گروه بین الملل: فرید زکریا، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل روزنامه واشنگتن پست در یادداشتی نوشت:با نزدیک شدن به پایان دوره ریاستجمهوری جو بایدن، ارزیابی میراث سیاست خارجی او به ویژه از طریق بررسی وضعیت رقبای اصلی آمریکا، اهمیت ویژهای پیدا کرده است. تحلیلها نشان میدهند که تقریباً تمامی این رقبا، مثل روسیه، چین و کره شمالی، در شرایطی نامطلوبتر از چهار سال پیش قرار دارند. این وضعیت تا حدی ناشی از شانس و تحولات غیرمنتظره بوده، اما سهمی نیز به سیاستهای دولت بایدن مربوط است.
در چنین شرایطی این کشورها با مجموعهای از چالشهای داخلی و خارجی روبهرو شدهاند. این تحول، در کنار دستاوردهای دولت فعلی، فرصتی برای دونالد ترامپ ، فراهم میکند تا در سال پیشرو به بهرهبرداری در حوزه سیاست خارجی برسد.
مسکو متوسل به کره شمالی
فرید زکریا در ادامه یادداشتش تاکید میکند که درگیری روسیه در اوکراین منابع نظامی و حمایتهای مسکو از نظام اسد را به شدت محدود کرده و در نهایت سقوط این نظام را تسریع کرده است.
ضعف روسیه روزبهروز بیشتر نمایان میشود—موضوعی که پیشتر نیز به آن اشاره شد. منابع اصلی درآمد این کشور، به ویژه از صادرات انرژی، تحت تأثیر تحریمهای بینالمللی و کاهش تقاضای جهانی رو به کاهش است. تولیدات صنایع دفاعی روسیه نیز نتوانسته پاسخگوی خسارات قابلتوجه میدانی باشد و این امر، توانایی نظامی این کشور را به شدت محدود کرده است. تورم همچنان در سطحی بالا باقی مانده و فشارهای اقتصادی بر جامعه روسیه را تشدید کرده است.
در چنین شرایطی، مسکو برای جبران کمبود نیروی انسانی در ارتش، به ارائه دستمزدهایی روی آورده که برای سربازان سال اول تقریباً چهار برابر میانگین درآمد ملی است. این رویکرد نشاندهنده تنگناهایی در تأمین نیروی کارآمد نظامی است. علاوه بر این، روسیه به کره شمالی متوسل شده تا هم تسلیحات و هم نیروی انسانی مورد نیاز خود را تأمین کند.
از بحران املاک تا فساد ارتش: چالشهای چین در دوران شی جینپینگ
چین، علیرغم جایگاهش به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، با چالشهای متعددی مواجه است که تهدیدی جدی برای آینده آن به شمار میآیند. بازار املاک که زمانی محرک اصلی رشد اقتصادی این کشور بود، در آستانه فروپاشی قرار دارد. بدهیهای انباشته، کاهش بهرهوری و افت شدید اعتماد مصرفکنندگان نیز بر شدت این بحران افزوده است. جاناتان چنگ خبرنگار والاستریت ژورنال، در اشاره به بازار اوراق قرضه چین هشدار داده است که این شرایط میتواند به «افسردگی اقتصادی» منجر شود. همچنین، تحلیلگرانی نظیر روچیر شارما به تأثیر منفی کاهش جمعیت چین بر رشد اقتصادی اشاره کردهاند؛ تاکنون هیچ کشوری نتوانسته در چنین شرایطی رشد پایدار داشته باشد.
مشکلات چین تنها به حوزه اقتصاد محدود نمیشود. فساد در ارتش یکی دیگر از موانع بزرگ برای قدرتنمایی پکن به شمار میآید. در حوزه سیاست خارجی نیز، اقدامات تهاجمی شی جینپینگ نتیجهای معکوس داشته است.
زکریا در ادامه نوشته است: دونالد ترامپ که بهزودی زمام امور را به دست خواهد گرفت، با چالشهایی پیچیده مواجه است. ترامپ باید تصمیم بگیرد که چگونه به ایران مشوقهایی برای همکاری در زمینه محدودسازی برنامه هستهای ارائه دهد. در مورد روسیه، او باید مسیری برای توافقی بیابد که استقلال و جهتگیری دموکراتیک اوکراین را تضمین کند، اما در عین حال به روسیه نیز اجازه حفظ آبرو را بدهد. در قبال چین، تلاش برای شکاف میان پکن و مسکو میتواند یکی از بزرگترین فرصتها و همزمان یکی از دشوارترین وظایف او باشد. اگرچه ترامپ احتمالاً از بایدن قدردانی نخواهد کرد، اما شرایطی که دولت بایدن ایجاد کرده، فرصتهایی برای موفقیتهای آتی او فراهم آورده است.