غیب‌گویی جواد خیابانی و رفقا

گروه ورزشی: آخرین دقایق بازی دورتموند و بایرن‌مونیخ است. زرد‌ها با یک گل پیش هستند و باوارایی‌ها صاحب یک ضربه کاشته شده‌اند. جواد خیابانی به عنوان گزارشگر مسابقه سعی در تزریق هیجان دارد. به مجری برنامه که میکروفن او هم باز است اشاره می‌کند و می‌گوید: «رسول گل می‌شه؟» و رسول مجیدی هم می‌گوید: «بله، به نظرم گل می‌شه.» لحظاتی بعد توپ درون دروازه قرار می‌گیرد و خیابانی فریاد می‌کشد: «رسول گل شد، گل شد.» عجب پیشگویی دقیقی. فقط یک اشکال کوچک در این میان وجود دارد؛ اینکه خیابانی سوالش را در دقیقه ۸۳:۴۷ طرح می‌کند و توپ در دقیقه ۸۴:۱۲ وارد دروازه می‌شود. این یعنی یک فاصله ۲۵ ثانیه‌ای، در حالی که حداقل تاخیر پخش زنده مسابقات اروپایی در ایران، ۳۰ تا ۴۰ ثانیه است! به عبارت دیگر، احتمالا دوستانمان در شبکه ورزش از گل شدن توپ اطلاع داشتند و بعد قدرت پیش‌بینی فیک‌شان را به رخ مردم کشیدند. جالب نیست؟

این نخستین بار نیست که گزارشگران تلویزیونی از تاخیر در پخش مسابقه روی آنتن استفاده می‌کنند و ژست آگاهی بالا از شرایط بازی را می‌گیرند. در طول مسابقات یورو ۲۰۲۴ هم بار‌ها دیده شد که حدس گزارشگران در مورد اتفاقی که قرار است ۳۰ تا ۴۰ ثانیه دیگر رخ بدهد، به شکل کاملا تصادفی (!) درست از آب در می‌آید. هواداران حرفه‌ای فوتبال امروز به خوبی می‌دانند که با یک گوشی ساده هوشمند و اینترنت معمولی، به آسانی می‌شود چیزی حدود یک دقیقه از پخش مسابقه در تلویزیون ایران جلو افتاد، اما اینکه مجری یا گزارشگر بخواهد از این امتیاز استفاده کند و با لو دادن سرنوشت توپ خودنمایی کند، بیشتر مایه رنج و عذاب تماشاچی است؛ بیننده‌ای که به خودی خود از پخش با تاخیر دیدار رنج می‌برد و با اسپویل شدن سرنوشت چنین توپ‌هایی، به شکل مضاعف به شعورش توهین می‌شود.

موضوع فقط این نیست که خیابانی و همکارش-احیانا- در یک لحظه خواسته باشند خبری که از قبل داشتند را به رخ بکشند. اگر فقط همین بود، داستان اصلا ارزش نوشتن نداشت. موضوع کلی‌تر و بزرگ‌تر از این حرف‌هاست؛ آنجا که به جرات می‌توان گفت امروز چیزی به اسم پخش کاملا «زنده» فوتبال در تلویزیون ایران نداریم. غیر از مسابقات اروپایی، حتی بازی‌های لیگ داخلی هم با تاخیر تقریبا ۳۰ ثانیه‌ای یا بیشتر روی آنتن می‌رود. با این حال، چون انحصار پخش این مسابقات در اختیار خود صداوسیماست و جای دیگری بازی‌ها را پوشش نمی‌دهد، بیننده‌ها متوجه این فاصله نمی‌شوند. بحث دیدار‌های بین‌المللی، اما فرق دارد. همین مسابقات سرخابی‌ها در لیگ نخبگان آسیا با چیزی حدود یک دقیقه تاخیر روی آنتن می‌رود. آفتش هم این است که روز‌به‌روز به تعداد کسانی که مسابقات را از ماهواره دنبال می‌کنند، افزوده می‌شود. اگر شما عضو یک گروه تلگرام فوتبالی باشید، احتمالا خیلی اوقات متوجه شده‌اید که بعضی کاربران یا ادمین‌های کانال، گل زدن یا خوردن پرسپولیس و استقلال را یک دقیقه زودتر از پخش تلویزیونی مسابقه در ایران به بیننده‌ها اطلاع می‌دهند! روشن است که اینها از جایی غیر از تلویزیون داخلی مسابقات را می‌بینند و این برای صداوسیمای ایران یک ناکامی بزرگ است. اجازه بدهید دیگر وارد مسائلی مثل سانسور، کیفیت پخش تصاویر و البته چگونگی کار گزارشگران نشویم که مثنوی هفتاد من غم است!