همزمان با دومین سال به قدرت رسیدن طالبان، تصاویری از شهرهای کابل، هرات و قندهار منتشر شده که شماری از هواداران طالبان را نشان میدهد که با حمل پرچم این گروه تروریستی، دومین سالگرد بازگشت آنها را جشن گرفتهاند!
همزمان با این روز سیاه، شماری از شهروندان افغانستان در کشورهای بریتانیا و پاکستان نیز تظاهراتی را برگزار کردند تا توجهها را به نقض حقوق بشر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان جلب کنند. چگونگی به قدرت رسیدن طالبان تا بررسی دو سال حکومتداری أنها، وضعیت زنان و همچنین آوارگی هزاران افغان از موضوعات اصلی است که کاربران نیز به همین مناسبت در شبکههای اجتماعی در مورد آن نوشتهاند.
فرمانده طالبان:
وقتی نخستین بار وارد ارگ شدم، تصور میکردم اشرف غنی هنوز آنجاست
صلاحالدین ایوبی، فرمانده ارشد ازبکتبار طالبان نخستین کسی بود که دو سال پیش وارد ارگ ریاست جمهوری افغانستان شد. گروه طالبان او را «فاتح ارگ» لقب داده است
صلاحالدین ایوبی، فرمانده ازبکتبار طالبان که برخی از او به عنوان «فاتح ارگ ریاست جمهوری افغانستان» پس از سقوط دولت پیشین در این کشور یاد میکنند، در یک گفتگوی ویژه با بیبیسی به مناسبت دوسالگی به قدرت رسیدن طالبان در مورد چگونگی ورود نیروهایشان، به پایتخت، صحبت کرده است. ایوبی در این گفتگوی ویژه با داود قاریزاده در مورد گوشههایی از عملیات کنترل ولسوالیهای ولایت کابل تا وارد شدن به ارگ ریاست جمهوری جزییاتی ارائه که احتمالا ظرف دو سال گذشته مورد پرسش بسیاری از مردم افغانستان و علاقمندان به مسایل سیاسی این کشور بوده است. صلاحالدین ایوبی میگوید که در روزهای آخر سقوط دولت سابق، وی مسئول کمیسیون نظامی ولایتهای همجوار کابل از سوی رهبری طالبان تعیین شده بود. او گفت در روز سقوط ارگ، بر اساس فرمانهای محمد یعقوب مجاهد، وزیر دفاع فعلی حکومت طالبان، او گام به گام ولسوالیهای اطراف پایتخت را توسط افراد تحت فرماندهی خود از نیروهای نظامی سابق، که پستهای نظامی خود را ترک میکردند، تحویل میگرفت.
ایوبی در پاسخ به پرسشی در مورد آغاز حرکت به سوی پایتخت گفت که با حدود ۴ هزار نیروی تحت فرماندهی خود قبلا در اطراف کابل جابجا شده بودند. او گفت ما برنامه فتح پایتخت را نداشتیم اما «به در خواست مردم ارتباطی به خاطر جلوگیری از چور و چپاول به سوی مرکز حرکت کردیم و اماکن دولتی را یکی پی دیگری بدون درگیری مسلحانه تسلیم شدیم.» ایوبی گفت که در آغاز وی با تعدادی از افرادش در ولایت میدان وردک جابجا بودند اما پس از آنکه « چور و چپاول شروع میشد از سوی محمد یعقوب مجاهد توظیف شدند که به سوی مرکز بروند».
و ی در این گفتگو همچنین افزود که مردم مکررا با آنها تماس میگرفتند و «از چپاول شدن بانکها، سفارتخانهها و بیم حمله به جان سرمایهداران و تاجران در داخل کابل، ابراز نگرانی میکردند». ایوبی در پی به قدرت رسیدن طالبان اما از «انحصار قدرت و حذف اقوام» در افغانستان از سوی طالبان ناراضی شد و خواستار اصلاحات عمده در حکومت طالبان گردید. به گفته منابع به بیبیسی وی سال گذشته از رهبری طالبان خواستار ایجاد «حکومت فراگیر، حق کامل دسترسی زنان به آموزش و توقف غصب اجباری زمینهای مردم» شده بود.
ایوبی گفت: صبح روز فتح ارگ ریاست جمهوری از راه لوگر به بیرون دروازه جنوبی محوطه ساختمان ریاست جمهوری رسیده بود. ایوبی در این گفتگو در پاسخ به پرسشی در رابطه به چگونگی وارد شدن به ارگ گفت که در آن زمان وی به رسانهها دسترسی نداشت و تصور میکرد که اشرف غنی، رئیس جمهوری سابق، هنوز در داخل این ساختمان است. اما وی افزود که با نزدیک شدن به درب ورودی ارگ متوجه شد که دروازه قفل است. ایوبی گفت، عباس استانکزی، معاون کنونی وزارت خارجه طالبان قبلا با شخصی در داخل ارگ همآهنگی کرده بود. « او به ما اطمینان داد که کسی مزاحم شما نمیشود و همین بود که پس از شکستن دروازه این فرد ارتباطی، کلیدها را به ما تسلیم داد».
ایوبی گفت که شام آن روز که وی داخل ساختمان ارگ شد کسی آنجا نبود و بعد از آن اطلاع یافت که مقامات پیشن ارگ قبلا فرار کرده بودند.
صلاحالدین ایوبی در پاسخ به این پرسش که آیا در وارد شدن به کابل و تسخیر ارگ، طالبان با مقاومتی مواجه شدند، گفت: « نه، تنها در دو منطقه ولایت میدان وردک و پروان، نیروهای آنها با اندکی درگیری مواجه شدند، اما نیروهای مسلح دولت سابق در سایر مناطق قبلا پستههای خود را ترک کرده بودند».
گزارشگر بیبیسی از ایوبی در مورد ماهیت حکومت طالبان، خواست کشورهای منطقه و جامعهجهانی، ایجاد دولت فراگیر و محدودیتهای اعمال شده در رابطه به آموزش، تحصیل و کار زنان افغان پرسید. صلاحالدین ایوبی در پاسخ به این پرسشها گفت که ما « به کار کشورهای جامعه جهانی مداخله نمیکنیم و به همین دلیل آنها نیز به شمول کشورهای منطقه مانند ایران، پاکستان، تاجیکستان و دیگران حق ندارند به ما دستور بدهند که چه بکینم و چه نکنیم». «ما خواستار تحکیم یک نظام اسلامی در افغانستان هستیم و هنگامیکه جامعه جهانی و این کشورها ما را به رسمیت نمیشناسند، چرا به ما میگویند که چنین و چنان بکنیم و نکنیم». وی تاکید کرد که طالبان درخواست کشورهای خارجی مبنی بر ایجاد یک دولت فراگیر را قبول ندارد. او گفت: « آنها میخواهند به نام دولت فراگیر، جواسیس خود را بار دیگر در نظام افغانستان وراد کنند تا مردم ما را دوباره در به در و خاک به سر کنند».
هبتالله آخوندزاده را از نزدیک میشناسم
ایوبی در رابطه به حق آموزش زنان و دختران افغان گفت که شخصا با رهبر طالبان در این مورد تماس گرفته است. او گفت از نزدیک هبتالله آخوندزاده رهبر طالبان را میشناسد. «او نسبت به هر کس دیگری خواستار ادامه تحصیلات زنان و دختران است».
وی گفت: «۹۹ درصد از رهبری طالبان خواستار بازگشایی مراکز آموزشی برای دختران هستد اما ایجاد یک فضای اسلامی در کشوریکه طی بیست سال گذشته همه زمینهها به شمول فرهنگ آن مورد تهاجم بوده، زمانگیر است». وی در عین حال از رهبران سیاسی مخالفان طالبان خواست به افغانستان برگردند و انتقادهای خود را در داخل این کشور با مسئولان در میان بگذارند. ایوبی گفت از اینکه آنها در کشورهای خارجی همواره لب به انتقاد میگشایند، بهتر است به کشور خود برگردند، از عفو عمومی رهبر طالبان استفاده کنند و در همکاری با مردم خود، دیدگاههای خود را، مطرح کنند. او در همین حال در پاسخ به این پرسش که طالبان قصد داشتهاند با ورود به کابل رهبران مخالفان خود به شمول اشرف غنی را بکشند گفت: « این یک دوروغ محض است». ایوبی گفت که اگر طالبان قصد کشتن کسی را میداشتند، چرا حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین و عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی پیشین را از بین نبردهاند، در حالیکه به قول وی خود او برای هر کدام این افراد ۲۰« نفر نیرو توظیف کرد تا امنیت جان آنها را تامین کنند؟»
اظهارات صلاحالدین ایوبی از فرماندهان ارشد طالبان در شمال افغانستان در حالی مطرح میشود که ظرف دو سال گذشته صدها هزار تن از افغانها از جمله کارمندان دولت سابق، استادان دانشگاهها، خبرنگاران، هنرمندان و خانوادههای نگران از بیکاری و محروم از حق آموزش و کار زنان و دختران، کشورشان را ترک کردهاند. زنان و دختران از زمان تسخیر مجدد قدرت از سوی گروه طالبان در دوسال گذشته، از شرکت در تمامی فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی محروم شدهاند. گروه طالبان در عین حال بر اساس گزارشهای معتبر سازمان ملل متحد و نهادهای حقوق بشری در این مدت متهم شدهاند که شمار زیادی از کارمندان نظامی و سیاسی برجسته دولت سابق را بازداشت، شکنجه و کشتهاند. در حال حاضر هزاران شهروند افغانستان به شمول روزنامهنگاران، فعالان زن و افراد مظنون به همکاری با احزاب مخالف این گروه در زندانهای افغانستان تحت بازداشت قرار دارند.