گروه بینالملل: گروه حماس اعلام کرد طرح آتشبس پیشنهادی از سوی مصر و قطر برای آتشبس در جنگ غزه را پذیرفته است و همزمان بنا به گزارش برخی منابع اسراییلی، تانکها و خودروهای زرهی اسراییل در حال ورود از چندین نقطه در شرق رفح هستند.
دفتر نتانیاهو شامگاه دوشنبه اعلام کرد: شورای جنگ به اتفاق آرا تصمیم به ادامه عملیات در رفح برای تحت فشار قرار دادن حماس برای آزادی اسرا و دستیابی به اهداف جنگ گرفت. اگرچه خواستههای حماس با خواستههای ما فاصله زیادی دارد، اما هیئتی را برای دیدار با میانجیها برای مذاکره درباره دستیابی به یک توافق قابل قبول اعزام خواهیم کرد.
به گزارش رویترز، حماس در بیانیهای که روز دوشنبه ۱۶ اردیبهشت منتشر کرد، گفت که اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی این گروه، در گفتوگوی تلفنی با نخستوزیر قطر و رئیس دستگاه امنیتی مصر پذیرش این طرح را اعلام کرده است. در واکنش به این تحول، یک مقام اسرائیلی گفت حماس با «نسخه تعدیلشده» پیشنهادی از سوی مصر موافقت کرده که برای اسرائیل «قابل قبول» نیست.
مفاد آتشبس پیشنهادی مصر که مورد موافقت حماس قرار گرفته است
منابع اسراییلی گفتهاند متن پیشنهادی مصر توسط حماس دستکاری شده است اما در عین حال در حال بررسی آن هستند. توافق مطرح شده سه مرحلهای بوده و ۱۲۴ روز طول خواهد کشید.
مرحله اول: ۱- آتش بس ۴۰ روزه. ۲- آزادی ۳۳ اسیر اسرائیلی. ۳- آزادی ۸۰۰ اسیر فلسطینی. ۴- بازگشت مردم غزه به خانههای خود در شمال نوار غزه.
مرحله دوم: ۱- آتش بس ۴۲ روزه. ۲- بقیه اسرای اسرائیل آزاد میشوند. ۳- اسرای فلسطینی آزاد میشوند.
مرحله سوم: ۱- آتشبس ۴۲ روزه. ۲- تمامی اجساد اسرای اسرائیل مبادله میشوند. ۳- تمامی اجساد اسیران فلسطینی مبادله میشوند. ۴- خروج ارتش اسرائیل از نوار غزه.
رویترز به نقل از این مقام نوشت که این پیشنهاد شامل «نتایج دور از دسترس» است که اسرائیل با آن موافق نیست.
این مقام که خواسته نامش فاش نشود، تصریح کرد که اعلام پذیرش حماس میتواند «حیله» این گروه باشد تا «به نظر برسد اسرائیل طرفی است که توافق را رد میکند.» تایمز اسرائیل نیز نوشته است که مقامهای اسرائیلی به شبکههای کان، ۱۲ و ۱۳ این کشور گفتهاند شروطی که حماس پذیرفته است، مواردی نیستند که اسرائیل با آن موافق باشد. آنها گفتهاند پیشنهادی که حماس میگوید آن را قبول کرده است، به شکل «یکجانبه» توسط مصر ارائه شده است و دولت اسرائیل تا قبل از واضح شدن جزئیات، آن را جدی نمیگیرد.
کاخ سفید روز دوشنبه اعلام کرد که در حال بررسی پاسخ گروه حماس به پیشنهاد آتش بس و آزادی گروگانها است و همزمان به اسرائیل فشار میآورد تا طرحهای حمله زمینی به رفح را متوقف کند. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت، ویلیامز برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیآیای، در منطقه در حال گفتوگو در مورد این پیشنهاد است. کربی از ارائه جزئیات در این مورد خودداری کرد و گفت که نمیخواهد پیشرفت به سوی توافق را به خطر بیندازد.
کربی گفت: «ما میخواهیم گروگانها را بیرون بیاوریم، میخواهیم آتشبس را برای شش هفته برقرار کنیم و میخواهیم کمکهای بشردوستانه را افزایش دهیم.» این مقام دولت جو بایدن تصریح کرد که دستیابی به یک توافق «بهترین نتیجه» خواهد بود. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در گفتوگو با خبرنگاران با تأیید این که حماس به طرح پیشنهادی آتشبس پاسخ داده است، اعلام کرد ایالات متحده در ساعتهای پیش رو درباره این پاسخ حماس با متحدان خود رایزنی خواهد کرد.
متیو میلر حاضر نشد جزئیات پاسخ حماس را فاش کند، اما گفت آمریکا از توافقی که به نبرد پایان دهد و باعث آزادی گروگانهای اسرائیلی شود، حمایت میکند. قبل از اعلام پذیرش این پیشنهاد از سوی گروه حماس، رئیسجمهور آمریکا به دنبال انتشار دستور اسرائیل به ساکنان شرق رفح برای تخلیه این منطقه در مکالمه تلفنی با بنیامین نتانیاهو خواست اسرائیل از حمله به این شهر خودداری کند.
به گفته کاخ سفید، جو بایدن در این گفتوگوی تلفنی در روز دوشنبه، نخستوزیر اسرائیل را از آخرین تلاش ها برای تضمین معامله گروگانها، از جمله از طریق گفتوگوهای جاری در دوحه، قطر، با خبر کرده است. همچنین وزیر امور خارجه ایران در واکنش به اعلام حماس، در شبکه ایکس نوشت که اسماعیل هنیه درباره این تصمیم با او تماس گرفته و گفته است که حالا «توپ در زمین اسرائیل» است.
از سوی دیگر، رئیسجمهور ترکیه با استقبال از اعلام موافقت حماس با آتشبس در غزه، خواستار آن شد که اسرائیل نیز «گام مشابه» بردارد و آتشبس را بپذیرد. رجب طیب اردوغان همچنین از کشورهای غربی خواست بر اسرائیل فشار بیاورند تا با آتشبس موافقت کند. هنوز جزئیات کامل این طرح که حماس میگوید آن را پذیرفته، اعلام نشده است، اما یک عضو ارشد حماس به شبکه الجزیره گفت این گروه توافقی «سه مرحلهای» را پذیرفته است که هریک ۴۲ روز طول میکشد. خلیل الحیه، معاون رئیس حماس، ادعا کرد مرحله دوم این طرح شامل خروج اسرائیل از نوار غزه است. این گروه همچنین اعلام کرد که اسماعیل هنیه در گفتوگو با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر «اقدامات لازم» را برای تضمین اجرای پیشنهاد آتش بس بررسی کرده است.
یک هیئت نمایندگی حماس طی روزهای شنبه و یکشنبه در قاهره حضور داشت تا با میانجیهای مصری و قطری درباره آخرین پیشنهاد آتشبس مذاکره کند. نمایندگان اسرائیل در این دور از مذاکرات حضور نداشتند. ویلیام برنز، رئیس سیآیای، به نمایندگی از آمریکا در این مذاکرات حضور داشت و شامگاه یکشنبه به دوحه سفر کرد تا طرفین را متقاعد به ادامه مذاکرات کند.
خبرگزاری رویترز روز یکشنبه اعلام کرد بعد از پایان روز دوم این مذاکرات، برنز در یک «دیدار اضطراری» با نخستوزیر قطر شرکت میکند. یک مقام آمریکایی درباره این سفر گفت که هدف سفر برنز به دوحه «فشار حداکثری به اسرائیل و حماس برای ادامه دادن به مذاکرات» است. پذیرش طرح آتشبس از سوی حماس چند ساعت پس از آن اعلام شد که ارتش اسرائیل اعلام کرد که حدود ۱۰۰ هزار نفر باید شرق رفح را ترک کرده و به نقطه امنتر بروند و این نشانهای برای آغاز عملیات نظامی قریبالوقوع ارتش این کشور در رفح تلقی شد.
نخستوزیر اسرائیل پیش از این وعده داده بود که «با توافق یا بدون توافق» اراده اسرائیل برای عملیات نظامی در شهر رفح برقرار است. جنگ غزه پس از حمله روز ۷ اکتبر گروه حماس به جنوب اسرائیل آغاز شد، حملهای که طبق آمار اسرائیل، ۱۲۰۰ کشته بر جای گذاشت و نیروهای حماس ۲۵۲ نفر را نیز به گروگان گرفتند.