ارتباط چاقی شکمی با دیابت و پرفشاری‌خون

به گزارش ایسنا،آرزو کاوه‌ئی در تبیین نقش تغذیه در ابتلا به دیابت یا فشارخون بالا، با اشاره به اینکه رژیم غذایی حاوی مقادیر اندک میوه و سبزیجات و مقادیر زیاد چربی، سبب افزایش خطر ابتلا به فشار خون و دیابت می‌شود، اظهارکرد: کاهش پنج درصدی وزن می‌تواند سبب کنترل قندخون شود.

وی با تأکید بر اینکه باید مصرف فیبر را در رژیم غذایی از طریق مصرف بیشتر سبزی و میوه‌ها، حبوبات و نان‌های سبوس‌دار افزایش داد، افزود: فیبرهای محلول موجود در میوه‌هایی مثل سیب، آلو و مرکبات و غلاتی نظیر جو دوسر و جو و انواع حبوبات سبب پایین آوردن کلسترول خون می‌شود و به میزان زیادی به کاهش وزن کمک می‌کند.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: کنترل اندازه محیط دور شکم نیز یکی از عوامل مهم در پیشگیری از دیابت است بنابراین توصیه می‌شود نسبت به کاهش وزن خود از طریق کاهش کالری دریافتی و افزایش فعالیت بدنی اقدام شود. کاوه‌ئی ادامه داد: مصرف بیش از حد چربی و روغن علاوه بر مشکلاتی که برای سیستم قلب و عروق ایجاد می‌کند، سبب افزایش کالری دریافتی و بروز اضافه وزن و چاقی می‌شود که زمینه‌ساز و تشدیدکننده دیابت است.
وی با اشاره به اینکه پیشگیری و کنترل دیابت با انتخاب درست مواد غذایی میسر است، اضافه کرد: مصرف روزانه شش وعده غذایی شامل صبحانه، میان‌وعده صبح، ناهار، عصرانه، شام و آخر شب باعث کنترل بهتر قندخون می‌شود و باید در این وعده‌های غذایی جو دوسر، مرکبات، سبزیجات برگ سبز، قارچ، گل کلم، ماست، شیر و مغزها استفاده کرد. کاوه‌ئی با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ چاق هستند و اضافه وزن مهمترین علت ابتلا به این نوع دیابت است، خاطرنشان کرد: چاقی باعث افزایش مقاومت به انسولین و تأثیر کمتر داروهای ویژه دیابت می‌شود.

این کارشناس تغذیه در ادامه با تأکید بر اینکه بسیاری از افراد مبتلا به فشارخون بالا به نمک حساس هستند چرا که مصرف زیاد نمک، فشارخون را در بیشتر افراد بالا می‌برد، گفت: سدیم (ماده مؤثره نمک) در انواع محصولات غذایی به صورت آشکار و پنهان وجود دارد و مهمترین منبع سدیم (نمک) دریافتی در کشور ما نان است که با مصرف نان‌هایی که بیشتر از حد مجاز یعنی بیش از یک درصد نمک دارند، روزانه مقادیر زیادی نمک (سدیم) وارد بدن انسان می‌شود.

وی برخی از منابع عمده غذایی سدیم را شامل مواد غذایی نمک سود و دودی شده دانست و اظهار کرد: انواع شور و ترشی، دسرها، انواع سس‌های سالاد، سویا سس، زیتون و خردل و سوپ‌های آماده‌ای که خریداری می‌شوند، سدیم بالایی دارند مگر اینکه روی آنها ذکر شود بدون نمک تهیه شده است.

کاوه‌ئی اضافه کرد: برای پیشگیری از فشارخون بالا و کنترل آن، کنترل وزن، کاهش مصرف چربی، کاهش مصرف نمک (سدیم)، افزایش مصرف منابع غذایی پتاسیم، کلسیم و منیزیم، افزایش مصرف منابع غذایی امگا۳ و استفاده از برخی از مواد غذایی کاهنده فشارخون مانند سیر و برخی از ادویه‌ها ضروری است.

وی بیان کرد: تنقلات شور نظیر چیپس سیب‌زمینی، چیپس ذرت، چوب شور، آجیل و مغزهای شور، کراکرنمکی، فرآورده‌های غلات حجیم شده، مونو سدیم گلوتامات(MSG) که در محصولاتی مانند بیسکوییت و شکلات‌های خارجی به کار رفته، جوش‌شیرین که در پخت کیک و شیرینی کاربرد دارد و نان‌هایی که در پخت آنها جوش‌شیرین به کار رفته از منابع عمده غذایی سدیم می‌توان برشمرد.

این کارشناس تغذیه درباره مقدار مجاز مصرف نمک یادآور شد: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار نمک مصرفی در افراد زیر ۵۰ سال پنج گرم(یک قاشق چای‌خوری) است که معادل ۲۰۰۰ میلی‌گرم سدیم می‌شود و افراد بالای ۵۰ سال و بیماران قلبی، عروقی و کودکان باید روزانه کمتر از سه گرم نمک مصرف کنند.

وی با اشاره به اینکه کسانی‌ که یکی یا هر دو والدین آنها مبتلا به فشارخون بالا هستند و افراد بالای ۵۰ سال احتمال زیادی برای ابتلا به پرفشاری خون دارند، افزود: چربی اضافی ذخیره شده در بدن به ویژه چربی ناحیه شکمی می‌تواند موجب افزایش فشارخون شده و در نتیجه خطر بروز حمله قلبی و مغزی را افزایش دهد؛ کاهش وزن به تنهایی یکی از مؤثرترین درمان‌های غیردارویی برای مبتلایان به فشارخون بالا است.

کاوه‌ئی با بیان اینکه مصرف غذاهایی که قندخون را بیشتر افزایش می‌دهند مانند برنج کته، سیب‌زمینی، هویج پخته، انواع آبمیوه‌ها و کمپوت‌های صنعتی را باید محدود کرد، گفت: اضافه وزن و چاقی، نمک و رژیم غذایی ناسالم، نمک و منابع غذایی سدیم‌ از عوامل مؤثر در ایجاد فشارخون به شمار می‌روند و افراد با وزن بالاتر از حد طبیعی، احتمال بالایی برای ابتلا به فشارخون بالا دارند.