گروه بین الملل: اواخر ماه اوت، دوربینهای خبری درگیری تنشزایی را بین جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، و یکی از کارگران یک کارخانه فولاد در شمال استان انتاریو ثبت کردند.
ترودو دستش را برای دست دادن دراز کرد، اما کارگر فولاد حاضر نشد با او دست بدهد، و در عوض درباره مشکلاتش برای تامین هزینههای زندگی با وجود داشتن شغلی ثابت، با نخستوزیر به مشاجره پرداخت.
ترودو در پاسخ به او درباره اقداماتی صحبت کرد که دولت لیبرال برای کمک به خانوادههای کارگر انجام داده است، از جمله برنامه ملی مراقبتهای دندانپزشکی و وضع تعرفه بر فولاد چینی که برای حمایت از کارگران کانادایی طراحی شده است.
کارگر فولاد در پاسخ گفت: «من حتی یک لحظه هم حرفت را باور نمیکنم»، و پس از آن به نخستوزیر گفت: «فکر میکنم تو فقط یک سال دیگر دوام میآوری.»
این کلیپ میلیونها بار در اینترنت دیده شد و روزنامه گلوب اند میل آن را «نمونه کاملی از وضعیت کنونی» سیاست در کانادا توصیف کرد که فرسودگی و ناامیدی عمومی را به تصویر میکشد که ترودو با آن روبرو است.
نظرسنجیها نشان میدهد که در نهمین سال نخست وزیری ترودو، میزان محبوبیت او از ۶۳ درصد در زمانی که برای اولین بار انتخاب شده بود، به ۲۸ درصد در ماه ژوئن امسال کاهش یافته است.
این کاهش محبوبیت پیامدهایی را برای حزب حاکم لیبرال به رهبری جاستین ترودو به همراه داشته است. در انتخابات میاندورهای اخیر، این حزب یکی از کرسیهای فدرال خود در تورنتو را که به مدت ۳۰ سال در اختیار داشت، به حزب مخالف محافظهکار واگذار کرد؛ تحولی که نشانهای از جدی بودن مشکلات حزب حاکم بود.
روز دوشنبه، ترودو و لیبرالها با مجموعه دیگری از آزمونها روبرو شد: شکست در انتخابات مهم میاندورهای در شهر مونترال، یکی از پایگاههای اصلی لیبرالها، و همین طور بازگشایی پارلمان، جایی که پیر پوالیو، رهبر حزب محافظهکار، وعده داده است که در اسرع وقت طرح عدم اعتماد را با هدف سرنگون کردن دولتی ارائه دهد که در پارلمان اکثریت قاطع را در اختیار ندارد.
اگر او موفق شود، کاناداییها ممکن است برای انتخاباتی دیگر به پای صندوقهای رای بروند.
و اگر نظرسنجیهای فعلی نشانی از چگونگی رای دادن آنها باشد، انتخابات سراسری بعدی ممکن است پایان دوران نخست وزیری جاستین ترودو را رقم بزند.
دارل بریکر، پژوهشگر علوم سیاسی و کارشناس نظرسنجی در شرکت ایپسوس، مقطع کنونی در سیاست کانادا را با شکست تاریخی حزب محافظهکار بریتانیا در تابستان امسال مقایسه میکند که در آن ۲۵۱ کرسی را در پارلمان از دست دادند.
بریکر گفت: «واقعیت این است که کار تمام است. اتفاقی که دارد رخ میدهد این است که ما به سمت یک نتیجه اجتنابناپذیر حرکت میکنیم.»
این تغییر سرنوشت برای جاستین ترودو، پسر پییر الیوت ترودو، نخستوزیر سابق کانادا، که در سال ۲۰۱۵ با پیامی از امید، اصلاح و تقویت طبقه متوسط با رای کاناداییهای امیدوار انتخاب شد، بسیار چشمگیر است.
ترودو در سالهای اول نخستوزیری، به نماد جهانی ترقیخواهی تبدیل شده بود. او در مجله ووگ و روی جلد رولینگ استون ظاهر شد که تیتر آن این بود: «چرا او نباید رئیسجمهور ما باشد؟»
اما در سالهای اخیر، به ویژه بعد از همهگیری کووید-۱۹، کاناداییها میگویند شاهد افول وضعیت کشورشان بودهاند. قدرت خرید مسکن افت چشمگیری داشته، قیمت مواد غذایی سر به فلک کشیده، جرم و جنایت مشهودتر شده، و سیستم بهداشت عمومی کانادا دچار مشکل شده است.
در حالی که بسیاری از این مسائل مستقیما بر عهده دولت مرکزی نیست - مثلا سیستم بهداشت و درمان عمدتا از سوی استانها اداره میشود - کاناداییها بیشتر سرزنش خود را متوجه ترودو کردهاند.
عمر عزیز، نویسنده و وکیل، در مقالهای که در ماه اوت در روزنامه گلوب اند میل منتشر شد، نوشت که کشور «شاهد یک شکست سیستماتیک سیاسی» و در نگاهی کلیتر، شاهد افول «رویای کانادایی» است. عزیز، که پیشتر به عنوان مشاور سیاسی در دولت ترودو کار میکرد، به بیبیسی گفت که کاناداییها احساس میکنند نخستوزیر نتوانسته به وعدههای خود عمل کند.
او شور و شادی حامیان لیبرالها را زمانی که ترودو برای اولین بار انتخاب شد، به یاد میآورد و میگوید: «مردم در خیابانها جشن میگرفتند، و من احساس میکردم دوره جدیدی آغاز شده است.»
اما بعد از سه دوره نخستوزیری ترودو، پیشرفتی که انتظار میرفت به دست نیامده است.
عزیز گفت: «احساس میشود که رهبران سیاسی، نخستوزیر و دولت نتوانستهاند به نگرانیهایی که در طی سالهای گذشته شکل گرفته، پاسخ دهند.»
«مردم اکنون به دنبال یافتن یک جایگزین، در هر جای دیگری هستند.»
پس از شکست لیبرالها در انتخابات میاندورهای تورنتو در ماه ژوئن، ترودو تحت فشار قرار گرفت که از مقام خود کنارهگیری کند.جرمی برودهرست، مدیر کارزار انتخاباتی لیبرالها، در ماه سپتامبر استعفا کرد. بنا بر گزارشها او به ترودو گفته بود که معتقد است او نمیتواند در انتخابات بعدی پیروز شود.اما نخست وزیر همچنان به کار خود ادامه داده و در طول تابستان در رویدادهای مختلفی در سراسر کشور شرکت کرده است.ترودو در جریان این رویدادها، برنامههای دولت خود را برای حل مشکلات کانادا ارائه کرده است، از جمله طرحی برای ساخت نزدیک به چهار میلیون خانه جدید تا سال ۲۰۳۱ با هدف افزایش عرضه مسکن، یا اعمال محدودیت در مهاجرت برای کاهش فشار بر منابع عمومی.
او همزمان تلاش کرده تا تفاوتهای آشکاری بین خود و رقیب محافظهکارش ایجاد کند و گفته است که حزب او به «سرمایهگذاری برای کاناداییها» معتقد است، در حالی که پوالیو میخواهد برنامههایی را متوقف کند که «کاناداییها به آن وابسته هستند».
ترودو هفته گذشته به خبرنگاران گفت: «این همان انتخابی است که مردم سال آینده با آن روبرو هستند.»
به نظر نمیرسد که هیچکدام از این تلاشها اقبالی برای حزب لیبرال و ترودو به ارمغان آورده باشد.بر اساس چندین نظرسنجی شکاف بین لیبرالها و محافظهکاران، که در میان رایدهندگان مصمم پیشتاز هستند، از ابتدای سال جاری بیشتر شده است.عمر عزیز میگوید: «فکر میکنم مردم دیگر تصمیم خود را گرفتهاند و هر کاری که لیبرالها انجام میدهند، خیلی کم و خیلی دیر است. این کارها باید سالها پیش انجام میشد.»حزب دموکراتیک جدید کانادا نیز اخیرا از توافق پارلمانی با لیبرالها، که ترودو را در قدرت نگه داشته بود، عقبنشینی کرده است.
جاگمیت سینگ، رهبر حزب دموکراتیک جدید، هنگام اعلام پایان این توافق گفت: «لیبرالها بیش از حد ضعیف، بیش از حد خودخواه و بیش از آن وابسته به منافع شرکتی هستند که بتوانند برای مردم مبارزه کنند.»این توافق قرار بود تا ماه ژوئن آینده ادامه پیدا کند و انتخابات برای اکتبر ۲۰۲۵ برنامهریزی شده بود.
دارل بریکر معتقد است با از دست دادن این حمایت «هر روز کاری در پارلمان تعیینکننده خواهد بود».
او میگوید: «پاییز بسیار سختی برای لیبرالها در پیش خواهد بود.»