گروه بین الملل: حمله روسیه به اوکراین به عنوان رویدادی عجیب و غیرمنتظره که در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم را تغییر داده است. در آستانه یک سالگی این جنگ که تاکنون تلفات سنگینی را برای هر دو طرف به همراه داشته، سوالات متعددی از جمله اینکه "این جنگ چگونه خاتمه مییابد؟" و یا اینکه "دقیقا پایان بازی دموکراسیهای غربی چیست؟" مطرح میشوند.
به گزارش ایسنا، روزنامه گاردین در گزارشی مینویسد: «پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، حدس و گمانهزنیهای طولانی مدت بر سر صلح در اروپا، روابط پسا جنگ سرد با مسکو و جایگاه تنزلیافته ناتو، طی یک شب از هم فروپاشید. این جنگ تاثیراتی را در جهان گذاشته است؛ برای مثال این جنگ سیاست دفاعی آلمان را دگرگون و مذاکرات "خودمختاری استراتژیک" فرانسه را متوقف کرد، اتحاد و همبستگی اتحادیه اروپا را افزایش داد، تعهد ایالات متحده آمریکا را به ائتلاف ترانسآتلانتیک احیا کرد، شکاف جهانی شمال-جنوب را گسترش داد، از نقش سازمان ملل متحد به عنوان نظارهگر و سازمانی که صرفا ابراز نگرانی میکند، کاست و به انگلیس پس از بریگزیت فرصتی داد تا دوباره خود را به عنوان کشوری که نقش بینالمللی برای ایفا دارد، نشان دهد.
جنگ روسیه که به دستور ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری این کشور آغاز شد، پیامدهای شدید اقتصادی و اجتماعی را در اروپا و فرای آن به همراه داشته است. صادرات غلات از اوکراین به کشورهای آفریقایی و خاورمیانه با مشکل مواجه شد. زنجیرههای تامین جهانی پسا کووید بیشتر آسیب دید و بحران و هزینههای زندگی را بدتر کرد و وابستگی شدید اروپا به نفت و گاز روسیه مشکلات دیگری را به دنبال داشته است. همزمان با تحریمهای غربی، پوتین هم از مسئله قیمتهای انرژی "سلاحسازی" و سعی کرد تا روابط و ائتلاف نزدیکتری با چین ایجاد کند. با حملات هوایی و موشک، میلیونها پناهجو از اوکراین گریختند و هزاران غیرنظامی کشته شدند و همچنان تلفاتی در جریان است.
این جنگ همچنین سیاست "خنثی" برخی از طرفها از جمله هند، اسرائیل، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی و ترکیه که در اتخاذ موضع خود مصمم نبودهاند را آشکار کرده است. جدای از این مورد، این جنگ ضربهای را نیز به اساس قوانین بینالمللی از جمله منشور سازمان ملل وارد کرد. همچنین، تحقیقات پیرامون "جنایات جنگی و نسلکشی" در حال بررسی است اما هنوز نامشخص است که آیا آن دسته از افرادی که مسئول چنین "جنایاتی" بودهاند با عدالت مواجه و پاسخگو خواهند شد یا خیر.
اما مسئله اساسی اینجاست که این جنگ از پایانش فاصله دارد و احتمالا وارد "مرحله خطرناکتری" میشود. نیروهای روسیه مجدد سازماندهی شده و تقویت قوا کردهاند. انتظار میرود که در فصل بهار در امتداد جبهههای شرقی و جنوبی یا احتمالا از طریق بلاروس حمله جدیدی را آغاز کنند و در این میان مولداوی نیز تهدید میشود. علیرغم درخواستهای مکرر اوکراین مبنی بر ارسال تسلیحات غربی، سیستمهای موشکی و تانک، اوکراینیها همچنان نسبت به توقف نیروهای روسیه کوشش و تقلا میکنند.
حدود ۱۰۰ تن از رهبران و مقامات ناتو، اروپا و آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ گرد هم آمدند تا درباره این جنگ به بحث و گفتوگو بپردازند. همزمان با درخواست مجدد ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین مبنی بر کمکهای فوری به کشورش، ریشی سوناک، نخستوزیر انگلیس هم از کشورهای غربی خواست تا درخصوص دو برابر کردن کمکهای نظامی به کییف به انگلیس بپیوندند.
همزمان با اینکه جنگ روسیه و اوکراین وارد دومین سال خود میشود، ابرهای سیاهی، آسمان مبارزه و تقلا برای زندگی و مرگ را پوشانده است. تسلیحات غربی با سرعت پایین به دست اوکراین میرسد و همچنان هیچ برنامه جنگی وجود ندارد. با این حال، فشارهای سیاسی در حال افزایش است. اگرچه جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا که به مناسبت یک سالگی جنگ روسیه-اوکراین روز سهشنبه در ورشو سخنرانی کرد، کمکهای بسیار زیادی به اوکراین ارسال کرده است اما او و ناتو در مواجه با روسیه بسیار محتاط هستند؛ اما با این حال جمهوریخواهان معتقدند که دولت بایدن بیش از اندازه کمکهایی را به کییف فرستاده است. همچنین امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه که سال گذشته میلادی به مسامحه و سازش متهم شد، امسال نسبت به اینکه پوتین باید به لحاظ نظامی شکست بخورد، پافشاری میکند. اما با وجود فشارهای سفت و سخت اروپای شرقی، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان جوانب احتیاط را میسنجد و نسبت به آن تاکید میورزد.
با این حال بحث گستردهتر و سوال کلیدی این است که این جنگ چگونه خاتمه مییابد؟ دقیقا پایان بازی دموکراسیهای غربی چیست؟ با این وجود هنوز هیچ توافقی وجود ندارد. سناریوهای آتی شامل موارد مختلفی از جمله پیروزی اوکراین و یا سقوط روسیه به سبک ۱۹۱۷، شکست کامل اوکراین، ایجاد تنش میان ناتو و روسیه در اروپا و یا وضعیت مشابه سال ۲۰۱۴ که در آن روسیه به شبه جزیره کریمه حمله کرد، میشود. البته بسیاری از سیاستمداران غربی و کارشناسان سیاسی معتقدند که این وضعیت در نهایت باید رخ دهد؛ به عبارتی هرگونه صلح در آینده لزوما شامل الحاق دردناک سرزمینهای اوکراینی خواهد شد؛ اقدامی که برای کییف و اروپا به عنوان "خیانت" و برای پوتین "تبرئه" قلمداد خواهد شد. این تفکر ترسناک است اما در حال حاضر دو طرف از طریق موفقیتهای نظامی قصد تحکیم مواضع خود را دارند و بنابراین جنگ در حال تداوم است.»