گروه سیاسی: سخنگوی دولت با تاکید بر این که دولت و رسانهها برای حل مشکلات مردم و آلام آنها به ویژه طبقه محروم مسئولیت دارند، گفت: بیایید دست به دست هم بدهیم و کمک کنیم این مسیر سرعت یابد. طبیعتاً در جایی هم که نقطه ضعف است و ما هم ادعا نمیکنیم بهترین برنامه ممکن را اجرا میکنیم، اما نقاط ضعف را شناسایی کنیم و بهبود بدهیم. آن حس نا امیدی را به جامعه ندهیم. وقتی مطالبه گری اصلاح یک سیاست غلط و یک خطا و اشتباه داریم حواسمان باشد این مطالبه گری توام با ایجاد حس ناامیدی نشود.
علی بهادری جهرمی به سوالات جماران پاسخ داد.
وی ابتدا در پاسخ به سؤال یک سوال جماران درباره ضرورت توجه دولت به وضعیت معیشتی طبقات محروم و مستضعف جامعه طبق دیدگاه حضرت امام و مقام معظم رهبری، گفت: کشور ما دههای پشت سر گذاشته است که ضریب جینی هر سال بدتر شد و فقرا فقیرتر و پولدارها پولدارتر شدند.
وی با بیان اینکه ضریب جینی را ما منتشر نمیکنیم، افزود: تا سال ۱۴۰۰ که این شاخص منتشر شده، مستمراً فاصله طبقاتی با سیاستهای غلط اقتصادی افزایش یافته است. علت آن هم به سیاست شیوه توزیع یارانهها بر میگردد و این که دولت فعلی چرا مردانه وسط اجرای این سیاستی که میداند سرمایه اجتماعیاش را کاهش میدهد و نارضایتی ایجاد میکند ایستاده است به دلیل توجه به بخش محروم است. چرا یارانهها باید طوری توزیع شود که پولدارها ۲۷ برابر بیشتر بهره ببرند؟! اکنون با این سیاست اصلاح شده در زمینه یارانهها، طبقه ده یارانه نمیگیرد و سه دهک پایین ۴۰۰ هزار تومان و چهار دهک تا ۳۰۰ هزار تومان میگیرند که با طرح کالا برگ این رقم تا ۵۲۰ هزار تومان افزایش مییابد.
نگاه دولت این است که قیمت متوسط نان در کشور تغییر نیابد
بهادری جهرمی افزود: در حوزه نان هم نگاه دولت این بوده است که قیمت متوسط نان در کشور تغییر نیابد و شیوه توزیع آرد اصلاح شود. شما به عنوان رسانه از نان دولتی گزارش بگیرید. از نان دولتی عددها را در بیاورید و این که نان دولتی چقدر بوده و الان چقدر شده است عددها تقریباً ثابت بوده است. صرفاً در برخی مناطق قیمتها متوازن سازی شده است؛ مثلاً در برخی شهرها با شهر مجاور عدم توازن بود که این توازنها برقرار شد. پیشنهاد میکنم، دوربین ببرید و نان رسمی دولتی را بررسی کنید. اگر جایی تخلف بود، گزارش بگویید. در گزارش خود نرخها را با سال قبل مقایسه کنید و ببینید تفاوتی دارد یا نه. البته برخی تنظیم گریها انجام شده است و آقای رییسی تا متوجه شدند اعتراض کردند و گفتند قرار ما این نبوده است و دولت اجازه افزایشی نداده است.
۶ میلیون نفر تحت پوشش بیمه قرار گرفتند؛ هزینهای پرداخت نمیکنند
سخنگوی دولت یادآور شد: در حوزه بیمه ۶ میلیون نفر تحت پوشش بیمه قرار گرفتند و هزینهای هم پرداخت نمیکنند و تحت پوشش رایگان هستند. هفته قبل در حوزه تحصیلات ارزیابیها میگفت برخی دانش آموزان استعداد درخشان ممکن است به دلیل مضایق مالی نتوانند ادامه تحصیل دهند، اما رییس جمهور دستور داد از منابع ریاست جمهوری بورسیه شوند و کسانی که امکانات ندارند امکاناتشان را دولت تقبل کرده است.وی با بیان اینکه سیاستهای دولت حمایت تمام قد از طبقه محروم بوده است، تصریح کرد: البته به مقصد آرمانی نرسیدهایم، بلکه در این مسیر در حال حرکت هستیم.
مسئولیت حل اوضاع با کسی است که مسئولیت پذیرفته؛ اما شرایط را کسی دیگر ایجاد کرده
سخنگوی دولت در پاسخ به این سؤال که با توجه به افزایش قیمت اقلام مصرفی مردم طی ماههای اخیر چه برنامهای برای کنترل بازار دارید؟ گفت: برنامه راه این طور است؛ اول وضعیت موجود کشف میشود و بعد وضعیت مطلوب ترسیم و بعد مسیر رسیدن به وضعیت مطلوب تعیین میشود. البته مسئولیت حل اوضاع با کسی است که مسئولیت پذیرفته است، اما شرایط را کسی دیگر ایجاد کرده است. شعار رییس جمهور در ابتدای دولت با توجه به شرایط کرونایی کشور «اول جان مردم و بعد نان مردم» بوده است. اول سلامت را در نظر گرفت، چون آن روزها میدیدیم روزانه ۷۰۹ نفر به دلیل پاندمی کرونا کشته میشدند. اولویت اول باید سلامت قرار میگرفت و امروز نتیجه تمرکزی که دولت با شناسایی وضعیت موجود و طراحی وضعیت مطلوب و برنامه و نقشه راه کرد این بود که با همراهی مردم و رسانهها و کمک خدا در حوزه سلامت به نتیجه رسیدیم. در مرحله دوم حوزه اقتصادی است که پرسش شما و مربوط معیشت مردم است.او افزود: وضعیت موجود ما در این زمینه در شروع دولت تورم ۵۹.۳ درصدی یعنی حدود شصت درصدی بود که بالاترین تورم در هفتاد سال اخیر است. این شاخص رسمی بانک مرکزی بود البته محرمانهاش کردند و چند سالی بود که آمارها را منتشر نمیکردند و برداشت من این است که شاید یکی از دلایش عددهای بالا بود. شاید استدلالهای دیگری هم برای عدم انتشار این آمارها داشتند. بالاخره این آمار منتشر نمیشد. تورم شصت درصدی یعنی این بیسکوییت را که امروز خریدید هزار تومان میشود ۱۶۰۰ تومان. یعنی سالانه شصت درصد اقلام ما گران میشد پیش بینی چه بود؟ خواهش میکنم مصاحبههای همان زمان اقتصاد دانان را بخوانید آنها پیش بینی میکردند که تورم ما سه رقمی میشود و مسیری که دولت قبل طبق آن حرکت میکرد ما را به سمت تورم صد در صد و بیشتر میبرد. این تورم مصرف کننده بود و تورم تولید کننده که پیش نگر است حدود ۱۰۳ درصد بوده است. یعنی پیش بینی تورم آینده ۱۰۳ درصد بوده است.
بهادری جهرمی ادامه داد: میخواهیم ارزیابی کنیم برنامه دولت درست بوده و اقداماتش مناسب بوده است یا نه؟ دلیل دیگری را برای شما میآورم و دلیل این که تورم افزایشی بود و نه کاهشی. سرپرست وقت بانک مرکزی در اولین جلسهای که آقای رییسی رییس جمهور با هیات وزیران دولت قبل تشکیل داد رسماً اعلام کردند با حرکتی که پیش از این داشتیم و به ویژه خلق پول بسیار زیاد ماههای اخیر قطعاً تورم ما در ماههای آینده سه رقمی خواهد شد. این بیان مسئول کنترل تورم دولت قبل بوده است که در اولین جلسه مطرح کرد.
وی تصریح کرد: بنابراین، دولت وضعیتی را تحویل گرفت که همه اجناس و کالاها سالانه شصت درصد گرانتر میشد و قرار بود صد در صد و بیشتر افزایش یابد. دولت روی کسری بودجه تمرکز کرد در حالی که ما فساد در شبکه بانکی هم داشتیم و ناترازی در مصرف انرژی و ناترازی صندوقها هم وجود داشت. دولت علاوه بر کنترل هزینههایش، تمرکز کرد از دو مسیر کلان تورم را مهار کند و اول منابع را افزایش داد؛ یعنی به جای این که فقط متوقف رفع تحریمها بماند در عین حالی که رفع تحریمها را پیگیری میکرد، خنثی سازی تحریمها را نیز با جدیت دنبال کرد و نتیجه افزایش فروش نفت شد و این هزینه جاری شد و جلوی خلق پول را گرفت. مسأله دوم تمرکز بر ایجاد شفافیت و جلوگیری از فساد و فرار مالیاتی داخلی بود.
در سال اول فعالیت دولت، درآمد مالیاتی ما شصت درصد افزایش یافت
بهادری جهرمی گفت: نتیجه این شد که در سال اول فعالیت، درآمد مالیاتی ما شصت درصد افزایش یافت علی رغم این که دولت مالیات را از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد کاهش داده بود. هجده میلیون دستگاه کارتخوان و درگاه پرداخت ساماندهی شد و کسب و کارهایی که معمولاً هم مولد نبود و مالیات هم پرداخت نمیکردند شناسایی شدند و از آنها مالیات دریافت شد.
سخنگوی دولت ادامه داد: با این اقدامات دولت موفق شد علی رغم این که سال ۱۴۰۱ تورم جهانی داشت و علی رغم آشوبهای خیابانی نیمه دوم سال گذشته که منجر به فرار سرمایه و مشکلات اقتصادی، علی رغم این که ما مجبور بودیم برای همان توسعه عدالت و حمایت از تولید داخل و کاهش بلند مدت تورم در کوتاه مدت یک اقدام تورم زا به نام مردمی سازی یارانهها انجام دهیم، با این وجود توانستیم شیب تورم را کاهش دهیم.وی در ادامه گفت: علاوه بر سه عامل تورمی که گفتم، عامل چهارمی هم بود و آن این که مجلس حتی عوارض ورودی کالاهای ما را گفته بود نمیشود با دلار ۴۲۰۰ محاسبه کرد. مجلس مصوب کرده بود به جای ۴۲۰۰ قیمت دلار برای ETS (سامانه حمل و نقل هوشمند) ارقامی بیش از ۲۴ هزار تومان برای دلار تعیین شود که چند برابر بود. اینها عواملی بود که تورم زا بود. علی رغم همه عوامل تورم زا و پیش بینی تورم سه رقمی. تورم از ۶۰ درصد به ۴۶.۵ درصد کاهش یافت. یعنی چه؟ قیمتها کاهش یافت؟ خیر. یعنی شیب صعود قیمتها کاهش یافت. این یعنی حرکت به سمت مهار تورم. بله تورم داریم گرانی داریم، اما دو نکته. یک تورم این دولت به مراتب کمتر از تورم دوره دوم دولت قبل بود میانگین دوره دوم دولت قبل از میانگین تورم صد ساله ما بالاتر بوده است. این تورم مزمن است یعنی وقتی چند سال تورم بالا باشد و جامعه خسته میشود و به همین دلیل به مردم فشار زیاد وارد میشود.
نرخ تورم در این دولت کمتر بوده است
سخنگوی دولت گفت: هم نرخ تورم در این دولت کمتر بوده است و هم پیش بینیها درباره تورم اصلاح شد و هم سیاستهایی دولت اتخاذ کرد که بر مبنای آن زمانی که تورم شصت درصدی بود، مردم یارانه ۴۰ هزار تومانی میگرفتند و تورم ۴۶ درصدی این دولت زمانی است که مردم یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان میگیرند. هرچند سبد کالا سالانه ۴۶ درصد گرانتر شده است، اما این را هم ببینید که یارانه چقدر اعطا میشود؟ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان است. در حالی که سال ۱۴۰۰ سبد کالا شصت درصد گران میشد یارانه مردم ۴۰ هزار تومان بود. این در جهت کمک به محرومین و مستضعفین است؟ حتماً در این راستاست. ما منتظریم ضریب جینی ۱۴۰۱ بیاید معلوم شود که شرایط بهبود داشته است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: البته قبول داریم که این درمان کوتاه مدت نیست، چون بیماری مزمن است و این مسیر باید با کمک شما رسانهها طی شود. به عنوان مثال وقتی بیمار میخواهد بهبود یابد بخشی درمان پزشک است و بخشی هم فضای حاکم بر فضای روانی خود بیمار و عملکرد اطرافیان است که دیگران باید همکاری وهمیاری کنند. بیماری اقتصادی ما مزمن است و چند سال است که خودرو و مسکن ما تورم دارند اگر هست این یک بیماری مزمن است و درمانش نیازمند همراهی مردم و دولت باهم است. دولت مکلف اصلی است. اگر میبینیم به سمت درمان میرویم بهتر است همراهی کنیم و این احساس را در جامعه ایجاد کنیم که با قوت و سرعت بخشی و اصلاح نقایص میتوانیم درمان را سرعت بدهیم و درمان را تکمیل کنیم.
امروز فردی رییس جمهور است که با درد یتیمی بزرگ شده است
سخنگوی دولت درباره این جملهاش که «رییسی وقتی کالایی گران میشود شب خوابش نمیبرد»، گفت: من یکی از شبهای محرم در یکی از کورههای آجر پزی جنوب تهران به هیاتی محلی در آنجا رفتم. یک شب میهمان آنجا بودم. بعد از مراسم اصرار کردند که درباره مسائل و مشکلات معیشتی صحبت کنیم. میگفتند شما مشکلات ما را که میبینید، به دولت خبر بدهید. من که در پاسخ به این مساله صحبت کردم و گفتم که «الحمدلله امروز فردی رییس جمهور و نفر دوم کشور و رییس قوه مجریه است که با درد یتیمی بزرگ شده است و تصور نکنید نمیدانند. آقای رئیسی حافظ منافع شما در جلسات مختلف دولت است؛ وقتی که یک کالایی گران میشود این طور نیست که معطل بماند به او گزارش برسد و شروع میکند به بحث کردن و مطالبه کردن. به وزیر میگوید شما بیشتر از این وقت بگذارید و شب را محل کار بمانید». بعد توضیح دادم و همین توضیحاتی که برای شما دادم را گفتم و این که در حوزههای مختلف مثل کشاورزی، برق، آب و رفع تنش آبی و مشکل جدی در کالاهای اساسی و تأمین نان، اقدامات انجام شده را کامل توضیح دادم. حالا عزیزان یک جمله را منتقل کردند و جمله دیگر را منتقل نکردند. بنده اصلاً نگفتم واکنش دولت به درد مردم این است که نخوابد. خب خسته نباشید! خیلیهای دیگر هم نمیخوابند! در باب اهمیت موضوع برای رئیس جمهور، این جمله را گفتم. اما واکنش دولت اقدامات و سیاستهایی است که انجام میدهد را هم توضیح میدهم.
ناترازی در عرضه و تقاضای خودرو بازار به هم ریخت
بهادری جهرمی در پاسخ به سؤال خبرنگار جماران که پرسید، چرا مردم نتیجه این تلاشها را حس نمیکنند؟ گفت: شما فرض کنید کسی بدنش عفونت کرده و تبش به ۳۹ درجه رفته است برنامه او برای درمانش چیست؟ معجزه میکنید، خوب شود؟ یا سیر درمانی برای او طراحی میکنید؟ طبیعتاً کار دوم را انجام دهید. بستگی به میزان مزمن بودن بیماریاش و میزان قدرت بدنیاش پزشک برایش برنامه درمانی در نظر میگیرد و وقتی شاخصهای سلامتش بهتر شد به او توصیه میکنید که مصرف دارو را ادامه دهد.
وی با بیان اینکه ما تورم مزمن شده داریم، یادآور شد: برخی تورمها مقطعی هستند؛ مثلاً حادثهای مثل آشوب خیابانی شده است تورم حادث میشود یا کمبود در کالا میشود، اما برخی تورمها ساختاری و مزمن و ریشهای است مثلاً ما در حوزه خودرویی وقتی نیاز بازارمان یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو در سال بوده است و سالی یک میلیون و ۶۰۰ عرضه داشتیم، اما عرضه به حدود ۷۰۰ هزار کاهش پیدا کرده است ناترازی در عرضه و تقاضای خودرو ایجاد میشود و بازار به هم میریزد.
وی ادامه داد: وقتی نیاز مسکن ما حدوداً یک میلیون مسکن بوده است و ما در تولید مسکن به حدود ۴۰۰ هزار در سال میرسیم یعنی به کمتر از نصف رسیده است و بازار مسکن به هم میریزد. وقتی حجم نقدینگی در سال ۹۲ حدود ۴۷۰ هزار میلیارد تومان و طی هشت سال به ۴۱۰۰ هزار میلیارد تومان میرسد، این یعنی تورم، چون نقدینگی را گاهی رشد اقتصادی ایجاد میکند، اما رشد اقتصادی ما در دهه گذشته تقریباً صفر و ۰.۴ درصد بوده است و نقدینگی به تورم رسیده است. این نقدینگی مثل سیلی است که وجود خارجی دارد. نرخ رشد نقدینگی نقطه به نقطه در شروع دولت ۴۳ درصد بوده است. تا این قدم به قدم مهار نشود در کف سفره مردم آن احساس حاصل نمیشود. اما چطور میشود فهمید که در مسیر درمان است یا بدتر شدن؟ با همین شاخصها میفهمیم. مثل همان بیمار عفونت کرده که با ارزیابیهای آزمایشگاهی میبینید که عفونتش تشدید شد یا کمتر شد. حالش رو به بهبود است یا بدتر شدن.
مشکل در سفره هنوز هست
وی افزود: آمارهای جهانی از رشد اقتصادی را ببینید که آیا چرخش به حرکت در آمده یا نه؟ آمارهای جهانی میگوید کشور ما در طول دو سال گذشته رشد اقتصادی به ویژه در حوزه انرژی و نفت و صنعت داشته است و میگوید سرمایه گذاری در حوزههای مولد در کشور ما در دو سال گذشته رقم خورده است البته آمارهای داخلی بیشتر جزئیات میدهد؛ و میبینیم آمارها دارد میگوید که ما به سمت درمان میرویم. آمارهای نرخ افزایش نقدینگی ما را تأیید میکند که کاهش یافته است از ۴۳ درصد به ۲۹ درصد رسیده است. وقتی میبینیم شاخص به سمت بهبود میرود، یعنی این که اطرافیان بیمار میتوانند مشاهده کنند که بیمار به مرور به سمت بهبود میرود. درست است هنوز تب دارد و حالش خوب نشده است، اما رو به بهبودی است. تمام حرف دولت با اهالی رسانه و مردم این است که ما به مردم مسیر را نشان بدهیم که به سوی درمان حرکت میکنیم با علم به این که مشکل در سفره هنوز هست واقعاً خیلی تفاوت میکند.
حواسمان باشد مطالبه گری توام با ایجاد حس ناامیدی نشود
بهادری جهرمی با تاکید بر این که دولت و رسانهها برای حل مشکلات مردم و آلام آنها به ویژه طبقه محروم مسئولیت دارند، در ادامه افزود: شاخص سال ۹۹ و ۹۸ را دولت فعلی تولید نکرده بلکه بانک مرکزی دوره گذشته تولید کرده است. وقتی شاخص آن دوره را میبینیم و شاخصهای امروز. بیایید دست به دست هم بدهیم و کمک کنیم این مسیر سرعت یابد. طبیعتاً در جایی هم که نقطه ضعف است و ما هم ادعا نمیکنیم بهترین برنامه ممکن را اجرا میکنیم، اما نقاط ضعف را شناسایی کنیم و بهبود بدهیم. آن حس نا امیدی را به جامعه ندهیم. وقتی مطالبه گری اصلاح یک سیاست غلط و یک خطا و اشتباه داریم حواسمان باشد این مطالبه گری توام با ایجاد حس ناامیدی نشود.
در گذشته رقبای انتخاباتی این طور باهم برخورد نمیکردند
جهرمی در پاسخ به سؤال خبرنگاری که گفت به نظر میرسد بخشی از سیاستهای غلط به لج و لج بازیها بر میگردد، گفت: ما باهم سیاسی حرف میزنیم و جزو عادت و اخلاقهای بدی است که به وجود آمده است و به نظر من تحت تأثیر سنتهای انتخاباتی در کشور ما شکل گرفته است و از برخی کشورهای غربی تقلید شده است و با سنتهای ما نمیخواند. در گذشته و زمانی که در انتخاباتها به یاد داریم رقبای انتخاباتی این طور باهم برخورد نمیکردند. گاهی اوقات با سنتهای غلط انتخاباتی سریع به هم انگ و برچسب میزنیم و فضا را به سمت دو قطبی شدن میبریم. گویی در یک رقابت اگر کسی پیروز شود دیگری ضرر کرده است.
وی با تاکید بر رویهاش در اولویت بر دفاع از نظام گفت: من وقتی دانشگاه و جاهای دیگر میروم نصف عرایضم ناظر به دفاع از عملکرد نظام در طول دولتهای مختلف است. اول میگویم من تا شهریور ۱۴۰۰ و قبل از عملکرد این دولت را میگویم جمهوری اسلامی مدیریت دورههای میرحسین موسوی و ریاست جمهوری آقا و هاشمی و خاتمی و احمدی نژاد و روحانی است و برآیندش در حوزه رفاه و بهداشت، آموزش خوب بوده است و اول گزارش کار آنها را میدهم و میگویم از پیروزی انقلاب تا شهریور ۱۴۰۰ که ما نبودیم در چه حوزههایی ارتقا داشتهایم و بعد نقاط ضعف را میگویم. مثلاً در حوزه نظامی عملکرد متعلق به کل دولتها و بخشهای مختلف دولتی و غیر دولتی است. خیلی از آنها هم در سبد نگاه سیاسی متفاوت با این دولت هستند و این اشکالی ندارد.
دشمن تمام قد جلوی ما ایستاده، مقداری اتحاد بیشتری داشته باشیم
سخنگوی دولت یادآور شد: روز ۱۷ مرداد رییس جمهور در دیدار رسانهها گفتند، اگر پروژهای به اتمام رسیده سهم دولتهای قبل را هم باید دید باید حواسمان جمع باشد و کنار هم جمع شویم. ما یک دشمن مشترک داریم که نه پیشرفت کشورمان را میخواهد نه اعتقادات ما را قبول دارد و نه میخواهد یک روز خوش در زندگی ما ببیند وقتی که میدانیم دشمن ما این گونه تمام قد جلوی ما ایستاده است مقداری اتحاد بیشتری داشته باشیم.
ما به صلاحیتهای قانونی مجلس در هر حوزهای احترام میگذاریم
سخنگوی دولت درباره احتمال استیضاح وزیر کشور گفت: صلاحیتهای قانونی مجلس مطابق قانون اساسی روشن است. ما هم به صلاحیتهای قانونی مجلس در هر حوزهای احترام میگذاریم دیدگاه دولت نسبت به وزرایش هم روشن است. وزیر کشور ما شخصیت شناخت شده ملی هستند و دارای تجربه و سوابق بسیار روشن؛ هم مدیریتی و هم اجرایی و در حوزههای مختلف؛ و به مسائل روز اشراف دارند و کسی هستند که کارنامهشان روشن است. عملکردشان هم قوی بوده است. به ویژه در سالی که سال بحران بود و آشوب داشتیم.
وی افزود: از سوی دیگر ما انتخابات را پیش رو داریم نگاه ما این است که در این ایام که سالهای بحران را پشت سر گذاشتهایم انتظار این است که از نهادهای اجرایی حمایتهای مؤثرتر و قویتر شود و همه از مدیری که در میدان کار اجرایی میکند حمایت کنند. ما برای آقای وحیدی آرزوی موفقیت داریم که بتوانند موفقتر باشند. دست نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی را هم به گرمی میفشاریم که بتوانیم تعامل دوستانهای داشته باشیم.
سخنگوی دولت درباره عمل به «قانون انتشار و دسترسی آزاد اطلاعات» گفت: اجرای این قانون ضمانت کیفری دارد که اگر کسی اطلاعات ندهد علیه او اعلام جرم خواهد شد. البته در این زمینه به من گزارش مشکلی در این زمینه نشده است. از سوی دیگر هم نگاه دولت این است که مردم محرمترین مجموعه به دولت هستند.
بهادری جهرمی در پاسخ به این سؤال که گفته شد آمریکا نماینده ویژه خود را برکنار کرد به این علت که او اسنادی را به ایران داده بود و این اسناد بعد از طرف ایران در اختیار آمریکا قرار گرفته است. نظر شما در باره این اخبار چیست و چرا این اسناد در اختیار آمریکا قرار گرفته و این اقدام چه تأثیری در مذاکرات برجامی خواهد داشت؟ گفت: اطلاعی در این زمینه ندارم و اخبار آن را مثل شما در رسانهها خواندهام. درباره اصل مذاکرات نیز، سیاست کلان دولت ما ثابت و روشن است و طبیعتاً سیاستهای طرفهای دیگر نیز درحوزههای مختلف روشن است و نشان داده که چقدر میتوان به آنها اعتماد داشت و چقدر به وعدههایشان عمل کردند. حواشی هم اتفاق میافتد و در این دورهها ما شاهد هستیم بعضی، چه در داخل ایران و چه در خارج از ایران، دوست ندارند مثلاً تورم کاهش یابد یا بعضی اقدامات در سیاست خارجی به نتیجه برسد.
تورمی دارند و از تورم و افزایش نرخ دلار سود میبرند. در این شرایط طبیعی است که برای تداوم آن اقدام میکند و حتی هزینههایی هم میکند. این بخشها وجود دارند. البته هر جا نهادهای نظارتی ما مشاهده کردهاند، با آنها برخورد کردند.
تمرکز اصلی ما بر مذاکرات رفع تحریمهاست
بهادری جهرمی ادامه داد: در هر حال، تمرکز اصلی ما بر مذاکرات رفع تحریمها است و، چون تحریمها ظلم به مردم و غیرقانونی است، هرگز آن را رها نمیکنیم. تحریمها باید رفع شود. در مذاکرات مصمم و جدی هستیم، اما روی خنثی سازی حساب میکنیم و معطل نمیمانیم. اگر برای رشد و پیشرفت معطل دیگری بمانیم حتماً ضرر میکنیم. اگر معطل میماندیم نمیتوانستیم رکورد صادرات در تجارت خارجی را بزنیم یا در حالی که کشورهای دیگر بحران امنیت غذایی دارند، ما با مشکلی در حوزه تأمین کالاهای اساسی مواجه نباشیم. ما موضوع خنثی سازی را با جدیت پیش میبریم.
وی افزود: بنابراین، در ارتباط با اخباری که در زمینه مذاکرات و رفع تحریمها منتشر میشود، تاکید میکنم هر خط خبری که خلاف مسیر دولت و خلاف مسیر پیگیری حقوق مردم و منافع ملی باشد ظلم به ملت ایران است. اگر منشأ آن داخلی باشد حتماً نهادهای نظارتی با آن برخورد لازم میکنند و اگر در خارج از کشور باشد هم روشن است که آنها دشمنی خود را میکنند و ما باید هوشیار باشیم.
سخنگوی دولت درباره بازگشایی سفارتهای ایران و عربستان هم گفت: آثار سیاست دیپلماسی همسایگی دولت در حوزههای اقتصادی با افزایش تجارت خارجی ما با کشورهای همسایه کم کم نشانههای خود را نشان میدهد و به تدریج کنسول گریهای ما در عربستان و هم عربستان در ایران در حال فعال شدن هستند. هیچ مسالهای از این جهت وجود ندارد و مرحله به مرحله گام به گام، توافقها پیش میرود.
دیپلماسی ما دیپلماسی اقتصادی است
بهادری جهرمی در پاسخ به این سؤال این انتظار بود که بعد از توافق عادی سازی، روابط ایران و عربستان وارد دورهای از تنش زدایی شود. اما عربستان در همراهی با کویت مواضعی علیه ایران در ارتباط با منافع ایران در میدان آرش داشته است. مساله مربوط به آرش برای دههها وجود داشته، اما اکنون مرتباً در این باره خبرسازی میشود. چرا این تنش زدایی از سوی دیگر طرفها به طور جدی در دستور کار قرار ندارد؟ افزود: وقتی در سیاست خارجی و دیپلماسی با کشوری همکاری میکنیم به این معنا نیست که در همه حوزهها با یکدیگر اتفاق نظر صددرصدی داریم. مساله این است که ما قطع ارتباط داشته باشیم و یا دور میزها بنشینیم و با ارتباطات سعی کنیم بر سر موضوعات اشتراکی و اختلافی مذاکره کنیم. مسیری که دولت پیش میبرد، مسیر دوم است که بر اساس اشتراکات، در مورد اختلافی مذاکره کنیم و برای کسب منافع مشترک آن را پیش ببریم. دیپلماسی ما دیپلماسی اقتصادی است.
به گفتهای وی، در سال ۱۴۰۱ رکورد تجارت خارجی کشور شکسته شد و ۱۱۲ میلیارد دلار حجم تجارت خارجی ما بود که در دوران غیر تحریم هم این میزان تجارت نداشتیم. چرا که بر آغاز مذاکرات از اشترکات تمرکز کردیم. گفتیم اگر فعال شدن مسیر ترانزیتی برای ما سود دارد برای کشورهای مقصد و مبدأ هم سود دارد، بنابراین از این اشتراک استفاده کردیم. در حوزه عربستان هم اینگونه است. از مسائلی که کمتر اختلافاتی وجود دارد مانند حج آغاز کردیم.
وی در پایان یادآور شد: همانطور که شاهد بودید در حج زائران ایرانی تکریم شدند و شرایط خوب است از اینها شروع میکنیم و بعد در مورد مسائل اختلافی هم مذاکره میکنیم. درباره مسائل اختلافی با عربستان نقشه راهی داریم. در حوزه میدان آرش نیز از پیش موضع و نگاه ما روشن بوده و این موضوع هم قدیمی است. تاکید کردهایم بخشی از حقوق این میدان، متعلق به جمهوری اسلامی است و ایران نیز در استیفای حقوق خود مصمم و قاطع است و از مسیرهای دیپلماتیک برای استیفای حقوق خود اقدام میکند.