گروه بین الملل: در میان تشدید تنشهای نظامی و سیاسی میان روسیه و ناتو، کشورهای اروپایی با نگرانی بیشتری خود را برای احتمال وقوع جنگ جهانی سوم آماده میکنند و اسناد فوق محرمانه فاششده از آلمان نشان میدهد که این کشور طرحی جامعی با عنوان «عملیات آلمان» تدوین کرده است.
این طرح شامل آمادهسازی برای بسیج ۸۰۰ هزار نیروی ناتو، از جمله نیروهای آمریکایی، برای ورود به اوکراین در صورت گسترش درگیریهاست.
این برنامه هزار صفحهای همچنین جزئیات دقیقی درباره حفاظت از زیرساختهای کلیدی، مسیر عبور ۲۰۰ هزار خودروی نظامی و تقویت آمادگی شهروندان از طریق نصب ژنراتورهای دیزلی و توربینهای بادی ارائه داده است. در همین حال، کشورهای دیگر ناتو مانند سوئد و نروژ بروشورهایی منتشر کردهاند که به شهروندان توصیه میکنند چگونه در صورت وقوع جنگ هستهای از خود محافظت کنند.
همزمان با شلیک شش موشک دوربرد آمریکایی توسط اوکراین به خاک روسیه برای نخستین بار در هزارمین روز جنگ، ولادیمیر پوتین آستانه استفاده از تسلیحات هستهای را کاهش داد. او با امضای دکترین هستهای اصلاحشده، تأکید کرد که هرگونه حمله متعارف به روسیه توسط کشوری که از حمایت یک قدرت هستهای برخوردار است، بهعنوان حملهای مشترک تلقی خواهد شد.
این دکترین جدید تأکید دارد که روسیه ممکن است در صورت حمله به خاک خود یا تهدیدهای جدی از سوی ائتلافهای نظامی مانند ناتو، از تسلیحات هستهای استفاده کند. بر پایه این سند بهروز شده، روسیه قرار است در برابر حمله هر کشور غیرهستهای (مانند اوکراین) که از سوی یک قدرت هستهای پشتیبانی میشود نیز به حمله با سلاح اتمی متوسل شود.
این تصمیم روسیه نگرانیهای جهانی را درباره احتمال استفاده از سلاحهای هستهای افزایش داده است.کشورهای ناتو به سرعت به تهدیدهای فزاینده واکنش نشان دادهاند. دانمارک از شهروندان خود خواسته است تا برای سه روز مواد غذایی خشک، آب و دارو ذخیره کنند. فنلاند نیز راهنماییهای آنلاین خود را درباره آمادگی برای بحران بهروزرسانی کرده و فهرستی شامل قرصهای ید، مواد غذایی آماده طبخ و منابع انرژی جایگزین منتشر کرده است.
سوئد نیز بروشورهایی برای همه خانوارها ارسال کرده که شامل دستورالعملهایی برای محافظت در برابر حملات احتمالی هستهای است. پخش این بروشورها که تنها پنج بار از زمان جنگ جهانی دوم منتشر شدهاند، نشان از نگرانی شدید این کشور درباره تشدید درگیریها دارد.
ایالات متحده نقش کلیدی در این بحران دارد. جو بایدن با مجوز استفاده از موشکهای دوربرد توسط اوکراین، تغییری چشمگیر در سیاستهای آمریکا ایجاد کرد. این موشکها که به نام اتکمز (ATACMS) شناخته میشوند، با برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر به اوکراین امکان میدهند اهدافی در عمق خاک روسیه را هدف قرار دهد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، صریحاً اعلام کرده است که قصد دارد از این موشکها علیه روسیه استفاده کند و تأکید کرده که «حملات با کلمات انجام نمیشود؛ موشکها خودشان صحبت خواهند کرد».تحلیلگران بر این باورند که اگرچه بسیاری از تهدیدهای کرملین «نمایشی» است، اما روسیه همچنان از گسترش درگیری به نفع خود استفاده میکند. با این حال، اعزام نیروهای ناتو به اوکراین میتواند خط قرمز جدی برای روسیه باشد و به تشدید بیشتر جنگ منجر شود.
در عین حال، نگرانیهایی درباره استفاده روسیه از تاکتیکهای غیرمستقیم مانند حملات سایبری یا خرابکاری نیز مطرح شده است. با توجه به تسلیحات هستهای عظیم روسیه و حمایت قدرتهای هستهای مانند آمریکا از اوکراین، این تنشها جهان را به آستانه یک بحران بیپیشینه رسانده است.
با تشدید درگیریها و افزایش تهدیدهای هستهای، کشورهای ناتو در حال آمادهسازی برای مقابله با هرگونه بحران احتمالی هستند. از ارسال بروشورهای هشداردهنده در سوئد گرفته تا تقویت ذخایر اضطراری در فنلاند و دانمارک، اروپا بهوضوح در حالت آمادهباش است.در عین حال، تهدیدها و لفاظیهای روسیه فشار زیادی بر کشورهای عضو ناتو وارد کرده و آنها را وادار به تقویت همکاریهای نظامی کرده است. این وضعیت، احتمال بروز جنگ جهانی سوم در اروپا را بالا برده و جهان را در آستانه یکی از بزرگترین بحرانهای معاصر قرار داده است.