام به انتشار اوراق سلف موازی استاندارد وانت کارا ۲۰۰۰ تک کابین به ارزش ۲ هزار میلیارد تومان در بورس کالای ایران با سررسید ۲ ساله می‌کند.

اوراقی که به گفته مدیر بازار‌های مشتقه و صندوق‌های کالایی بورس کالا خودروسازان دیگر نیز برای انتشار آن درخواست‌هایی داده‌اند. آقای آراسته در ادامه می‌گوید: دو خودروساز دیگر نیز درخواست داده‌اند که فکر می‌کنم هفته آینده می‌توانیم جزئیات نهایی آن را اعلام کنیم. البته که ما برای ایران خودرو و سایپا اوراق سلف موازی استاندارد را ارائه کرده‌ایم و می‌توانند از آن استفاده کنند. در کل جهت انتشار اوراق سلف موازی استاندارد برای هیچ خودروساز خصوصی و دولتی محدودیتی وجود ندارد.

به گفته او، حتی یک شرکت قطعه‌ساز هم وجود دارد که هفته آینده جلسه پذیرش آن برگزار می‌شود؛ به امید خدا اگر نهایی شود به مرحله بعد یعنی انتشار مجوز آن می‌رویم که فکر می‌کنم هفته اول یا دوم اسفند اوراق این قطعه‌ساز هم منتشر شود.با توجه به مزیت‌های مطرح شده در خصوص اوراق سلف موازی استاندارد خودرو حالا باید منتظر ماند و دید استقبال از این عرضه چگونه خواهد بود و خودروسازان تا چه میزان می‌توانند از این ابزار استفاده مطلوب در جهت رفع نیازهای خود داشته باشند؟