افتخارات افتخار آواز ایران

یکی از صمیمی ترین دوستان استاد محمدرضا شجریان که رفاقت 40 ساله ای با او و کارهایش دارد درباره اش می گوید: «ویژگی های ممتازی در او دیده ام اما بزرگ ترین حسن او در ارتباط با مردم، این است که هیچ وقت به آنها و سرزمینش دروغ نگفته. از سوی دیگر، نخبگان بسیاری آوازش را تأیید کرده و گفته اند که تکرارشدنی نیست. در کنار این، هم ساز می زند و هم یک ادیب است. در طول تمام این سال ها یک بار هم ندیده ام کسی برای آوازش شعر انتخاب کند، خودش همیشه این کار را می کند. بالاتر از همه اینها اشراف کاملش بر قرآن است؛ شجریان قرآن را می خواند، خواندنی که هم معنی و هم تجویدش را می داند. خطش هم خوب است، ایرانگرد قهاری هم هست و یک متخصص پرورش گل و گیاه به شمار می رود. می خواهم بگویم او، ذوالفنون است. اگر اقبال السلطان، تاج، بنان و... هرکدام گلی هستند در موسیقی ایرانی، شجریان یک گلستان است.»

صحبت از محمدرضا شجریان است، عصاره موسیقی اصیل ایرانی. وی را می توان از زمره مفاخر موسیقی سنتی ایران نامید که علاوه به تسلط به شیوه های آوازی گذشتگان و انتقال آن به نسل های بعدی نقش بسزایی در شکوفایی و زنده نگهداشتن این هنر ماندگار داشته است اما این نگین تابناک موسیقی ایران در جهان هم طرفدارانی دارد و افتخاراتی بزرگ ولی به غربت خود موسیقی ایرانی در دنیا، نه چندان کافی و درخو.

** جایزه پیکاسو و یونسکو
شجریان در سال 1378 موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد. این جایزه هر پنج سال به هنرمندی که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش می کوشد اهدا می شود. پیش از وی، این جایزه را نصرت فاتح علی خان خواننده قوالی از پاکستان دریافت کرده بود.

** جایزه موتزارت یونسکو
محمدرضا شجریان در سال 2006 میلادی نشان موتزارت را از سازمان یونسکو دریافت کردند.

** جایزه معتبر گرمی
محمدرضا شجریان در دهه 80 و در دو دوره به خاطر آلبوم های «فریاد» و «بی تو به سر نمی شود»، نامزد جایزه گرمی شد. جایزه گرمی معتبرترین جایزه موسیقی در آمریکا است. هر ساله پنج کاست از بخش موسیقی کلاسیک برای نامزدی این جایزه معرفی می گردند.

** جایزه بیتا
28 آبان سال 1389 مراسمی با نام «سومین سال بزرگداشت ادب و هنر پارسی» در دانشگاه استنفورد آمریکا برگزار شد که طی آن جایزه بیتا به دست بنیانگذار آن که یکی از مدیران ارشد شرکت گوگل است به استاد محمدرضا شجریان اهدا شد. این جایزه به پاس برگزاری کنسرت های متعدد و اشاعه موسیقی ایرانی در داخل ایران و کشورهای اروپایی و آمریکا و کانادا اهدا شد. جایزه بیتا را بخش مطالعات ایرانی دانشگاه استنفورد بنیان نهاده است.

** نشان شوالیه
نشان شوالیه ملی یا لیاقت در آیینی رسمی، دوم تیر سال 1393 (23 ژوئن 2014) در سفارت فرانسه در تهران به شجریان اهدا شد. در این آیین، شجریان نشان عالی وزارت فرهنگ و هنر دولت فرانسه را از برونو فوشه سفیر فرانسه در تهران دریافت کرد و نامش در رتبه کسانی که این نشان را از دولت فرانسه دریافت کرده، ثبت شد.

** منتخب «ان پی آر»
«رادیوی عمومی ملی» (National Public Radio) مشهور به (ان پی آر) یک نظرسنجی مردمی را برای انتخاب 50 صدای برتر جهان برگزار کرده بود که در میان اسامی نامزدان این عنوان جهانی نام محمدرضا شجریان، استاد آواز ایران قرار داشت. طبق اعلام «ان پی آر» در این نظرسنجی عمومی در ژانویه سال ٢٠١٠، «ان پی آر» از کاربران خود خواست تا نام خوانندگان محبوب خود را برای تشکیل فهرست اولیه بهترین خوانندگان دنیا به این سایت ارسال کنند که بیش از ٣٥٠٠ ایمیل، ١٢٠٠ پست فیس بوک و صدها برچسب توییتر در همین ارتباط فرستاده شد و فهرست نهایی خوانندگان برتر از میان نظرات مردم شکل گرفت. رادیو «ان پی آر» این نظرسنجی را با هدف کشف صداهای برتر جهان در گذر زمان انجام داد.

** جشنواره کن
پخش صدای استاد به انتخاب سازندگان فیلم «فروشنده» و مشخصا اصغر فرهادی در مراسم فرش قرمز شصت ونهمین جشنواره سینمایی کن هنگام حضور گروه ایرانی هم از ارزش و اعتبار والای این صدا حکایت داشت. جایی که اصغر فرهادی پخش آواز «دلشدگان» استاد را برای خود که دیگر شخصیتی کاملا شناخته شده در هنر جهان است، یک افتخار بزرگ می داند. امید که سالها این معجون موسیقی ایرانی، این صدای بی بدیل، همچنان رامشگر روح و جان همه دلشدگان وطنی و جهانی باشد.