تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷ ساعت ۱۵:۱۸
کد مطلب : ۴۶۹۲۰۱
با ۸ دلیل خستگی و افزایش وزن آشنا شوید
گروه سلامت:خستگی و افزایش وزن از مشکلات رایجی هستند که بسیاری از افراد تجربه می‌کنند. این علائم اغلب پیامد طبیعی استرس و کمبود خواب هستند، اما گاهی اوقات ممکن است از ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای ناشی شوند.معرفی شایع‌ترین دلایل خستگی و افزایش وزن ناخواسته:
۱. کم‌کاری تیروئید
هیپوتیروئیدیسم یا کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده‌ی تیروئید نتواند به‌اندازه‌ی کافی هورمون تولید کند. درنتیجه، کاهش متابولیسم بدن به افزایش وزن و خستگی منجر می‌شود.
۲. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) زمانی اتفاق می‌افتد که تعادل هورمون‌های تولید مثل در زنان از بین برود. افزایش وزن و ناتوانی در لاغر شدن در افراد مبتلا به PCOS رایج است. غالباً در این بیماران افزایش وزن از مقاومت به انسولین ناشی می‌شود.
سلول‌های بدن با جذب گلوکز خون (قند خون) از آن به‌عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند. در مبتلایان به مقاومت به انسولین، سلول‌ها نمی‌توانند به کمک این هورمون گلوکز را جذب کنند که این امر باعث افزایش قند خون می‌شود. درنتیجه، بدن برای کنترل قند خون انسولین بیشتری تولید می‌کند که همین امر به افزایش وزن و دیابت نوع ۲ منجر می‌شود.
۳. افسردگی
افسردگی یا اختلال افسردگی عمده (اساسی) یک اختلال خلقی است که در آن غم و اندوه بر عملکرد فرد تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به افسردگی اغلب با خستگی مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند. متأسفانه، خستگی یکی از عوارض جانبی داروهای ضدافسردگی رایج، به‌ویژه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است.
از سوی دیگر، ممکن است اشتهای فرد افسرده تغییر کند که این امر با توجه به رفتار غذایی او می‌تواند کاهش وزن یا افزایش وزن را به دنبال داشته باشد. آمارها نشان می‌دهد که تقریباً ۴۳ درصد افراد افسرده چاق هستند. احتمال چاق شدن بیماران مبتلا به افسردگی بسیار بیشتر از افرادی است که افسرده نیستند.
۴. بی‌خوابی
بی‌خوابی یک نوع اختلال خواب است که به خواب رفتن را دشوار می‌کند یا در طول شب باعث بیدار شدن فرد می‌شود. وقتی شخص به‌دلیل بی‌خوابی به‌اندازه‌ی کافی نمی‌خوابد، طبیعتاً خسته شده و احساس خستگی می‌کند. اختلال خواب با افزایش وزن و چاقی هم مرتبط است.
۵. یائسگی
یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که دوره‌های قاعدگی برای ۱۲ ماه متوالی متوقف شوند. معمولاً یائسگی بعد از ۴۵ سالگی رخ می‌دهد و در این مدت، تولید دو هورمون استروژن و پروژسترون به میزان قابل توجهی کمتر می‌شود.
در دوران پیش‌یائسگی، سطح استروژن شروع به کاهش می‌کند که این تغییر هورمونی باعث کاهش متابولیسم بدن می‌شود. بنابراین حتی اگر فرد به پیروی از رژیم غذایی سالم ادامه دهد، احتمال افزایش وزن او بسیار بالا است.
۶. بیماری کوشینگ
بیماری کوشینگ یک اختلال غدد درون‌ریز است که در مبتلایان به آن سطح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) افزایش می‌یابد. ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) از غده‌ی هیپوفیز باعث تولید کورتیزول می‌شود. گاهی اوقات، وجود تومور در غده‌ی هیپوفیز علت افزایش تولید کورتیزول است.
۷. استفاده از دارو
بعضی از داروها می‌توانند باعث افزایش وزن شوند، از جمله: داروهای دیابت، داروهای ضدروان‌پریشی مانند لیتیوم، داروهای ضدافسردگی، داروهای صرع، کورتون‌ها، داروهای پیشگیری از بارداری و داروهای کاهنده‌ی فشار خون
۸. نارسایی احتقانی قلب
در مبتلایان به نارسایی احتقانی قلب (CHF)، قلب نمی‌تواند خون کافی به سایر قسمت‌های بدن پمپاژ کند. درنتیجه، آب و مایعات در بدن بعضی از این بیماران انباشته می‌شوند. افزایش وزن ناگهانی (۱ تا ۱/۳ کیلوگرم طی ۲۴ ساعت یا ۲/۲ کیلوگرم طی چند هفته) از علائم احتباس مایعات است و احتمال دارد نشانه‌ی نارسایی احتقانی قلب باشد.
عوامل زیادی می‌توانند باعث خستگی و افزایش وزن ناخواسته شوند، از جمله مشکلات هورمونی، بی‌خوابی، افسردگی و یائسگی. با توجه به اینکه خستگی و افزایش وزن از علائم رایج بسیاری از بیماری‌ها محسوب می‌شوند، تشخیص علت بروز آن‌ها حیاتی است. تنها در این صورت است که می‌توانید علائم خود را درمان کنید.
اگر خستگی و افزایش وزن ناخواسته را تجربه کردید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا بیماری زمینه‌ای شما تشخیص داده شده و درمان شود. تشخیص به‌موقع بیماری به درمان سریع‌تر آن کمک می‌کند و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.
هیپوتیروئیدیسم یا کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده‌ی تیروئید نتواند به‌اندازه‌ی کافی هورمون تولید کند. درنتیجه، کاهش متابولیسم بدن به افزایش وزن و خستگی منجر می‌شود.
۲. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) زمانی اتفاق می‌افتد که تعادل هورمون‌های تولید مثل در زنان از بین برود. افزایش وزن و ناتوانی در لاغر شدن در افراد مبتلا به PCOS رایج است. غالباً در این بیماران افزایش وزن از مقاومت به انسولین ناشی می‌شود.
سلول‌های بدن با جذب گلوکز خون (قند خون) از آن به‌عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند. در مبتلایان به مقاومت به انسولین، سلول‌ها نمی‌توانند به کمک این هورمون گلوکز را جذب کنند که این امر باعث افزایش قند خون می‌شود. درنتیجه، بدن برای کنترل قند خون انسولین بیشتری تولید می‌کند که همین امر به افزایش وزن و دیابت نوع ۲ منجر می‌شود.
۳. افسردگی
افسردگی یا اختلال افسردگی عمده (اساسی) یک اختلال خلقی است که در آن غم و اندوه بر عملکرد فرد تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به افسردگی اغلب با خستگی مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند. متأسفانه، خستگی یکی از عوارض جانبی داروهای ضدافسردگی رایج، به‌ویژه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است.
از سوی دیگر، ممکن است اشتهای فرد افسرده تغییر کند که این امر با توجه به رفتار غذایی او می‌تواند کاهش وزن یا افزایش وزن را به دنبال داشته باشد. آمارها نشان می‌دهد که تقریباً ۴۳ درصد افراد افسرده چاق هستند. احتمال چاق شدن بیماران مبتلا به افسردگی بسیار بیشتر از افرادی است که افسرده نیستند.
۴. بی‌خوابی
بی‌خوابی یک نوع اختلال خواب است که به خواب رفتن را دشوار می‌کند یا در طول شب باعث بیدار شدن فرد می‌شود. وقتی شخص به‌دلیل بی‌خوابی به‌اندازه‌ی کافی نمی‌خوابد، طبیعتاً خسته شده و احساس خستگی می‌کند. اختلال خواب با افزایش وزن و چاقی هم مرتبط است.
۵. یائسگی
یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که دوره‌های قاعدگی برای ۱۲ ماه متوالی متوقف شوند. معمولاً یائسگی بعد از ۴۵ سالگی رخ می‌دهد و در این مدت، تولید دو هورمون استروژن و پروژسترون به میزان قابل توجهی کمتر می‌شود.
در دوران پیش‌یائسگی، سطح استروژن شروع به کاهش می‌کند که این تغییر هورمونی باعث کاهش متابولیسم بدن می‌شود. بنابراین حتی اگر فرد به پیروی از رژیم غذایی سالم ادامه دهد، احتمال افزایش وزن او بسیار بالا است.
۶. بیماری کوشینگ
بیماری کوشینگ یک اختلال غدد درون‌ریز است که در مبتلایان به آن سطح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) افزایش می‌یابد. ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) از غده‌ی هیپوفیز باعث تولید کورتیزول می‌شود. گاهی اوقات، وجود تومور در غده‌ی هیپوفیز علت افزایش تولید کورتیزول است.
۷. استفاده از دارو
بعضی از داروها می‌توانند باعث افزایش وزن شوند، از جمله: داروهای دیابت، داروهای ضدروان‌پریشی مانند لیتیوم، داروهای ضدافسردگی، داروهای صرع، کورتون‌ها، داروهای پیشگیری از بارداری و داروهای کاهنده‌ی فشار خون
۸. نارسایی احتقانی قلب
در مبتلایان به نارسایی احتقانی قلب (CHF)، قلب نمی‌تواند خون کافی به سایر قسمت‌های بدن پمپاژ کند. درنتیجه، آب و مایعات در بدن بعضی از این بیماران انباشته می‌شوند. افزایش وزن ناگهانی (۱ تا ۱/۳ کیلوگرم طی ۲۴ ساعت یا ۲/۲ کیلوگرم طی چند هفته) از علائم احتباس مایعات است و احتمال دارد نشانه‌ی نارسایی احتقانی قلب باشد.
عوامل زیادی می‌توانند باعث خستگی و افزایش وزن ناخواسته شوند، از جمله مشکلات هورمونی، بی‌خوابی، افسردگی و یائسگی. با توجه به اینکه خستگی و افزایش وزن از علائم رایج بسیاری از بیماری‌ها محسوب می‌شوند، تشخیص علت بروز آن‌ها حیاتی است. تنها در این صورت است که می‌توانید علائم خود را درمان کنید.
اگر خستگی و افزایش وزن ناخواسته را تجربه کردید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا بیماری زمینه‌ای شما تشخیص داده شده و درمان شود. تشخیص به‌موقع بیماری به درمان سریع‌تر آن کمک می‌کند و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.
مرجع : دی جی مگ
پربينندهترين مطالب و خبرها
پربحثترين مطالب و خبرها
