گروه بینالملل: نشریه فارنپالیسی شنبه ۲۱ بهمن (۱۰ فوریه) در گزارشی به نقش بشیر نورزی، معروف به سلطان مواد مخدر طالبان، در حکومت امروز طالبان پرداخته است و مینویسد که او اکنون روابط تجاری طالبان با پکن را مدیریت میکند!
این نشریه، نورزی را یکی از افراد نزدیک به ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر طالبان، معرفی میکند که امپراتوری هرویین او پشتیبان مالی جنگ طولانی طالبان در افغانستان بود. او که در آمریکا زندانی بود، سپتامبر ۲۰۲۲ در معاملهای با حکومت بایدن، با مارک فریکس، شهروند آمریکایی که اسیر شبکه حقانی بود، مبادله شد. فارن پالیسی در این گزارش مینویسد که بشیر نورزی با شرکتهای چینی در افغانستان توافقنامههای مبهمی دارد و دستکم دو قرارداد در حوزه معدن و پتروشیمی با آنها امضا کرده است. منابع به این رسانه گفتهاند که درآمد حاصل از این قراردادها هیچ کمکی به توسعه افغانستان نمیکند و برای مصارف عمومی در این کشور هزینه نمیشود.
بشیر نورزی پس از آزادی و بازگشت به افغانستان، با حمایت ملا هبتالله همکاری با طالبان را آغاز کرد و با اینکه در بخش معادن تخصص و تجربهای نداشت، قراردادهایی برای استخراج معدن طلا و همچنین اکتشاف نفت و گاز در شمال افغانستان منعقد کرد. جاوید نورانی، کارشناس معادن افغانستان، در مصاحبه با فارنپالیسی، بشیر نورزی را با محمد قسیم فهیم، معاون حامد کرزی، رئیسجمهور پیشین این کشور، مقایسه کرد و گفت: «او شبیه یکی از جنگسالاران شده است.» به گفته او، شرکت نفت و گاز افغانستان-چین که با شراکت بشیر نورزی و یک شرکت چینی تاسیس شد، قرارداد استخراج حوزه نفتی شمال افغانستان را در یک مزایده «غیرشفاف» و به لطف رابطه با اعضای ارشد و برجسته طالبان، به دست آورده است. نورانی میگوید که بشر نورزی به امیرخان متقی، وزیر خارجه رژیم طالبان که کنترل زیادی بر قراردادهای نفت دارد، نزدیک است.
منبع دیگری هم که نخواست نامش فاش شود، به فارنپالیسی گفت که شرکت بشیر نورزی یک قرارداد اکتشافی برای مطالعه ذخیره هیدروکربنی در نزدیکی آمودریا، در منطقه مرزی ازبکستان و تاجیکستان هم به امضا رسانده است. او اضافه کرد که بسیاری از اعضای طالبان خود را مدیون و وامدار نورزی میدانند و به همین دلیل است که او توانسته این قراردادها را در بخش معادن و منابع زیرزمینی به دست آورد.
حمایت رهبر طالبان از توسعه تجارت بشیر نورزی همزمان با اعلام پذیرش رسمی سفیر رژیم طالبان در پکن فاش شد. شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، ۳۰ ژانویه در مراسمی رسمی، اعتبارنامه اسدالله بلال کریمی، سفیر طالبان در این کشور را پذیرفت.
به نوشته فارنپالیسی، برنامههای طولانیمدت چین برای بهرهبرداری از معادن و منابع زیرزمینی افغانستان با نیازهای مالی طالبان و تایید دیپلماتیک که به رژیم آنها مشروعیت میدهد، مرتبط است. قراردادهای اکتشاف و استخراج معادن که طالبان با شرکتهای چینی امضا کردهاند، صدها میلیون دلار به درآمد این رژیم میافزاید. در این گزارش با اشاره به سرکوب مسلمانان اویغور در چین، آمده است که طالبان به اردوگاههای بازداشت اویغورها اعتنایی نمیکنند و چین هم در اینکه طالبان تحصیل و اشتغال زنان افغان را محدود کرده و به دنبال شناسایی و کشتن نظامیان حکومت پیشین افغانستاناند، دخالتی نمیکند.فارنپالیسی انگیزه چین را فراتر از دسترسی به مواد معدنی راهبردی میداند و معتقد است که این کشور میخواهد افغانستان بخشی از زیرساختهای برنامه جهانی طرح کمربند و جاده باشد تا از طریق مسیرهای جادهای و ریلی این کشور، تولیداتش را به آسیای میانه و اروپا صادر کند.
پکن همچنین فناوری و تجهیزات نظارتی در اختیار طالبان قرار داده است که این اقدام اهدافی دوگانه را دنبال میکند: هم طالبان بهتر بتوانند دشمنانشان را ردیابی کنند و هم سازمانهای امنیتی چین این فرصت را داشته باشند تا اویغورهای مخالف دولت آن کشور، یعنی اعضای جنبش اسلامی ترکستان شرقی را که از حمایت طالبان برخوردارند، شناسایی کنند. زیرا به نوشته فارین پالیسی، این گروه با طالبان ارتباط دارد و طالبان نمیتوانند اعضایش را بهطور یکجانبه به چین تحویل دهند؛ چون احتمال اعدام آنان در چین تقریبا نزدیک به یقین است. با این حال روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان بر پروژههای اقتصادی کلان چین در پاکستان و افغانستان تاثیر گذاشته و بیشتر سرمایهگذاریهای پکن در پاکستان هدف حمله شبهنظامیان قرار گرفته است و گمان میرود سلطه طالبان در گسترش افراطگرایی دینی در چین هم موثر باشد.
فارنپالیسی نوشته است که بازگشت بشیر نورزی به حوزه کسبوکار، نوید آن را میدهد که جریان نقدینگی به خزانه یکی از ثروتمندترین کارتلهای مواد مخدر جهان ادامه یابد. بیشتر فعالیتهای او در استان هلمند در جنوب افغانستان انجام میشود که در آنجا زمینهای بسیاری دارد. نورزی آوریل ۲۰۰۵ در نیویورک بازداشت و به واردات مواد مخدر به آمریکا متهم و در سال ۲۰۰۹ به حبس ابد محکوم شد. سران طالبان از آغاز مذاکرات صلح دوحه، بارها از مقامهایی آمریکایی خواسته بودند بشیر نورزی را آزاد کنند. رهبر طالبان کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان را ممنوع کرده است، اما فارنپالیسی نوشت که بشیر نورزی احتمالا ذخایر عظیمی از مواد مخدر در اختیار دارد و از نفوذ زیادش در رژیم طالبان استفاده خواهد کرد تا ثروتش را از منابع مختلف افزایش دهد.