مدرک:دکتری بهداشت باروری؛ شغل: سفیر !

گروه سیاسی: روزنامه سازندگی نوشت: معصومه آباد را می‌شناسید؟ احتمالاً بسیاری او را می‌شناسند و برخی نیز او را نمی‌شناسند. این چندان اهمیتی ندارد. آنچه اهمیت دارد، این است که او با مدرک دکترای باروری اخیرا به سمت سفیر ایران در فنلاند انتخاب شده است.
این در حالی است که سابقه اجرایی ایشان فقط به عضویت در دو دوره شورای شهر تهران محدود می‌شود. نامش نیز در فهرست ۲ هزار نفره گیرندگان املاک نجومی آمده بود و قبل از آن نیز در سال‌های ۷۵ تا ۷۷ رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان نجمیه بوده است.
اکنون باید از وزارت خارجه و وزیر این دستگاه و البته از رئیس جمهور که احکام سفرا را امضا می‌کنند، پرسید با چه رویکردی و براساس چه سابقه‌ای معصومه آباد سفیر ایران در فنلاند شده است؟ پای چه کسانی دیگری در میان است که به گفته ایشان وزارت خارجه ۶ ماه با وی رایزنی می‌کرده تا او این پست را قبول کند رابطه دانش تخصصی و ماموریتی که سفیر باید عهده دار باشد چه می‌شود؟
اگر این مجلس، مجلس بود و نمایندگان آن وکیل دولت بودند باید برای همین امر و فقط همین تصمیم و انتخاب، وزیر خارجه را استیضاح و برکنار می‌کردند. جای سوال است آیا مجلس نمی‌خواهد به چنین موضوعی ورود کند؟ البته بعید است. چه آنکه برخی از نمایندگان مجلس که سابق بر این در شهرداری و شورای شهر بودند، نمی‌گذارند اساساً چنین موضوعاتی مطرح و بررسی شود. پس این آخرین تصمیم از این دست نخواهد بود و دولت با چنین مجلسی این راه را به جای شایسته‌سالاری ادامه خواهد داد. با این حال، لازم است یادآوری کنیم، موضوع اساساً از کجا آغاز شد.
هفته گذشته بود که نام معصومه‌آباد به عنوان سفیر جدید ایران در فنلاند در خروجی رسانه‌ها قرار گرفت؛ «معصومه‌آباد» به پیشنهاد وزیر امور خارجه و تایید ریاست جمهوری به عنوان ششمین سفیر زن در تاریخ روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی انتخاب شد.
آباد در این مسئولیت جدید جایگزین «فروزنده ودیعتی»، سفیر کنونی ایران در هلسینکی شد. وی سابقه عضویت در شورای شهر تهران در دوره‌های سوم و چهارم را داشته و در تجارب و مسئولیت‌های وی هیچ سابقه فعالیتی در حوزه سیاسی و روابط دیپلماتیک دیده نمی‌شود. از زمانی که خبرا انتصاب او به عنوان سفیر جدید ایران در فنلاند توسط رسانه‌ها اعلام شد این انتخاب با واکنش‌های مختلف و حاشیه‌هایی همراه شده است؛ قرار گرفتن نام او در لیست افرادی که در دوران شهرداری محمد باقر قالیباف، املاک نجومی دریافت کرده‌اند همچنین عدم تطبیق مدرک تحصیلی و دانش تخصصی وی (دکتری بهداشت باروری) با مسئولیت جدید و نداشتن تجربه عملی در عرصه فعالیت دیپلماتیک از اهم این حاشیه‌ها بوده است.
آباد، اما معتقد است الزاما کسی که در دانشگاه روابط بین‌الملل را مطالعه نکرده باشد به این معنا نیست که نتواند در روابط دیپلماسی مفید و موثر واقع شود.
مراتب رسیدن به سفارت
معصومه آباد در پاسخ به چگونگی انتصابش به عنوان سفیر جدید ایران در فنلاند به ایسنا گفته «زمانی که مهمان‌های خارجی به وزارت امور خارجه ایران دعوت می‌شدند از من به عنوان سخنران یا مدعو دعوت می‌شد و این ارتباط مستمرا انجام می‌گرفت تا اینکه از وزارت‌امور خارجه برای همکاری بیشتر با من تماس گرفتند.»
آباد با بیان اینکه ابتدا فکر می‌کرده که سطح این همکاری‌ها محدود بوده و در همین میزان حضور در جلسات و سیاست‌گذاری‌های دیپلماسی است، بیان کرد که «پیشنهاد دادند که شما را به عنوان سفیر در یکی از کشور‌ها انتخاب کرده ایم.» آباد فرآیند انتخاب خود را معطوف به بازه زمانی «شش ماهه، مذاکره و مشورت با افراد صاحب‌نظر و کارشناسان وزارت امور‌خارجه» می‌داند که در نهایت «پاسخ مثبت به این انتخاب داده است». وی در نهایت بیان کرده که جمع‌بندی این موضوع و فرآیند انتخاب خود به عنوان سفیر «یک سال طول کشیده» و اضافه کرده که البته «من اطلاعی از فرآیند انتخاب این امر نداشتم.»
چالش بی‌ارتباطی مدرک تحصیلی با حرفه دیپلماتیک
معصومه‌آباد در مورد بی‌ارتباط بودن سوابق تحصیلی و اجرایی خود با منصب سفیر که در روز‌های اخیر مورد نقد‌های جدی قرار گرفته، توضیح داده که «آخرین مدرک تحصیلی من دکترای باروری است و من به عنوان استاد دانشگاه ۲۰ سال است که تدریس می‌کنم و از زمانی که نوجوان و دانش‌آموز بودم فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی داشته‌ام. به خصوص در دو دهه اخیر در مسئولیت‌های اجرایی خود در حوزه دیپلماسی به ویژه دیپلماسی عمومی و شهری حضور‌فعال داشته‌ام که شامل مباحث و چالش‌های زیست محیطی از قبیل آلودگی هوا، حمل و نقل عمومی، بازیافت و تفکیک زباله و مسائل حوزه فرهنگی و اجتماعی و عوامل اجتماعی موثر برسلامت بود.»
آباد در ادامه و در راستای دفاع از ناهمخوانی و بی‌ارتباطی تجربه کاری و مدرک تحصیلی‌اش با کار در دستگاه دیپلماسی بیان کرد که «قریب به ۴ سالی که به همراه همسرم در ماموریت کشور انگلستان زندگی می‌کردیم همچنان با جامعه ایرانیان خارج از کشور در مراکز دانشجویی (کانون توحید و مرکز اسلامی لندن) همکاری داشتم.
معصومه‌آباد در ادامه و در دفاع از سمت جدید خود می‌گوید: «من در کنفرانس متروپلیس به خصوص در راهبرد‌های مطرح شده در حوزه مدیریت شهری حضور فعالی داشتم. اینگونه نیست که بگوییم من فقط دکترای باروری دارم. بله دکترای باروری تخصص من است که در دانشگاه با آن فعالیت می‌کنم، اما در حوزه‌های دیگر هم تجربه کسب کرده‌ام. همانند بسیاری از سیاستمداران و کارگزاران فرهنگی و اجتماعی و سیاسی ما که ضمن اینکه در یک رشته مشخصی، دانش‌دانشگاهی کسب می‌کنند در رشته دیگری به همان نسبت تجارب ارزشمندی را به دست می‌آورند که هم ردیف مدرک دانشگاهی آنهاست.» آباد با بیان اینکه این موضوع دلیلی بر ناتوانی و ناکارآمدی فرد در حوزه مدرک غیر‌دانشگاهی او نیست، اظهار کرد که «برای به دست آوردن این تجارب، بنده تمام طول خدمتم در منصب‌های اجرایی مدیریت می‌کردم. حال یا این مدیریت در حوزه‌سلامت بوده و یا در حوزه مدیریت شهری بوده است.»
ارتباط تحصیل در زمینه روابط بین‌الملل
آباد در پاسخ به این سوال که انتقاد اصلی به انتصاب شما به این مورد است که اساسا سفیر باید روابط و آداب و فنون دیپلماتیک بلد باشد، اما شما تجربه کافی در این حوزه ندارید، گفته که «روابط دیپلماتیک در واقع به معنای شناخت ظرفیت‌های موجود در دو کشور و برقراری ارتباط صلح و دوستی بین دو ملت و دولت است. بله اگر کسی دانش روابط دیپلماتیک را در دانشگاه تحصیل کرده باشد، انتظار این است که آن فرد بتواند به بهترین شکل انجام وظیفه کند. اما این به آن معنا نیست که اگر کسی در دانشگاه روابط بین‌الملل را مطالعه نکرده باشد نتواند به همان اندازه در روابط دیپلماسی مفید و موثر واقع شود».
سفیر ایران در فنلاند در پاسخ به اینکه سفرا نمایندگان سیاسی کشور‌ها محسوب می‌شوند و آیا تجربه سیاسی در انتخاب فردی به عنوان سفیر مهم نیست؟ گفته «ماموریتی که برای سفیر تعریف شده این است که با تاثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی در حوزه‌های مختلف بتواند تصویر روشن و درستی از چهره نظام جمهوری اسلامی ایران به دولت و مردم میزبان آن کشور ارائه دهد. همچنین با تقویت و تنظیم مناسبات و روابط بین دو کشور ظرفیت‌های فرهنگی و اجتماعی، سیاسی، اقتصادی جدیدی برای تعمیق روابط ایجاد کند، اما بخش دوم ماموریت یک سفیر مربوط به خدمات کنسولگری است. در واقع ماموریت سفیر، ارائه خدمات مناسب و ارزشمند شامل خدمات چهارگانه (تولد، مرگ، ازدواج، طلاق) به ایرانیان مقیم آن کشور و در شأن آنهاست.»
شائبه دریافت املاک نجومی
همچنان که اشاره شد از جمله انتقاداتی که از سفیر جدید ایران در فنلاند شده، قرار گرفتن نام او در لیست افرادی که در زمان شهرداری قالیباف املاک نجومی دریافت کرده‌اند، بوده و آباد ضمن رد و تکذیب این ادعا‌ها «میگوید لیستی بیرون آمد که اسامی ۲۰۰۰ نفر در آن لیست بود و گفتند به این افراد از سوی شهرداری تهران املاکی با تخفیف واگذار شده است. اسم من نیز در آن لیست بود.»
آباد در مورد شائبه ذکر شده در مورد او همچنین صحت و سقم آن بیان کرد که «من از همان ابتدا عرض کردم که رابطه‌ای با املاک نجومی ندارم، من نه مالک و نه بهره‌بردار هستم و در ملک شخصی خودم زندگی میکنم. این جمله را تا روز آخر گفتم و وقتی قوه قضاییه تک‌تک آن ۲۰۰۰ نفر را بررسی کردند به من برائت دادند و گفتند این موضوع در خصوص من از اساس غلط است.»
سفیر ایران در فنلاند در ادامه و در این راستا اظهار کرد که «از اساس نسبت دادن مساله املاک نجومی به ما غلط بود و قوه قضائیه به ما برگه منع تعقیب داد و گفت این موضوع به هیچ وجه راستی و درستی ندارد و از اساس غلط است. اگر قوه قضاییه را به عنوان مرجع با صلاحیت بدانیم، منع تعقیب او کفایت میکند. من نامه منع تعقیب را دریافت کردم و این به معنی تبرئه من است. یعنی این امر را در خصوص من به جزء بررسی کرده‌اند و اثری از جرم نبوده که به من منع تعقیب داده‌اند.»
آباد در ادامه طرح دوباره این موضوع را یک بازی سیاسی عنوان کرده و گفته که «اگر برخی پس از سال‌ها این امر را تکرار می‌کنند یعنی خودشان نمی‌خواهند به روشنی این موضوع را بفهمند. هر کسی که علاقه‌مند پیدا کردن حقیقت است، میتواند به قوه قضاییه مراجعه کند و متوجه شود که اصل مطلب حقیقت دارد یا خیر؟»
معصومه آباد علت ترغیب و پذیرش این مسئولیت را در این دوره (دولت رئیسی) به دلیل حساسیت در شناخت و جایگاه زنان ایرانی میداند و در مورد اینکه چه چیزی باعث شده اصطلاحا سقف‌های شیشه‌ای موجود به زنان اجازه رشد و فعالیت در مناصب کلان را ندهد؟ اظهار کرد که «مقاومت‌های مردانه در انتصابات زنان وجود دارد. من همیشه این مثال را میزنم که اگر بخواهیم نمره قبولی برای انتصاب در یک پست را ۲۰ در نظر بگیریم، زنان مجبور هستند از نمره بیست، ۴۰ بگیرند تا قبول شوند. البته این شرایط خوشبختانه تا حدودی در حال برطرف شدن است و گام‌های بلندی برداشته شده است».