گروه علمی: آنهایی که دنبال کاهش وزن بیدردسرند اغلب سراغ رژیم کتو یا پالئو میروند؛ اما پژوهشهای جدید نشان میدهند این نوع رژیمها هم ناسالماند و هم برای محیط زیست زیانبارند.مطالعهای که در دانشگاه تولین در نیواورلئان ایالات متحده آمریکا انجام شد، نشان داد این روشهای کاهش وزن از نظر کیفیت کلی تغذیه کمترین امتیاز و از نظر انتشار کربن در بالاترین رتبه قرار دارند.
دیهگو رز، نویسنده ارشد این مطالعه در بیانیهای اعلام کرد: «از آنجا که این رژیمها بر پایه گوشت قرار دارند، به تاثیر آنها روی تغییرات اقلیمی مشکوک بودیم. تاکنون کسی کل این رژیمهایی را که بدون مشورت با متخصص انتخاب میشوند، بر پایه یک چارچوب مشترک با هم مقایسه نکرده بود.»
در این مطالعه که در نشریه آمریکایی «تغذیه بالینی» (Clinical Nutrition) منتشر شد، شش رژیم غذایی محبوب با استفاده از دادههای پیمایش ملی بهداشت و تغذیه مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها بررسی شدند. به این صورت که بر اساس شاخص تغذیه سالم فدرال، به این رژیمها امتیاز دادند و میانگین امتیاز ۱۶ هزار شرکتکنندهای را که از هریک از رژیمها پیروی میکردند، محاسبه کردند.
رژیم کتو مقدار زیادی چربی و مقدار اندکی کربوهیدرات دارد. طبق براوردها، این رژیم به ازای هر هزار کالری مصرفی، حدود ۲.۹ کیلو دیاکسیدکربن تولید میکند.رژیم پالئو که در آن از گوشت، آجیل و سبزیجات استفاده میشود و مصرف غلات و حبوبات در آن ممنوع است، در رژیمهای غذایی پایینترین امتیاز کیفی را دارد. ردپای کربن آن بالا است و برای هر هزار کالری مصرفی، حدود ۲.۵ کیلو دیاکسیدکربن تولید میکند.
رژیمهای وگن (خامگیاهخواری) کمترین ردپای کربن را به جا میگذارند و به ازای هر هزار کالری مصرفی تنها ۰.۶ کیلو دیاکسیدکربن تولید میکنند؛ ۲۵ درصد کمتر از دیاکسیدکربن تولیدی در رژیم کتو.رژیم غذایی پسکترین (pescatarian) که در آن خوردن گوشت و مرغ غیرمجاز اما مصرف ماهی مجاز است، بالاترین امتیاز کیفیت تغذیه رژیمهای موردبررسی را به دست آورد و رژیمهای غذایی گیاهخواری و وگن در مرتبه بعد از آن قرار گرفتند.
این مطالعه نشان داد که رژیم غذایی همهچیزخواریــ رایجترین رژیم غذایی که ۸۶ درصد مردم پیرو آن هستندـ از نظر کیفیت و پایداری امتیاز متوسط دارد.مطالعهای که با حمایت سازمان ملل متحد انجام و در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، نشان داد ۳۴ درصد از انتشار گازهای گلخانهای ناشی از سیستم تولید مواد غذایی است. تولید گوشت گاو ۸ تا ۱۰ برابر بیشتر از گوشت مرغ و بیش از ۲۰ برابر بیشتر از تولید مغزها و حبوبات به انتشار گازهای گلخانهای منجر میشود.
به گفته دیهگو رز، تغییرات اقلیمی یکی از مهمترین مشکلات زمانه ما است و بسیاری از مردم به دنبال کردن رژیم غذایی بر پایه گیاهان علاقهمندند. این کارشناس افزود: «بر اساس نتایج مطالعه ما، این کار به کاهش ردپای کربن منجر میشود و به طور کلی سالمتر است. پژوهشهای ما نشان میدهد که بدون حذف کامل گوشت از رژیم غذایی نیز میتوان برای بهبود سلامت و کاهش ردپای کربن کاری کرد.»