۱۰ نکته درباره کانون‌های خارجی گرد و غبار

گروه جامعه:تغییرات اقلیمی طی سال‌های اخیر تاثیرات بسیار زیادی بر زمین گذاشته است که از جمله مهم‌ترین تاثیرات آن خشکسالی، کاهش پوشش گیاهی و افزایش گرد و غبار است که نه تنها ایران بلکه کشورهای دیگر را متاثر و کانون‌های گرد و غبار بسیاری را ایجاد کرده است که غبار حاصل از آن‌ها به ایران نیز نفوذ می‌کند. تغییرات اقلیمی تاکنون تاثیرات مخرب بسیار زیادی داشته است که از جمله آن تاثیرات می‌توان به افزایش پدیده‌های حدی همچون توفان‌های ماسه و  گرد و غبار اشاره کرد که به لحاظ اقتصادی، سلامت و... آسیب زیادی به کشورها وارد کرده است. علاوه بر کانون‌های داخلی گرد و غبار، کانون‌های خارجی بسیاری وجود دارند که ایران را تحت تاثیر قرار می دهند.

سال گذشته اجلاسی با مضمون اجلاس منطقه‌ای گرد و غبار برگزار شد و امسال به دلیل گسترده‌تر و پرتکرار شدن توفان‌های گرد و غبار  این اجلاس در سطح بین‌المللی طی شنبه و یکشنبه هفته آینده (۱۸ و ۱۹ شهریورماه ) در تهران با حضور نمایندگانی از ۵۰ کشور و ۱۵ نهاد بین المللی برگزار خواهد.

با توجه به موضوع گرد و غبار با منشاء خارجی در ادامه به ۱۰ نکته درباره آن اشاره می‌کنیم:
 * به دلیل تغییرات اقلیمی، بارندگی‌ها کاهش یافته و این موضوع منجر به تخریب پوشش گیاهی شده است.
*هنگامی که زمین خشک می‌شود و این خشکی و خشکسالی تداوم دارد، آمادگی بیشتری برای رهاسازی خاک پیدا می‌کند و وزش بادهای معمولی هم به‌راحتی می‌تواند در این رهاسازی گرد و خاک تاثیرگذار باشند.
* با ضعیف بودن پوشش گیاهی، کمبود سبزینگی و علفزارها و افزایش مناطق کویری و خاک لخت در معرض باد و فرسایش بادی در برخی فصول خیزش گرد وخاک فراوان‌تر می‌شود.
*به دلیل کاهش بارندگی عمده‌ گرد و خاک‌های ایران از مناطق عراق، سوریه و اردن نشات می‌گیرد.
* علت بروز گرد و غبارهای ایران وعراق نیز کمبود رطوبت و نبود ساز و کار مناسب، خشکی محیط، کم‌بارشی و خشکسالی‌های سالانه است.
* گرد و غبار موجود در عراق و ایران سیستم‌های مهاجری هستند که در فصل بهار از غرب به شرق و یا شرق به غرب منتقل می‌شوند و تا اواسط تابستان بیشترین شدت، غلظت و گستردگی را دارند.
*علاوه بر عراق و مسایل زیست‌محیطی آن می‌توان به سامانه‌های جنوبی و وزش باد از جنوب به شمال و انتقال گرد و خاک از عربستان به ایران اشاره کرد.
*یکی از کانون‌هایی که مناطق شمال و شمال شرق ایران را تحت تاثیر قرار داده است، در صحرای قره قوم ترکمنستان واقع شده است که ۱۰ میلیون هکتار وسعت دارد.
*توفان‌های گرد و غبار از منشاء این کانون، پنج استان شمالی کشور ما را در فصول بهار و پاییز تحت تاثیر قرار می‌دهد، به‌نحوی که گاهی دید افقی به کمتر از ۱۰۰۰ متر می‌رسد.
*نکته مهم دیگر این است که نیمی از گرد و غبارهای جهان از حوالی آفریقا به گردش درمی‌آیند که این گرد و غبار از ایران عبور می‌کند.