تولید ملی و هزینه ملی

عطا افشاریان

---

گروه اقتصادي: دنیای پر رقابت اقتصادی امروز و شکوفایی گسترده تکنولوژی و ارتباطات، وجود کشورهایی مستقل از دنیا مانند صد سال پیش را محال ممکن ساخته است. کشورها بر اساس استعداد تخصصی خود و یافتن مزیتهای رقابتی در حال رشد و گذران زندگی هستند. هنگ کنگ و سنگاپور به مرکز تجارت جهانی تبدیل شده اند، فیلیپینی‌ها و هندی‌ها کارمندان متخصص شرکتهای غربی هستند و کشورهای عربی در صادرات نفت و گاز دست بالا را دارند.

آمریکایی‌ها در تکنولوژی گوی سبقت را ربوده اند و ایرباس و بوئینگ محصول چندین کشور مي‌باشد اگر چه برند آنها متعلق به فرانسه و امریکا است. خرید سهام شرکتهای بزرگ توسط دولتها و سرمایه گذاری در اوراق قرضه و بورس سایر کشورها، روابط و وابستگی دولتها و ملتها را بیش از پیش پیچیده نموده است.

دنیای پیچیده امروز، ساختارهای ابتدایی قدرت و ثروت و اقتصاد را دستخوش تغییر کرده است. استقلال و بستن مرزها و بیخبری دنیا از یکدیگر، جای خود را به مفهوم جدیدی داده است: درهم آمیختگی فرهنگها و ملتها. ملتها به یکدیگر نزدیک و نزدیکتر مي‌شوند و عادات مشترک آنها بیش از پیش خواهد شد، در عین حال امکان نگهداری فرهنگها، زبان، دین و مذهب در دنیای جدید وجود خواهد داشت.

دنیای امروز دنیای تعامل و همکاری است و در عین حال رقابت برای تولید بهتر و ارزانتر، دنیایی که در آن آژانس فضایی اروپا تشکیل مي‌گردد و ناسا و آزانسهای فضایی دیگر در حرکت به سمت توسعه علوم، همکاری نزدیک دارند. اما در این میان بسیارند کشورهایی که ساز مخالف مي‌زنند و هنوز در صد سال پیش زندگی مي‌کنند، کشورهایی که بجای مشارکت در توسعه فناوری با دنیا در رقابتی غلط با آنها افتاده اند.

پایان جنگ سرد با این پیام رییس جمهور وقت آمریکا همراه بود که بیایید بجای رقابت در ساخت سلاح اتمی، در بهبود کارایی ماشین لباسشویی و رفاه بیشتر مردم، همکاری و اشتراک دانش داشته باشیم. رقابتی که نتیجه آن به طور حتم هدر رفتن میلیاردها دلار در کشورهای توسعه نیافته، در حال توسعه و حتی توسعه یافته است.
در دنیایی که شرکتهای بزرگ، تعلق به یک ملیت ندارند و ساختار آنها در کشورهای متعددی پراکنده شده است، کشیدن دیوار به دور یک کشور و تولید همه نیازهای آن، امری محال است و البته هزینه بر.

روی سخن به مسوولین کشور است که با رویکرد ضد تحریم دست به ساخت هر وسیله و قطعه ای مي‌زنند هر چند هزینه آن صدها برابر نوع خارجی آن باشد. صد البته که استقلال و خودکفایی خوب است ولی در دنیای امروز حتی ایالات متحده نیز نمی تواند داعیه استقلال از دنیا را داشته باشد چرا که برخي صنایع آن وابسته به چین، هند و ژاپن است.

تعامل سازنده با دنیا این امکان را فراهم مي‌سازد که انرژی و توان علمی و اقتصادی کشور در راستای هم افزایی جامعه جهانی هزینه شود و دانشمندان و متخصصین ایرانی نیز چون سایر کشورها، به ساخت قطعه ای از پازلهای صنعتی بزرگ اقدام ورزند، آنچنان که هواپیماهای بوئینگ و ایرباس در چندین کشور دنیا ساخته و پرداخته مي‌شوند.

سرمایه گذاری خارجی در ایران و همچنین سرمایه گذاری ایران در پروژه های تحقیقاتی و صنعتی دنیا، امنیت ملی ایران را نیز تضمین مي‌نماید، چرا که در عصر جدید سیاستگذاری کلان کشورها را شرکتهای بزرگ چند ملیتی رقم خواهند زد و در چنین شرایطی، هر شرکتی به دنبال حفظ منافع خود در کشورها و به تبع آن حفظ امنیت آن خواهد شد. جهان با سرعتی بیش از تصور همگان در حال یکپارچه شدن است و برداشته شدن مرزها و تعامل همه جامعه جهانی، دور از ذهن نیست.

جامعه تجاری و صنعتی ایران نیز باید بپذیرد که بر پایه استعدادهای خود به تولید و عرضه محصول بپردازد، در چنین شرایطی نیازی به هزینه های گزاف مالی و از همه مهمتر جانی برای تولید هواپیمای ملی و یا خودروی ملی و یا هرگونه تولید ملی دیگر نخواهیم داشت. هزینه هایی که سالهاست ملت ایران آنها را به دوش مي‌کشد و مسوولی نیست که داد سخن سر دهد، که توسعه و تولید خوب است اما با هزینه مناسب.

سوال اینجاست که چرا فرد ایرانی که باید بتواند بهترین لوازم خانگی دنیا را خرید نماید و در هزینه خود و خانواده و حتی کشور در مصرف انرژی صزفه جویی نماید، در اثر سیاستگذاری‌های غلط پولی و به اسم حمایت از تولید‌کننده بدون بهره‌وری و کیفیت داخلی، مجبور به تهیه کالای بي كيفيت شود. کالایی که هنوز چند روزی از مصرف آن نگذشته دردسرهای استفاده اش نمایان مي‌گردد و یا آنچه فروخته شده با آنچه تبلیغ شده همخوانی ندارد؟ و چرا نباید اصول رقابت آزاد در کشور ما نمایان شود تا مردم طعم رفاه و کسب ثروت بر اساس استعداد و تلاش را بچشند؟

باید بجای فرار از تحریم‌ها و تولید محصولات بی‌کیفیت به اسم تولید ملی، ولی در واقع مونتاژ ملی محصولات چینی و روسی، شیوه تعامل با دنیا را یافت، آنگونه که ترکیه، مالزی و ... یافته اند و البته از مسلمانی خود نیز دست نکشیده‌اند. برای حق گویی و حق طلبی نیازی نیست دست به گریبان دنیا شد، بلکه باید با منطق و با صلح و آشتی در مجامع علمی دنیا، حقیقت را بیان کرد.

دنیای فردا دنیای استعمار یا سلطه گری نخواهد بود و آمریکا و هر قدرت دیگری در دنیا نیز قادر به سلطه بر کل جهان نخواهد شد، اما همه کشورها از جمله ایران مي‌توانند از امروز سنگ بنای فردا را رقم زنند، فردایی که در آن انرژی و اقتصاد همه کشورها به سمت رفاه بیشتر بشری حرکت خواهد کرد و جنگها و توسعه طلبی‌ها و نژادپرستی‌های پوچ، جای خود را به هم افزایی و همکاری خواهد داد. آن روز نزدیک است و باید دید،ما ایرانیان برای آن روز چه توشه ای داریم برای عرضه به دنیا.

پایان سخن اینکه در دنیای پر رقابت امروزی، ساخت هر وسیله و یا قطعه ای در کشور، بدون داشتن دانش و تکنولوژی و استانداردهای لازم، به دور از اندیشه و منافی منافع ملی است. این حداقل انتظار از مسوولین وجود دارد که اگر حتی تمایل به ساخت و تولید در ایران دارند، آن را به بخش خصوصی واگذار کنند تا آنها بتوانند با مشارکت سایر شرکتهای خارجی، دانش را در کشور بومی سازند و البته خود نیز منتفع گردند، چرا که صنعت و ساختار دولتی، آنگونه که تجربه آن نیز در کشور وجود دارد، جز رانت و فساد و در نهایت محصول بی کیفیت دستاوردی نخواهد داشت.