تندروها اقتصاد کشور را به عقب بردند، امروز طلبکار هم شده‌اند!

روزنامه بهار: يک اقتصاددان با بیان اینکه دولت یازدهم در افشای کیفیت میراثی که تحویل گرفت، نجابت به خرج داد، گفت: روند کاهش درآمد خانوارها از سال 1386 آغاز شد و اگر نرخ رشد 5. 3 درصدی دولت اصلاحات تداوم می‌یافت، درآمد سرانه امروز ایرانیان 60 درصد بالاتر بود. «حسین عبده تبریزی» در گفت و گو با ایرنا افزود: دولت یازدهم در آغاز دوره‌ی فعالیت خود باید برای مردم افشا می‌کرد که چه وضعیت اقتصادی دشواری را به ارث برده است و به مردم می‌گفت وضع بانک‌ها، صندوق‌های بازنشستگی، بودجه‌ی دولت، بدهی‌های دولت و نابسامانی و سالم نبودن اقتصاد در دولت‌های نهم و دهم تا چه حد وخیم بوده است. وی اظهار داشت: اشتباه دولت یازدهم این بود که با نجابت تمام اوضاع اقتصادی کشور را در زمان روی کارآمدن، برای مردم روشن نکرد، در حالی که می‌باید نرخ منفی رشد اقتصادی و بدهی‌های دولتی سنگین به جای‌مانده از دولت قبل را برای مردم روشن می‌کرد.

 امروز طلبکار شده‌اند!
عبده تبریزی گفت: اگر نرخ رشد اقتصادی 5. 3 درصدی دولت اصلاحات تداوم می‌یافت، درآمد سرانه امروز ایرانیان 60 درصد بالاتر بود و بسیاری از مشکلات جاری کم‌تر می‌شد و متأسفانه کسانی که جمهوری اسلامی ایران را از کانال رشد اقتصادی 5. 6 درصد به کانال رشد منفی سوق دادند، امروز خود از دولت یازدهم طلبکار شده‌اند.  این تحلیلگر ارشد اقتصادی در ادامه گفت‌وگوی خود با ایرنا با تاکید بر اینکه باید مسئولان دولت‌های نهم و دهم پاسخگوی عملکرد اقتصادی خود باشند، اظهار داشت، اگرچه عمده‌ شاخص‌های اقتصادی در دولت قبل از سال 1386 منفی شده، اما اگر اصل «اثر مسیر» که بیانگر تداوم آثار عملکرد دولت‌‌ها در سال‌های بعد است، نبود، آمار عملکردی دولت قبل حتی از همان سال 84 منفی می‌شد. وی افزود: نگاهی به شاخص‌های کلان اقتصادی نشان می‌دهد آغاز رو به افول‌ نهادن عمده‌ شاخص‌های اقتصادی از سال 1386 بوده، یعنی اثر مسیر عملکرد دولت اصلاحات در سال‌های 1384 و 1385 همچنان آثار خود را بر اقتصاد داشته است؛ به همان سیاق، آثار تصمیم‌ها و سیاست‌های نادرست اقتصادی دولت دهم، تا دو سال بعد از روی کارآمدن دولت یازدهم امتداد یافته و اثر خود را بر شاخص‌های کلان اقتصادی حفظ کرده است.

وی افزود: البته منحنی حرکت عمده‌ این شاخص‌ها نشان می‌دهد از سال 1393 این شاخص‌ها رو به بهبود نهاده‌اند و در مسیر رشد قرار گرفته‌اند. عبده تبریزی در پاسخ به اینکه رشد اقتصادی مثبت و تک‌ رقمی‌شدن نرخ تورم در سال 1395 چه زمانی اثر خود را بر سایر شاخص‌های مرتبط با درآمد خانوارها خواهد گذاشت، اظهار داشت: بخشی از این رشد اقتصادی مربوط به ظرفیت‌های موجود در اقتصاد بود، و از این‌رو اثر عمده‌ای بر اشتغال نداشت. برای نمونه، اثر رشد اقتصادی ناشی از نفت بر اشتغال کم بود، زیرا از ظرفیت‌های موجود بهره گرفته شده بود. اما در همین حوزه هم که از دستاوردهای بزرگ برجام است، به‌رغم کاهش قیمت‌های نفت، می‌توان از سال آینده شاهد آثار درآمدی آن‌ باشیم که به طور غیرمستقیم اشتغال گسترده‌ای ایجاد می‌کند.  این اقتصاددان تاکید کرد: افزایش درآمدهای ناشی از فروش نفت در سال‌های آینده از مجرای بهبود درآمدهای دولت و هزینه‌کرد آن درآمدها در پروژه‌های عمرانی، اثر خود را بیش‌تر نشان خواهد داد.
کاهش پس‌انداز حقیقی
عبده تبریزی گفت: شاخص مربوط به پس‌انداز حقیقی خانوارهای ایرانی برای خانوار شهری در سال 1385 و برای خانوار روستایی در سال 1386 به بالاترین رقم رسید و از آن سال‌ها رو به کاهش نهاد. درآمد خانوارهای شهری در سال 1394 به میزان 18 درصد و خانوارهای روستایی به میزان 35 درصد کمتر از سال 1386 بوده که این تفاوت به عملکرد دولت قبل برمی‌گردد، اما دولت یازدهم به‌رغم کاهش قیمت نفت توانسته است این روند کاهشی را از سال 94 متوقف کند. عبده تبریزی یادآور شد. درآمد واقعی خانوارهای ایرانی که از سال 1374 تا سال 1386 یکسره روند صعودی طی کرده بود، در دولت قبل نرخ رشد منفی داشت و خوشبختانه دولت یازدهم در سال 1393 به 1394 توانست این شاخص را بار دیگر مثبت کند.

اشتغال از سال 86 نزولی شد
عبده تبریزی به موضوع اشتغال اشاره کرد و با یادآوری این‌که اعمال سیاست‌ها و سرمایه‌گذاری دولت‌ها در امر اشتغال زمان‌بر است و آثار آن را می‌توان در سال‌های بعد مشاهده کرد، گفت: اشتغال نیز همچون دیگر شاخص‌های اقتصادی از سال 1386 به بعد نزولی شد و در دوسال ابتدایی دولت نهم تحت تأثیر عملکرد دولت اصلاحات بود. وی گفت: دولت قبل سالی 10 هزار شغل ایجاد کرد، در حالی که سالانه نزدیک به یک میلیون نفر وارد بازار کار می‌شدند. این اقتصاددان تاکید کرد: نسبت شاغلان به کل جمعیت کشور بر اساس آمارهای رسمی از سال 1393 روبه بهبود نهاده است. وی تصریح کرد، در دولت‌های نهم و دهم به‌رغم درآمدهای بالای ارزی تقریباً هیچ اشتغالی ایجاد نشد و بار عظیم بیکاران آن دوره نیز به دولت یازدهم انتقال یافت. دولت یازدهم در آغاز دوره‌ی خدمت خود این مشکلات را با نجابت و در راستای ایجاد همدلی و جلوگیری از تنش برای مردم روشن نکرد، و البته این اشتباه بود.

 مردم فریب‌ها وعده یارانه بیشتر می‌دهند
 استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی هم، با اشاره به اینکه پدیده «شارلاتانیسم» مانند خوره اقتصاد ایران را می‌بلعد، گفت: کسانی که به بهانه انتخابات ریاست جمهوری وعده افزایش یارانه می‌دهند، مردم فریبی بیش نیستند.  «مهدی پازوکی» تاکید کرد: برنامه دولت را حمایت بیشتر از سه دهک پایین جامعه دانست و افزود: کسانی که شعار یارانه بیشتر را دنبال می‌کنند، نه عقل دارند و نه سواد اقتصادی. وی با تاکید بر اینکه منابع و هزینه دولت در بودجه سنواتی مشخص است، گفت: برای نمونه پارسال کل بودجه عمومی کشور 294 هزار میلیارد تومان بود که 282 هزار میلیارد تومان یعنی حدود 96 درصد آن محقق شد که از این رقم 208 هزار میلیارد ریال برای پرداخت‌های جاری از جمله حقوق کارکنان دولت و بقیه به بخش عمرانی اختصاص یافت. پازوکی تاکید کرد: یارانه‌ها هیچ‌گاه در ایران هدفمند نشد زیرا پوپولیست‌ها به دنبال توزیع پول بوده و هستند و در حقیقت اینها عوام فریب هستند.

این استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: پیروان تفکر شارلاتانیسم کسانی هستند که نه بودجه را می‌فهمند و نه منابع درآمدی و هزینه‌ای آن را؛ وقتی درآمدهای دولت محدود است و سازمان‌های اقتصادی وابسته به برخی نهادها مالیات نمی‌دهند، چنین وعده‌هایی را جز با انتشار پول بدون پشتوانه که همچون سیل اقتصاد را ویران می‌کند، نمی‌توان عملی کرد. اگر روزگاری جلال آل‌احمد غرب زدگی را خطری برای جامعه ایران می‌دانست، من امروز معتقدم که عوام زدگی به شدت برای آینده این کشور خطرناک است. وی ادامه داد: البته مردم در انتخابات سال‌های 92 و 94 نشان دادند که آگاه هستند و اجازه نمی‌دهند بار دیگر با روی کار آمدن پوپولیست‌ها کشور ربع قرن به عقب بازگردد.  پازوکی تاکید کرد: اگر آقای روحانی بتواند یک دوره دیگر رئیس جمهوری ایران شود و شاخص‌های کلان اقتصاد را به سال آخر دولت اصلاحات بازگرداند، باید به خاطر خدمتی که به این کشور کرده، تندیس او را در میدان پاستور نصب کرد. وی یادآور شد: تندروها اقتصاد کشور را به عقب بردند در حالی که حق مردم چنین نبود.

 دولت دنبال گداپروری نیست
 استاد دانشگاه علامه با یادآوری اینکه عملکرد دولت یازدهم نشان داده که دنبال گداپروری نیست، گفت: در سال‌های قبل تفکری بر جامعه حاکم بود که بی انضباطی اقتصادی را تشدید می‌کرد. وی افزود: اگر از دستاوردهای بشری استفاده کنیم و انضباط اقتصادی را به اقتصاد ایران برگردانده و مالیات را به اصلی‌ترین منبع درآمد دولت تبدیل کنیم به شکلی که با طراحی سیستم کارا بتوان درآمد آن را در جامعه بازتوزیع کرد، بهترین کمک به آینده کشور خواهد بود. پازوکی در ادامه به موضوع ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی اشاره کرد و افزود: این صندوق‌ها به دلیل اجرای سیاست‌های نابخردانه دولت قبل، به ورشکستگی رسیده‌اند به شکلی که از محل درآمدهای دولت اداره می‌شوند.  پازوکی گفت: پوپولیست‌ها به دنبال اعمال مدیریت سنتی در جهان صنعتی هستند که ممکن نیست زیرا جهان مدرن را نه ابزارهای مدرن بلکه اندیشه‌های مدرن اداره می‌کند.این استاد دانشگاه تاکید کرد: اگر بتوانیم جلوی عوام‌زدگی را در اقتصاد بگیریم و از دستاوردهای بشری در چارچوب نظام اسلامی خود استفاده کنیم، می‌توانیم به آینده کشور امیدوار باشیم و به یکی از قدرت‌های برتر تبدیل شویم.

 نابسامانی اقتصادی و سیاسی
 دیگر کارشناس حوزه کار هم با بیان اینکه یادمان نرفته است دولت یازدهم در چه شرایط دشواری مسئولیت اداره امور را به‌عهده گرفت، گفت: نابسامانی اقتصادی و سیاسی نتایج فعالیت دولت گذشته بود که دولت یازدهم وارث آن شد.  حمید حاج اسماعیلی، دولت یازدهم را دولتی شجاع نام برد که باوجود دشواری هایی که در سال 1392 در کشور وجود داشت، قبول مسئولیت کرد و توانست بر بخشی از این وعده‌ها فائق آید.  وی بهبود تعاملات بین‌المللی و گشوده شدن روابط اقتصادی ایران با کشورهای توسعه یافته، رفع تهدیدهای امنیتی، انضباط مالی، کاهش نرخ تورم، خروج از رکود، ثبات در بازار اقتصادی کشور، تثبیت اشتغال، کاهش قاچاق کالا و افزایش سیستم‌های کنترل در مبادی ورودی برای کنترل قاچاق و. . . را از جمله اقدامات ارزشمند دولت تدبیر و امید نام برد. وی افزود: باوجود همه تلاش‌ها و توفیق‌های دولت یازدهم، هنوز مشکلاتی در حوزه‌های اقتصادی کشور وجود دارد که این مشکلات خاص یک دولت هم نیست و در سال‌های طولانی در کشور ایجاد شده است. وی خاطرنشان کرد:‌تردیدی ندارم اصلاحات در کشور، مسیری است که دکتر روحانی مطرح می‌کند زیرا این سیاست‌ها به نفع مردم، اقتصاد و امنیت کشور است.