تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۸/۰۲ ساعت ۱۵:۲۱
کد مطلب : ۱۱۹۱۶۰
فرار از بن‌بستی به نام فراستی
گروه فرهنگی: يك سال از زماني كه بهروز افخمي سكان برنامه «هفت» را در دست گرفت، گذشت. در اين يك سال، او به همراه تنها منتقدش، هر هفته جمعه شب‌ها روبه‌روي مخاطب نشست و براي سينماي ايران ابراز نگراني كرد. او از سينماي نصف و نيمه و فروش ناموفق فيلم‌هاي روي پرده در گيشه‌ها گفت، از بي‌ارزش بودن جايزه‌هاي بين‌المللي و از ناچيز بودن سينماي ايران در دنيا. حالا ديگر بايد بپذيريم، برنامه «هفت» با همين ساختار و شكل و شمايل، جزيي از سينماي ايران است.
به همين خاطر است كه آنچه در تازه‌ترين قسمت اين برنامه اتفاق افتاد، ديگر شگفت‌زده‌مان نمي‌كند. اين‌بار اما كارگردان جوان، تاب شنيدن حرف‌هاي فراستي را نداشت و جدل با مسعود فراستي، دو طرفه بود. اصغر نعيمي اين‌روزها «سايه‌هاي موازي» را روي پرده سينماها دارد، فيلمي كه تنها برگ برنده‌اش، حضور ابوالفضل پورعرب است و اتفاقا نقدهاي فراواني هم به اين فيلم وارد است. او با حضور در برنامه «هفت» روبه‌روي فراستي نشست و در دقايق ابتدايي بحث، توانست با او همراه شود.
نعيمي از فيلمنامه «سايه‌هاي موازي» به قلم سعيد عقيقي گفت، فيلمنامه‌اي كه براي گرفتن پروانه ساخت، دچار تغيير شد: « تقريبا مي‌توان گفت عين فيلمنامه آقاي عقيقي را كار كرديم منهاي مضمون خودكشي انتهاي داستان، كه در زمان گرفتن پروانه ساخت با مخالفت‌هايي روبه‌رو شد و مجبور به تغيير آن شديم. بنابراين بردن فيلم به فلاش‌بك ديگر موضوعيت نداشت و فيلم در نتيجه مسير مستقيمي پيدا كرد. لذا به نظر اقتباس وفادارانه‌اي است.» اما مسعود فراستي فيلم نعيمي و اقتباس اين فيلمنامه از داستان داستايوسكي را در حد فاجعه ناميد. او كه در ميان صحبت‌هايش، عنوان كرد «عقيقي عرضه اين را نداشته در فيلمنامه‌اش شخصيت بسازد» از سوي كارگردان «سايه‌هاي موازي» به خاطر اين ادبيات، مورد انتقاد قرار گرفت: «من خيلي مردد بودم تا به اين برنامه بيايم. اين درست نيست كه به فيلمنامه‌نويس بگوييم عُرضه اين را نداشته است. رسانه عمومي جايي است كه وقتي ما در آن صحبت مي‌كنيم بايد مراقب باشيم از چه ادبياتي استفاده مي‌كنيم. فيلم من فيلمفارسي است! فيلمفارسي شرف دارد به اينكه مثل تو بنشينم جلوي تلويزيون از يك رانت و موقعيت مسمومي استفاده كنيم و بدانيم هيچ‌كسي هم جوابي به ما نمي‌تواند بدهد.»
نعيمي در ادامه صحبت‌هايش خطاب به فراستي گفت: «مسعود! تو مسيري كه مي‌روي مسير غم‌انگيزي است و آدم غم‌انگيزي شده‌اي! من دلم برايت مي‌سوزد. از اينكه تو لذت مي‌بري من را و فيلم مرا سخيف كني، من ناراحت مي‌شوم.»در ادامه اين برنامه، فراستي منظور خود را از به كار بردن كلمه «عُرضه» توضيح داد. او عنوان كرد عرضه به معني توان است و از نعيمي خواست به جاي ناراحت شدن و استرس گرفتن به نقد فيلمش پاسخ دهد. كار به جايي رسيد كه روند برنامه «هفت» از مساله نقد فيلم خارج شد و نعيمي نيز كوشيد با تمام قوا و با همان ادبيات فراستي، شخصيت او را نقد كند.
او منتقد ثابت برنامه «هفت» را به حضور در اين برنامه براي گذران معيشتش متهم كرد: «اگر همه فيلم‌ها بد هستند چرا وقت خود را براي نقد آنها تلف مي‌كني؟ بالاخره ١٠ فيلم كه ارزش نقد جدي را دارند. اگر مشكلت پول است من دستمزد حضورت در برنامه «هفت» را مي‌دهم تا براي معيشت همه را خراب نكني. فقط براي معيشت صحبت نكن. كار تو نفرت‌پراكني است.» در ميان اين بحث دفاع و پا درمياني بهروز افخمي هم بي‌تاثير بود. به نظر مي‌رسد، نعيمي تمام تلاش خود را به كار گرفت تا فراستي را متوجه كند لحن و كلماتي كه براي نقد فيلم‌ها در اين برنامه به كار مي‌برد، در سينماي ايران كاربرد چنداني ندارد: «حرف من به فراستي اين است كه بالاخره بايد راه فراري از اين بن‌بست باشد. بن‌بستي به نام فراستي! چرا مسعود فراستي به خود اجازه مي‌دهد درباره فيلم من توهين كند، اما من اجازه ندارم به او توهين كنم؟»
فراستي نيز در مقابل اين حرف‌ها، سينماي ايران را به سينماي سوبسيدي لوسي تشبيه كرد كه اگر در آن به كسي بگويي بالاي چشمت ابروست، گريه مي‌كند! اما آنچه لابه‌لاي همه بحث‌هاي درگرفته در برنامه «هفت» گم مي‌شود، مساله رشد سينماي ايران و علل موفقيت و ناكامي آن است. «هفت» كه مي‌تواند استراتژي تعيين كند و از تريبون گسترده خود براي جهت‌دهي به سينماو مخاطبان آن استفاده كند، بي‌توجه به جريان روز سينما، اين روزها راه خود را طي مي‌كند. برنامه‌اي كه مي‌تواند با ٤٠ ميليون بيننده در ميزان فروش فيلم‌هاي روي پرده تاثيرگذار باشد، فرصتي براي سهم‌خواهي افراد محدودي است.
به نظر مي‌رسد، «هفت» بهروز افخمي، ماهيت سينمايي خود را از دست داده و در هفته‌هاي اخير تنها وجه سرگرمي خود را حفظ كرده است، با اين وجود دو هفته‌اي است كه بهروز افخمي در اين برنامه از فروش كم سينماي ايران در طول اين دو ماه ابراز نگراني مي‌كند. با بررسي فيلم‌هايي پرفروش و كم‌مخاطب سينماي ايران در سال ٩٥، متوجه مي‌شويم، برنامه «هفت» در سرنوشت فيلم‌هاي روي پرده و موفقيت فروش آنها بي‌تاثير است. به همين خاطر است كه كمتر فيلمسازي به حضور در اين برنامه تن مي‌دهد.
نعيمي از فيلمنامه «سايه‌هاي موازي» به قلم سعيد عقيقي گفت، فيلمنامه‌اي كه براي گرفتن پروانه ساخت، دچار تغيير شد: « تقريبا مي‌توان گفت عين فيلمنامه آقاي عقيقي را كار كرديم منهاي مضمون خودكشي انتهاي داستان، كه در زمان گرفتن پروانه ساخت با مخالفت‌هايي روبه‌رو شد و مجبور به تغيير آن شديم. بنابراين بردن فيلم به فلاش‌بك ديگر موضوعيت نداشت و فيلم در نتيجه مسير مستقيمي پيدا كرد. لذا به نظر اقتباس وفادارانه‌اي است.» اما مسعود فراستي فيلم نعيمي و اقتباس اين فيلمنامه از داستان داستايوسكي را در حد فاجعه ناميد. او كه در ميان صحبت‌هايش، عنوان كرد «عقيقي عرضه اين را نداشته در فيلمنامه‌اش شخصيت بسازد» از سوي كارگردان «سايه‌هاي موازي» به خاطر اين ادبيات، مورد انتقاد قرار گرفت: «من خيلي مردد بودم تا به اين برنامه بيايم. اين درست نيست كه به فيلمنامه‌نويس بگوييم عُرضه اين را نداشته است. رسانه عمومي جايي است كه وقتي ما در آن صحبت مي‌كنيم بايد مراقب باشيم از چه ادبياتي استفاده مي‌كنيم. فيلم من فيلمفارسي است! فيلمفارسي شرف دارد به اينكه مثل تو بنشينم جلوي تلويزيون از يك رانت و موقعيت مسمومي استفاده كنيم و بدانيم هيچ‌كسي هم جوابي به ما نمي‌تواند بدهد.»
نعيمي در ادامه صحبت‌هايش خطاب به فراستي گفت: «مسعود! تو مسيري كه مي‌روي مسير غم‌انگيزي است و آدم غم‌انگيزي شده‌اي! من دلم برايت مي‌سوزد. از اينكه تو لذت مي‌بري من را و فيلم مرا سخيف كني، من ناراحت مي‌شوم.»در ادامه اين برنامه، فراستي منظور خود را از به كار بردن كلمه «عُرضه» توضيح داد. او عنوان كرد عرضه به معني توان است و از نعيمي خواست به جاي ناراحت شدن و استرس گرفتن به نقد فيلمش پاسخ دهد. كار به جايي رسيد كه روند برنامه «هفت» از مساله نقد فيلم خارج شد و نعيمي نيز كوشيد با تمام قوا و با همان ادبيات فراستي، شخصيت او را نقد كند.
او منتقد ثابت برنامه «هفت» را به حضور در اين برنامه براي گذران معيشتش متهم كرد: «اگر همه فيلم‌ها بد هستند چرا وقت خود را براي نقد آنها تلف مي‌كني؟ بالاخره ١٠ فيلم كه ارزش نقد جدي را دارند. اگر مشكلت پول است من دستمزد حضورت در برنامه «هفت» را مي‌دهم تا براي معيشت همه را خراب نكني. فقط براي معيشت صحبت نكن. كار تو نفرت‌پراكني است.» در ميان اين بحث دفاع و پا درمياني بهروز افخمي هم بي‌تاثير بود. به نظر مي‌رسد، نعيمي تمام تلاش خود را به كار گرفت تا فراستي را متوجه كند لحن و كلماتي كه براي نقد فيلم‌ها در اين برنامه به كار مي‌برد، در سينماي ايران كاربرد چنداني ندارد: «حرف من به فراستي اين است كه بالاخره بايد راه فراري از اين بن‌بست باشد. بن‌بستي به نام فراستي! چرا مسعود فراستي به خود اجازه مي‌دهد درباره فيلم من توهين كند، اما من اجازه ندارم به او توهين كنم؟»
فراستي نيز در مقابل اين حرف‌ها، سينماي ايران را به سينماي سوبسيدي لوسي تشبيه كرد كه اگر در آن به كسي بگويي بالاي چشمت ابروست، گريه مي‌كند! اما آنچه لابه‌لاي همه بحث‌هاي درگرفته در برنامه «هفت» گم مي‌شود، مساله رشد سينماي ايران و علل موفقيت و ناكامي آن است. «هفت» كه مي‌تواند استراتژي تعيين كند و از تريبون گسترده خود براي جهت‌دهي به سينماو مخاطبان آن استفاده كند، بي‌توجه به جريان روز سينما، اين روزها راه خود را طي مي‌كند. برنامه‌اي كه مي‌تواند با ٤٠ ميليون بيننده در ميزان فروش فيلم‌هاي روي پرده تاثيرگذار باشد، فرصتي براي سهم‌خواهي افراد محدودي است.
به نظر مي‌رسد، «هفت» بهروز افخمي، ماهيت سينمايي خود را از دست داده و در هفته‌هاي اخير تنها وجه سرگرمي خود را حفظ كرده است، با اين وجود دو هفته‌اي است كه بهروز افخمي در اين برنامه از فروش كم سينماي ايران در طول اين دو ماه ابراز نگراني مي‌كند. با بررسي فيلم‌هايي پرفروش و كم‌مخاطب سينماي ايران در سال ٩٥، متوجه مي‌شويم، برنامه «هفت» در سرنوشت فيلم‌هاي روي پرده و موفقيت فروش آنها بي‌تاثير است. به همين خاطر است كه كمتر فيلمسازي به حضور در اين برنامه تن مي‌دهد.
مرجع : روزنامه اعتماد
