گروه بین الملل: اجلاس سران ناتو در حالی این هفته در واشنگتن برگزار میشود که انتظار میرود رهبران این پیمان دفاعی ضمن استقبال از حضور ولودیمیر زلنسکی و تعهد به ادامه کمکهای تسلیحاتی، بار دیگر به وی قول دهند که عضویت کشورش روزی فرا خواهد رسید.
اما شرایط به گونهای است که متحدان ناتو آنچه را که رئیس جمهوری اوکراین بیش از هرچه انتظارش را دارد به وی پیشنهاد نخواهند کرد.
زلنسکی به شدت در پی دریافت دعوتی محسوس و قاطع از کشور جنگ زدهاش برای پیوستن به بزرگترین پیمان دفاعی غرب و ائتلاف هستهای اعضای ناتو در آیندهای نزدیک است.
سال گذشته، عدم تعیین یک جدول زمانی مشخص توسط ناتو برای عضویت اوکراین در این پیمان دفاعی، خوشایند کییف واقع نشد.
ولودیمیر زلنسکی در جریان اجلاس ۲۰۲۳ سران ناتو در لیتوانی با انتقاد شدید از امتناع متحدان برای تعیین یک جدول زمانی مشخص برای این منظور، آن را «پوچ» خواند و طوفانی دیپلماتیک به راه انداخت.با این حال، او در نهایت نتوانست رهبران ناتو را از موضع سرسختانهشان منصرف کند؛ متحدان ناتو در آنزمان تاکید کردند که عضویت اوکراین تنها در صورت «موافقت کلیه اعضا و برآورده شدن شرایط لازم» امکان پذیر خواهد بود.مقامات غربی در واشنگتن میگویند که امیدوارند با تلاشی مضاعف از وقوع یک درگیری نظامی دیگر جلوگیری کنند؛ بدین ترتیب انتظار میرود به زلنسکی به طور واضح گفته شود که پیشرفت ملموسی فعلا در کار نیست.به گفته چند دیپلمات غربی، ینس استولتنبرگ، رئیس ناتو، موارد پیشنهادی را از قبل در جریان دیداری با رئیس جمهوری اوکراین برای وی تشریح کرده است.یک دیپلمات ناتو که مانند سایرین به شرط ناشناس بودن صحبت میکرد، گفت: «حالا فضا برای نشست تازه سران بهتر آماده شده است.»
این دیپلمات غربی در ادامه میافزاید: «ولودیمیر زلنسکی باید هر آنچه به وی پیشنهاد میشود را بپذیرد.»
برگزاری یک اجلاس بدون تنش، به ویژه برای جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا که پس از عملکردی ناامید کننده در نخستین مناظره، برای اصلاح کارزار انتخابی خود تلاش می کند، اهمیت خاصی دارد.با گذشت دو سال و نیم از جنگ تمام عیار روسیه، اوکراین همچنان بر این باور است که قرار گرفتن زیر چتر حمایتی ائتلاف نظامی غرب به رهبری ایالات متحده، تنها راه تضمین بلندمدت امنیت برای کشورش به شمار میرود.با این حال در کییف، به نظر میآید مقامات پذیرفتهاند که نشست واشنگتن، اوکراین را به عضویت در ناتو نزدیکتر نخواهد کرد.
یک مقام بلندپایه اوکراینی در این خصوص گفت: «احتمال دریافت دعوتنامه عضویت تقریبا نزدیک به صفر است.»
وی در همین راستا افزود که کییف امیدوار است بتواند از «احساس گناه» متحدان در قبال عدم پیشرفت در این زمینه، برای دستیابی به پیشرفتهایی در زمینههای دیگر استفاده کند.
بااینحال، قدرتهای بزرگی همچون ایالات متحده و آلمان محتاطترین کشورها در قبال نزدیکتر کردن اوکراین به این ائتلاف هستند.
این کشورها مدتهاست که بسیار محتاطانه عمل میکنند تا ناتو به سوی درگیری مستقیم با روسیه به رهبری ولادیمیر پوتین سوق داده نشود.
دیپلماتها میگویند کییف در برخی اصلاحات کلیدی مانند تدارکات نظامی پیشرفتهایی داشته، اما هنوز برای ریشهکن کردن فساد و اختلاس کارهای زیادی باقی مانده است.
به گفته این منابع، ناتو برای دلگرم کردن کییف در حال بررسیهای لازم به منظور گنجاندن عبارت «غیرقابل بازگشت» مقابل تلاش عضویت اوکراین در بیانیه سران هستند.دیپلماتهای ناتو همچنین آنچه را که پیشنهاد ایجاد یک «پل» برای پیوستن کییف خوانده شده، مطرح کردهاند.یک دیپلمات اروپایی در این خصوص میگوید: «پوتین به شدت مخالف عضویت اوکراین در ناتو است، بنابراین واشنگتن باید پاسخی بسیار قاطعانه بدهد که حکایت از غیرقابل برگشت بودن این روند داشته باشد.»ناتو فراتر از تغییرات جزئی در متن بیانیه خود به نسبت نشست قبل، تاکید دارد که حمایت غرب از کییف را نیز بر پایهای محکمتر بنا خواهد نهاد.بخشی از این کار با واگذاری هماهنگی ارسال سلاح به اوکراین از ایالات متحده به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی صورت خواهد گرفت.دیپلماتها میگویند که این امر در صورت بازگشت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا به کاخ سفید، به ایمنسازی منابع کمک به اوکراین منجر خواهد شد.
متحدان ناتو همچنین تعهد کردهاند که همان روند حمایت از کییف را که از زمان آغاز حمله روسیه در پیش گرفتهاند (اختصاص سالانه ۴۰ میلیارد یورو کمک نظامی به اوکراین) ادامه دهند.
اما این وعده از نظر قانونی الزامآور نیست؛ از سوی دیگر، واشنگتن با تاکید بر اینکه این تعهد باید سال آینده مورد بازنگری قرار قرار گیرد، آن را بیش از پیش تضعیف کرده است.
مهمترین و ملموسترین کمکی که به نظر می رسد زلنسکی در واشنگتن وعده آنرا دریافت خواهد کرد، تعهد به ارسال سامانههای تازه پدافندی برای دفاع بهتر از آسمان اوکراین است.
کییف آوریل گذشته گفته بود که برای مقابله با حملات ویرانگر روسیه به هفت سیستم موشکی پاتریوت دیگر نیاز مبرم دارد.از آن زمان تاکنون تنها سه سامانه پیشرفته دفاع هوایی از سوی آلمان، رومانی و ایتالیا در اختیار اوکراین قرار گرفته است.طبق گزارشها، ایالات متحده اکنون در حال بررسی اختصاص یک سیستم پاتریوت دیگر برای کییف است، در حالی که ابتکار هلند برای راهاندازی یک سامانه دیگر پدافندی در اوکراین میتواند دستاوردهای مثبتی به همراه داشته باشد.یک مقام ارشد آمریکایی به فرانسپرس گفت: «فکر میکنم در این زمینه خبرهای خوبی برای آنها خواهیم داشت.»لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا پیش از برپایی اجلاس گفته است که واشنگتن یک بسته جدید ۲.۳ میلیارد دلاری شامل سیستم های کلیدی دفاع هوایی به اوکراین ارائه خواهد کرد.