تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۲۳ ساعت ۱۷:۲۷
کد مطلب : ۱۹۰۰۷۷
قطع یارانه و مسئله نفت
رضا صادقیان
مسئله پرداخت یارانه نقدی از روز نخست تا به امروز با حاشیه‌هایی قابل توجهی همراه بوده است. در دولت دهم از چنین سیاستی دفاع شد، چرا که با توجه به شعار احمدی‌نژاد در زمان انتخابات سال ۸۴ قرار بود پول نفت سر سفره‌های مردم برود، هر چند در همان دولت سفره مردم با توجه به نوسانات گسترده در اقتصاد کوچک شد، با این حال در دولت دهم با ناله‌های جانسوز وزیران در خصوص پرداخت یارانه نقدی روبرو نبودیم، در واقع براساس سیاست دولت وقت کارگزاران ارشد آن پذیرفته بودند بخشی از درآمدهای نفت را به صورت نقدی به حساب مردم واریز کنند. اما بعد از به دست گرفتن سکان هدایت دولت در سال ۹۲ توسط حسن روحانی دایم زمزمه قطع یارانه اقشار پُر درآمد، متوسط و... شنیده می‌شود.
طی چند روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: «یارانه حدود ۱۷۰ هزار خانواده قطع خواهد شد.» کل هزینه صرفه‌جویی شده با این تعداد خانوار پس از قطع یارانه آنها در مجموع ۷ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان خواهد شد، بی‌شک چنین رقمی با توجه به بودجه کشور و حتی مبلغ یارانه‌ها چشم‌گیر نیست.
در اینکه خانواده‌های برخوردار نباید یارانه دریافت کنند، شکی نیست چرا که قبل از آنکه ۴۵ هزار تومان به عنوان پول نفت به مردم پرداخت شود، این خانواده‌ها براساس درآمد حاصل ازفعالیت اقتصادی، پیوستن به مشاغل پر درآمد و رانت‌جویی ورانت‌خوارای بر سر سفره نفت نشسته بودند اما اینکه با های و هوی بسیار درباره قطع یارانه‌ها سخن بگویم نشانه‌های روشنی از رویکردهای یک دولت نفتی است، دولتی که ثروت کلانی در دستانش است، ولی از تهیه و اجرای بانک اطلاعاتی مرتبط با میزان درآمد شهروندان و مشاغل مختلف به صورت دقیق ناتوان است!
در واقع هم از سوی یارانه‌بگیران پول‌دار و دولت فعلی با کنش و واکنش‌های سیاست‌های نفتی روبرو هستیم. در زمان ثبت‌نام مجدد خانواده‌ها در سایت یارانه برخی از اقشار از جمله وکلا، پزشکان، استادهای دانشگاه، مهندسان ارشد و... در همین سایت ثبت‌نام کردند تا باز هم چیزکی از دولت نفتی بستانند. دولت نیز به دلیل آنکه خودش را مالک نفت می‌داند همچنان علاقه دارد هر مکان و زمانی که خودش تشخیص داد پول نفت را به فرد، خانواده و گروه و طیف مورد نظر پرداخت کند! رشد بی‌ضابطه افراد و جریان‌های سیاسی کوچک و بزرگ و حتی گعده‌های سیاسی دوستانه که پس از مدتی سر از کارهای اقتصادی کلان در می‌آورند، انعکاس سیاست‌های رانت‌بخشی دولت نفتی است.
قطع یارانه برخی خانوارها با توجه به خبرهای منتشر شده بیش از آنکه بنیان اقتصادی و توجیه کارشناسی داشته باشد، ریشه در رفتار دولت‌مردان دولت نفتی دارد. مدیرانی که گمان دارند با پرداخت یارانه به مردم توان اقتصادی دولت کاهش یافته و می‌توانند با جلوگیری از پرداخت نقدی کارهای بر زمین مانده دولت را به سامان کنند. دولتی که علاقه‌مند است براساس تشخیص خودش کار را به سرانجام برساند و با پیچاندن شیرهای نفت برخی را برخوردار و عده‌ای را براساس صلاحدید خودش از سرمایه ملی محروم نماید.
مسئله پرداخت یارانه نقدی از روز نخست تا به امروز با حاشیه‌هایی قابل توجهی همراه بوده است. در دولت دهم از چنین سیاستی دفاع شد، چرا که با توجه به شعار احمدی‌نژاد در زمان انتخابات سال ۸۴ قرار بود پول نفت سر سفره‌های مردم برود، هر چند در همان دولت سفره مردم با توجه به نوسانات گسترده در اقتصاد کوچک شد، با این حال در دولت دهم با ناله‌های جانسوز وزیران در خصوص پرداخت یارانه نقدی روبرو نبودیم، در واقع براساس سیاست دولت وقت کارگزاران ارشد آن پذیرفته بودند بخشی از درآمدهای نفت را به صورت نقدی به حساب مردم واریز کنند. اما بعد از به دست گرفتن سکان هدایت دولت در سال ۹۲ توسط حسن روحانی دایم زمزمه قطع یارانه اقشار پُر درآمد، متوسط و... شنیده می‌شود.
طی چند روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته است: «یارانه حدود ۱۷۰ هزار خانواده قطع خواهد شد.» کل هزینه صرفه‌جویی شده با این تعداد خانوار پس از قطع یارانه آنها در مجموع ۷ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان خواهد شد، بی‌شک چنین رقمی با توجه به بودجه کشور و حتی مبلغ یارانه‌ها چشم‌گیر نیست.
در اینکه خانواده‌های برخوردار نباید یارانه دریافت کنند، شکی نیست چرا که قبل از آنکه ۴۵ هزار تومان به عنوان پول نفت به مردم پرداخت شود، این خانواده‌ها براساس درآمد حاصل ازفعالیت اقتصادی، پیوستن به مشاغل پر درآمد و رانت‌جویی ورانت‌خوارای بر سر سفره نفت نشسته بودند اما اینکه با های و هوی بسیار درباره قطع یارانه‌ها سخن بگویم نشانه‌های روشنی از رویکردهای یک دولت نفتی است، دولتی که ثروت کلانی در دستانش است، ولی از تهیه و اجرای بانک اطلاعاتی مرتبط با میزان درآمد شهروندان و مشاغل مختلف به صورت دقیق ناتوان است!
در واقع هم از سوی یارانه‌بگیران پول‌دار و دولت فعلی با کنش و واکنش‌های سیاست‌های نفتی روبرو هستیم. در زمان ثبت‌نام مجدد خانواده‌ها در سایت یارانه برخی از اقشار از جمله وکلا، پزشکان، استادهای دانشگاه، مهندسان ارشد و... در همین سایت ثبت‌نام کردند تا باز هم چیزکی از دولت نفتی بستانند. دولت نیز به دلیل آنکه خودش را مالک نفت می‌داند همچنان علاقه دارد هر مکان و زمانی که خودش تشخیص داد پول نفت را به فرد، خانواده و گروه و طیف مورد نظر پرداخت کند! رشد بی‌ضابطه افراد و جریان‌های سیاسی کوچک و بزرگ و حتی گعده‌های سیاسی دوستانه که پس از مدتی سر از کارهای اقتصادی کلان در می‌آورند، انعکاس سیاست‌های رانت‌بخشی دولت نفتی است.
قطع یارانه برخی خانوارها با توجه به خبرهای منتشر شده بیش از آنکه بنیان اقتصادی و توجیه کارشناسی داشته باشد، ریشه در رفتار دولت‌مردان دولت نفتی دارد. مدیرانی که گمان دارند با پرداخت یارانه به مردم توان اقتصادی دولت کاهش یافته و می‌توانند با جلوگیری از پرداخت نقدی کارهای بر زمین مانده دولت را به سامان کنند. دولتی که علاقه‌مند است براساس تشخیص خودش کار را به سرانجام برساند و با پیچاندن شیرهای نفت برخی را برخوردار و عده‌ای را براساس صلاحدید خودش از سرمایه ملی محروم نماید.
