روزنامه بهار: با نزدیک شدن به تحلیف حسن روحانی برای دور دوم ریاست جمهوری و فرصت کوتاهی پس از آن برای معرفی اعضای کابینه دولت دوازدهم، فعالان سیاسی و رسانهها گمانههایی را از چینش وزرا و تغییرات احتمالی کابینه مطرح میکنند. مجلس دهم و تفاوت اساسی با مجلس قبلی که نقش سد محکم عدم رای اعتماد به برخی از وزیران پیشنهادی روحانی را ایفا کرد، در معرفی اعضای کابینه هم دست روحانی را بازتر گذاشته و این امید که وی در راستای مطالبات رای دهندگان بتواند کابینه یکدستتر و همراهتری را بچیند افزوده است. در ارتباط با شرایط معرفی اعضای کابینه دوازدهم وترکیب احتمالی آنها برای پاسخ به مطالبات رای دهندگان در انتخابات 29 اردیبهشت با سعید شریعتی به گفتوگو نشستیم.
این فعال سیاسی اصلاحطلب با اشاره به نوع چینش وزرا از دو جناح سیاسی کشور میگوید که «نباید انتظار داشت روحانی در کابینه دوم خود تماما از نیروهای اصلاح طلب استفاده کند» و معتقد است «کسانی که در سمت وزارت قرار میگیرند باید تعیینکننده نظرات جناحهای مختلف سیاسی باشند که از ابتدا حامیان روحانی بودند.» وی همچنین به برخی گمانهها از اعضای کابینه که وجه تخریبی دارد اشاره میکند و میگوید «از طرف جناحهای رقیب و حتی گروههای حامی رئیسجمهور ممکن است اختلافات و خبرسازی وجودداشته باشد که جز مباحث تخریبی است و نمیتوان برای آنها کاری کرد.» در ادامه مشروح گفتگوی «بهار» با سعید شریعتی را میخوانید:
***
•در حال حاضر اسامی مختلفی برای پستهای مختلف کابینه مطرح شده است. این اسامی تا چهاندازه میتوانند انتظارات و مطالباتی که رایدهندگان از آقای روحانی دارند را محقق کنند؟
اسامی که در حال حاضر مطرح میشود گمانهزنیهایی است که محافل سیاسی و رسانهها به آن اشاره میکنند. این کار از جهاتی مثبت است که ظرفیتهای مدیریتی کشور شناسایی و نقاط ضعف و قوت افراد درباره نشستن در کرسی وزارتخانههای مختلف ارزیابی میشود. کارشناسان نظر میدهند و این برای شناخت ظرفیتهای مدیریتی کشور خوب است. صرف نظر از جهات تخریبی برخی از رسانهها که در باره اشخاصی که اسامیشان مطرح میشود، دیده میشود، امر مثبتی است. گمان میکنم نهایتا انتخاب وزرا با تشخیص رئیس جمهور و پس از مشورتی که طبیعتا با مشاوران خود دارند و رای اعتماد مجلس به کابینه طبق قانون اساسی، در مجموع با توجه به اینکه مجلس و دولت در بسیاری زمینهها هماهنگتر از دورههای گذشته هستند کابینه قدرتمندی میشود انتظار داشت در دور دوم روحانی بر سر کار بیایند و برنامههای او را انجام دهند.
•احتمال اینکه کابینه دولت دوازدهم چهره اصلاحطلبتری داشته باشد چقدر است؟
کابینه دولت یازدهم ماحصل انتخابهای روحانی در شرایطی که مجلس نهم سر کار بود صورت پذیرفت و حتی در آن زمان برخی از وزرا نتوانستند از مجلس رای اعتماد بگیرند. بسیاری از چهرهها هم طی ملاحظاتی که پیش از برگزاری جلسه رای اعتماد به رئیسجمهور تحمیل شده بود، اساسا فرصت معرفی شدن پیدا نکردند زیرا احتمال میرفت نتوانند در مجلس نهم رای اعتماد نمایندگان محافظهکار مجلس نهم را جلب کنند. اما در حال حاضر اکثریت قابل توجهی از نمایندگان مجلس با روحانی همراه هستند و گزینهها میتواند بر تشخیص و خواست شخص رئیسجمهور منطبقتر باشند. دست روحانی در این دوره قطعا برای معرفی وزرایی که با او هماهنگتر باشند بازتر است. البته به هر صورت روحانی به لحاظ جریانات سیاسی و کمپینها و اردوگاههایش، ارتباطات وسیع و خوبی با نیروهای اصولگرای همفکر و همراه خود دارد و اینطور نیست که انتظار داشته باشیم که همکارانش تماما از بین نیروهای شناختهشده اصلاحطلب معرفی شوند. کابینه علاوه بر اینکه جنبههای اجرایی و مدیریتی دارد، عالیترین نهاد سیاسی کشور است. بنابراین کسانی که در سمت وزارت قرار میگیرند باید تعیینکننده نظرات جناحهای مختلف سیاسی باشند که از ابتدا حامیان روحانی بودند. طبیعی است که بخش مهمی از اصولگرایان هم در انتخابات همراه روحانی بودند. همچنین ظرفیتهای بسیار خوبی در میان اصولگرایان میانهرو و معتدل به لحاظ مدیریت اجرایی وجود دارد و روحانی میتواند با دست باز از بین این جریانات حامی، مدیران خوبی را انتخاب کند که در نهایت برنامههایی که به مردم وعده داده و اکثریت نزدیک به 60درصد مردم با آن همراهی کردند، در پایان چهار سال دولت دوم محقق شود.
•گمانهزنیهایی از طرف برخی افراد در خصوص چینش کابینه مطرح میشود که به نظر نشان از اختلافاتی در میان برخی حامیان دولت وجود دارد. به نظر شما این اختلافات تا چهاندازه محلی از اعراب دارند؟
ابزارهای رسانهای تقریبا در اختیار همه قرار دارد. باید توجه داشت معرفی چهرهها در آستانه انتخاب کابینه و یا شهرداری تهران و یا مناصبی که مدیران ارشد باید در آن قرار گیرند، فرصت خوبی است که جریانات سیاسی ظرفیتهای مدیریتی خود را معرفی کنند و در رسانهها و افکار عمومی در معرض سنجش و ارزیابی قرار دهند. اینکه شخص، جریان یا حزبی چهرههایی را معرفی کنند و حتی بیشتر از سطح گمانهزنی، چهرههایی را به رئیسجمهور پیشنهاد دهند، نشاندهنده امر مثبتی در فضای سیاسی است، البته اگر جوانب تخریبی از رسانهها حذف شود. اگر هرکس نیروهایی را میشناسد که فکر میکند توانایی دارند و آنها را معرفی کند، بانک اطلاعاتی مدیران ارشد نظام تقویت میشود. البته نهایتا صندلیهای کابینه محدود است و عملا نمیتوان از تمامی مدیرانی که معرفی میشوند استفاده کرد، اما رئیسجمهور مدیری است که سالها در بالاترین سطوح کشور کارهای اجرایی کرده و مدیران ارشد نظام را میشناسد. او با شناخت و توانایی میتواند از بین کسانی که معرفی شدند، از چهرههای سیاسی، جریانات و احزاب و موافق و مخالف به انتخاب بپردازد و مکانیزمهای متعددی نیز برای ارزیابی در اختیار دارد که بهترین کابینه را چینش کرده و به مجلس ببرد. مجلس هم میتواند در فرصت کافی ارزیابی لازم را انجام داده و نمایندگان با رئیسجمهور رایزنی کرده تا در نهایت با یک تعامل و توافق، به بهترین کابینه ممکن برسیم. در این گمانهزنیها نکته منفی وجود ندارد و نمایش اختلافی در آن نیست. طبیعتا اینکه افراد با سلیقههای مختلف، دو مدیر متفاوت را معرفی کنند، بازتابدهنده نظرات آنها است و به معنی اختلاف نیست. البته در خلال این موضوع همیشه هم از طرف جناحهای رقیب و حتی گروههای حامی رئیسجمهور ممکن است اختلافات و خبرسازی وجودداشته باشد که جز مباحث تخریبی است و نمیتوان برای آنها کاری کرد. این خاصیت جامعه باز رسانهای است که هرکس هرچیزی که فکر میکند صحیح است را بیان میکند، اما در مجموع آثار مثبت این کار بیشتر است.
•فراکسیون امید در کمک به چینش و رد شدن بی دغدغه از سد مجلس اعضای معرفی شده برای کابینه جدید چقدر منشاء اثر خواهد بود؟
بالاخره فراکسیون امید یکی از مهمترین و پرتعدادترین فراکسیونهای مجلس است. البته مجلس دهمترکیبی دارد که نمیتوان گفت یک فراکسیون اکثریت مطلق را دارد. طبعا فراکسیون امید در کنار دو فراکسیون دیگری که حضور دارند، نیازمند است بخشی از آرای فراکسیونهای دیگر را هم با خود همسو کند تا بتوانند نظر سیاسی خود را پیش ببرند این فراکسیون وابسته به اصلاح طلبان به تنهایی توانایی این را ندارد که آرا را به چیزی که مدنظرش است، جهت دهد و نیازمند است نگاه بازتری داشته باشد تا بتواند آرای کافی را برای تعیین رای اعتماد لازم به کابینه روحانی به دست آورد. فراکسیون امید هم در سازماندهی رای مجلس برای کل کابینه روحانی و هم برای تامین نظرات اصلاح طلب و رایدهندگانی که به فضای این فراکسیون رای دادند و خواهان آن هستند که نظراتشان را در مجلس منعکس شود، نقش مهمی دارد.
•اقتصاد یکی از مهمترین و فراگیرترین مطالبه مردم از روحانی بوده و هست اما در کنار آن دیگر مطالبات غیر اقتصادی نیز صف کشیدهاند که انتظارات را از کابینه جدید فراتر برده است. رئیس جمهور چگونه میتواند پاسخگوی این مطالبات باشد؟
کشور در یک شرایط ویژه است و در نقطه عطفی از توسعه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی قرار دارد. توجه تنها به یک بعد از مسائلی که جامعه ایران با آن مواجه است، نمیتواند تامینکننده آینده ایران باشد. تمام شئون اداره جامعه و توسعه کشور نیازمند توجه دقیق دولت، مجلس و آحاد مردم است تا با اتکا به اعتمادی که به یکدیگر دارند، این توسعه همهجانبه و پایدار را پی بگیرند. کشور با یک تاخیر فاز هشت ساله مواجهه بوده و چهار سال دوره روحانی هنوز نتوانسته در بسیاری از حوزهها عقبافتادگیها و آسیبهایی که در دولتهای نهم و دهم بر سر کشور آمد را جبران کند. نیاز است این مسیری که از چهار سال پیش با افتوخیز هایی هم همراه بوده اما در مسیر صحیحی قرار گرفته، با همان قدرت در همه جوانب پیش برود. در همه حوزهها از اقتصاد تا سیاست، فرهنگ، اجتماع و حتی حوزه روابط بینالملل و سیاستهای دفاعی کشور نیازمند هماهنگی و برنامه منسجم است. بنابراین در همه این حوزهها باید به یک توسعه همهجانبه و پایدار فکر کرد تا بتوانیم عقبماندگیهای کشور از برنامه چشمانداز 1404 را در این فرصت باقیمانده با همت مضاعف مردم مجلس و سایر قوا جبران کنیم.