بورس در سودای صعود؟

گروه اقتصادی: معاملات نخستین روز از آخرین ماه پاییز در حالی آغاز شد که نماگر‌های سهامی برای دومین روز متوالی در مدار صعودی قرار گرفتند.
بازار سهام این روز‌ها تقریبا در وضعیت خنثی و باثباتی به‌سر می‌برد، اما رصد تحرکات در اکثر نماد‌های معاملاتی در گروه‌ها و صنایع مختلف گویای این نکته است که تمایلات صعودی در بازار بیش از تمایلات نزولی است، اما بازار برای تداوم حرکت خود در مسیر صعودی، از داشتن محرکی که قیمت‌ها را به سمت ایستگاه‌های جدید رهنمون سازد، محروم است.
بدین ترتیب، نماگر اصلی بازار سهام، افت ۰.۸۰ درصدی را در مقیاس هفتگی به ثبت رساند و شاخص هموزن و شاخص کل فرابورس نیز به ترتیب با رشد‌های ۰.۵۸ و ۰.۵۴ درصدی در مقیاس هفتگی مواجه شدند.
بازار در آینه آمار
در معاملات آخرین روز از هفته، شاخص کل بورس تهران با رشد ۰.۱۱ درصدی همراه شد و در سطح ۲ میلیون و ۲۲ هزار واحدی متوقف شد. نماگر هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نماد‌های معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب‌تری نمایش می‌دهد، با رشد ۰.۳۹ درصدی همراه شد تا همچنان استقبال از نماد‌های کوچک بازار ادامه‌دار باشد.
رشد بیشتر شاخص هموزن نسبت به شاخص کل، خبر از توزیع پول در اکثر صنایع دارد. شاخص کل فرابورس نیز به عنوان نماینده سهام فرابورسی، رشد ۰.۴۵ درصدی را ثبت کرد.
ورود پول به گردونه معاملات
در جریان دادوستد‌های روز گذشته بورس تهران، بعد از ۱۰ روز معاملاتی متوالی که بازار با خروج سرمایه‌های خرد همراه بود، بالاخره با استقبال سهامداران حقیقی همراه شد و معامله‌گران خرد بازار، خالص خرید ۱۰ میلیارد تومانی را در کلیت بازار ثبت کردند. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۳ هزار و ۸۶۴ میلیارد تومان را ثبت کرد.
گرایش به کدال؟
بازار در مقطع کنونی، از سوی گزارش‌ها و صورت‌های مالی ۶ماهه سال جاری، اخبار و برآورد‌های مثبتی را دریافت می‌کند و این موضوع سبب شده تا معاملات بازار در وضعیت متعادل‌تر و باثبات تری پیگیری شود، اما بازار همچنان از ناحیه فاکتور‌های سیاسی مردد و دودل است؛ بدین معنا که بازار از توان لازم برای دستیابی به ارتفاعات بالاتر برخوردار نیست.
به رغم اینکه تغییر معناداری در حجم و ارزش معاملات در روز‌های اخیر ثبت نشده است، اما بازار معاملات پایدارتری دارد و برخی این انرژی مثبت منتشره در بازار را ناشی از سیگنال مثبت عملکرد‌های ۶ ماهه شرکت‌ها می‌دانند و برخی نیز ارزندگی بازار را به عنوان عاملی معرفی می‌کنند که سبب شده بازار رنگ و روی سبز به خود بگیرد.
به هر روی، آنچه که از رصد جریان معاملات این روز‌های بورس تهران نتیجه گیری می‌شود این است که بازار سهام برای عبور از وضعیت فعلی، نیاز به محرک بنیادین قوی دارد تا به عنوان انگیزه برای بازار سهام عمل کند. به هر روی باید جریان معاملات دلار در بازار آزاد را به‌دقت زیرنظر گرفت تا از آن به‌عنوان آیتمی برای پیش‌بینی روند آتی بازار سهام استفاده کرد.
حلقه مفقوده بازار
بازار‌های سهام در دنیا به‌عنوان بازار‌های مولد شناخته می‌شوند و به مثابه بستری شفاف پول را از افراد و موسساتی که مازاد وجوه دارند، به شرکت‌ها و فعالیت‌های تولیدی انتقال می‌دهند. به عبارت دیگر بازار‌های سهام تامین مالی را در اقتصاد کشور‌ها تسهیل می‌کنند.
در بازار‌های مالی اعتماد فعالان به جریان معاملات، یکی از اصلی‌ترین مزایای آن بازار محسوب می‌شود که بازار سهام ایران نیز از این امر مستثنی نیست، بنابراین با توجه به آنچه گفته شد تمام تمرکز نهاد سیاستگذار در بازار مولدی مثل بورس باید در راستای ایجاد اعتماد در بین فعالان این بازار باشد تا این بازار به بهترین نحو بتواند وظیفه خطیر تامین مالی بنگاه‌های تولیدی را انجام دهد.
با توجه به آنچه در سال‌های اخیر در بازار سهام اتفاق افتاد، می‌توان گفت که اعتماد حلقه مفقوده این روز‌های بورس تهران است و پس از اتفاقات سال ۱۳۹۹ و وضعیت ناگواری که برای سهامداران پس از ریزش بورس در این سال اتفاق افتاد، سهامداران تالار شیشه‌ای همواره با نگاهی مشکوک به صحنه معاملات سهام نگریسته اند و همین موضوع نیز تاثیر خود را بر رفتار سهامداران نشان داده است.
در واقع با فعل و انفعالاتی که در سال‌های اخیر در بازار سهام حادث شده، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران این بازار به سمت تفکر کوتاه‌مدتی متمایل شده‌اند و با کوچک‌ترین تکانه‌ای در بازار سهام، اقدام به شناسایی سود در نماد‌های مختلف معاملاتی می‌کنند که این موضوع خود را در سنوات اخیر به‌کرات در جریان معاملات نشان داده است.
در واقع تجربه‌های تلخ قبلی، دخالت‌های نهاد قانون‌گذار در جریان معاملات و مولفه‌های تاثیرگذار بر سودآوری شرکت‌ها و همچنین قضایایی که اخیرا پیرامون عرضه خودرو در بورس کالا و مساله خوراک شرکت‌های پتروشیمی اتفاق افتاده، موجب شده تا سرمایه گذاران، همواره در ماه‌ها و روز‌های اخیر با چاشنی ترس به معاملات سهام نگاه کنند و این بی اعتمادی شکل گرفته در بازار سهام جزو یکی از عوامل اصلی بازدارنده رشد قیمت‌ها در بازار سهام است. این بی اعتمادی سبب شده است تا بازار سهام به محرک‌های مثبتی مانند قیمت دلار که همواره با آن همگرایی مثبت داشته، بی تفاوت باشد.