تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۱۶ ساعت ۱۲:۳۴
کد مطلب : ۱۳۷۹۱۴
بررسی قوانین مربوط به نابینایان
عصای سفید حکم علامت ایست را دارد
می‌گل هشترودی- روزنامه بهار
ﻋﺼﺎی ﺳﻔﯿﺪ از زﻣﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤــﺎدی ﺑــﺮای ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻧﻤﺎد ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن از اﯾﻦ ﻋﺼﺎ وﺟﻮد دارد، اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ این که رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺑﺮای ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ اﺳﺖ، ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، اﯾﻦ رﻧﮓ در ﺗﻤﺎم دﻧﯿﺎ ﺑﺮای ﻋﺼﺎی راﻫﻨﻤﺎی آن‌ها ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ و حالا بعد از گذشت سال‌ها رئیس پلیس راهور ناجا خبراز اجرا شدن قانون عصای سفید می‌دهد.
***
پیشینه عصای سفید
از قرن‌ها پیش تا به امروز، استفاده از عصا به عنوان وسیله‌ی کمکی در رفت وآمد نابینایان متداول بوده است؛ ولی استفاده از آن به عنوان نمادی برای شناختن نابینایان، به بعد از جنگ جهانی اوّل بازمی‌گردد. جیمز بیگز در سال 1921 میلادی ابتکار استفاده از عصای سفید را به کار برد. او اهل شهر بریستول انگلستان بود و عکاسی می‌کرد. وی بینایی خود را بر اثر یک سانحه از دست داد. از این رو برای در امان ماندن از خطر وسایل نقلیه به فکر استفاده از عصایی به رنگ سفید افتاد که برای همه قابل دیدن باشد.
روز جهانی نابینایان
و ایجاد قانون عصای سفید
حدود چهل سال پیش ناول پری، ریاضیدان کالیفرنیایی و هاکوبس تنبروک که وکیلی مجرب، نویسنده و استاد با تجربه در حقوق بود، بیانیه‌ای در خصوص حمایت از حقوق نابینایان صادر کردند و روز ۱۵ اکتبر را که مطابق با ۲۳ مهرماه است، به نام روز بین‌المللی عصای سفید نامگذاری شد. این بیانیه، در سال ۱۹۳۸ میلادی برابر با ۱۳۱۷ هجری شمسی از طرف فدراسیون جهانی نابینایان به رسمیت شناخته شد. این قانون تمامی حقوق اجتماعی فرد نابینا را به عنوان عضوی از جامعه‌ی متمدن انعکاس داده است. لوئیس بریل یکی دیگر از کسانی بود که به جامعه نابینایان خدمت ارزنده‌ای کرده است. او در سال 1809 در فرانسه متولد شد و در سن سه سالگی بینایی خود را از دست داد. در سال 1818 به کمک دوستانش مؤسسه‌ی ملی نابینایان جوان پاریس را تأسیس کرد و توانست توانایی هایش را در موسیقی و دانش به همگان ثابت کند. او یکی از بهترین نوازندگان ویولون و ارگ در پاریس بود. بریل از سال 1826 به آموزش نابینایان پرداخت. شهرت امروزه او به خاطر کشف سیستم خط برجسته است که در آن زمان در پیام‌های رمزی ارتش به کار گرفته میشد. سیستم بریل یا خط برجسته دارای نقاط برجسته با شکل‌های منظم روی مقوای نازک است که افراد نابینا با لمس آن می‌توانند عبارات را درک کنند و قادر به خواندن مطالب خواهند بود. این شیوه تا امروزه با موفقیت همراه بوده است و در کشورهای زیادی از جهان مورد استفاده قرار گرفته است. «ایران سفید» عنوان اوّلین روزنامه ویژه نابینایان به خط بریل در ایران و خاورمیانه است که زیر نظر خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در حال فعالیت است.
مشروح قانون بین‌المللی عصای سفید
برخی از مواد مهم قانون عصای سفید به شرح زیر است: - دولت موظف است که نابینایان و دیگر معلولان جسمی را تشویق کند تا درتمام امور اجتماعی و اقتصادی دولت شرکت کنند و در نتیجه اشتغال پیدا کنند.
- نابینایان و دیگر معلولان جسمی، حق استفاده آزادانه از خیابان‌ها و بزرگراه ها، پیاده روها و سایر مکان‌های همگانی و همین طور وسایل حمل و نقل، هتل و اماکن عمومی را دارند.
- رانندگانی که با وسایل نقلیه خود از خیابان می‌گذرند، در صورت نزدیک شدن به نابینایی که از عصای سفید یا متالیک استفاده می‌کند، یا این که سگ راهنما به همراه دارد یا از بازوبند نابینایی استفاده می‌کند، موظفند که احتیاط لازم را به عمل آورند تا صدمه‌ای به آن نابینا وارد نشود. البته نداشتن عصا یا سگ راهنما در چنین مراکز و اماکنی می‌تواند دلیل بر بی مبالاتی فرد نابینا هم تلقی شود.
- هر شخص یا سازمانی که بخواهد به طور غیر مجاز در استفاده شخص نابینا و یا معلول از تسهیلات همگانی محدودیتی ایجاد کند، یا این که حقوق نابینایان و دیگر معلولان عاقل و بالغ را نادیده بگیرد، باید مجرم شناخته شود.
- هر سال، مسئولین دولت باید روز ۱۵ اکتبر را به عنوان بزرگداشت عصای سفید به نحو شایسته‌ای ارج نهند و اهمیت قانون عصای سفید را مورد بحث قرار داده و از مردم بخواهند که رفتار معقولانه‌ای با معلولان داشته باشند و با همکاری صمیمانه قدم‌های مؤثری برای آن‌ها بردارند.
- دولت موظف است که افراد نابینا یا دیگر معلولان جسمی را در بخشهای دولتی و شعب آن و همین‌طور مدارس دولتی با شرایط مساوی، چون دیگر افراد اجتماع بپذیرند، مگر این که معلولیت خاص آن‌ها مانع انجام کار در آن مراکز باشد.
- نابینایان و دیگر معلولان حق تام و برابر دارند که از مکان ها، مزایا، تسهیلات و امتیازات وسایل حمل و نقل همگانی چون هواپیما، وسایل موتوری، قطار، اتوبوس، اتومبیل ها، کشتی و دیگر وسایل نقلیه و هتل، مسافرخانه، مکان‌های عمومی و مراکز تفریحی و مذهبی دیگر محل‌هایی که عموم مردم به آنجا جمع می‌شوند، استفاده کنند و اگر در بعضی شرایط محدودیتی وجود داشته باشد این محدودیت باید قانونی و قابل اجرا برای همگان باشد.
-هر نابینا یا نیمه بینایی حق دارد در اماکنی که در قسمت بالا آمده است، سگ راهنما را که برای این کار تعلیم دیده است بدون الزام پرداخت وجه اضافی همراه خود داشته باشد.
قانون عصای سفید اجرا می‌شود
سردار تقی مهری رئیس پلیس راهور ناجا روز گذشته با اشاره این که قانون عصای سفید یک قانون بین‌المللی است، گفت: این قانون در پلیس راهور اجرا می‌شود. هیات وزیران در جلسه هشتم مرداد ماه سال ۹۶ به پیشنهاد وزارت کشور و استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی تصویب کرد که اصلاحاتی در آئین نامه راهنمایی و رانندگی انجام شود. به موجب این اصلاحات، پیاده‌هایی که بدون استفاده از هر گونه وسیله نقلیه موتوری و غیرموتوری حرکت می‌کنند یا فردی که از صندلی چرخ‌دار استفاده می‌کند یا مبادرت به جابه جایی با صندلی چرخ‌دار، کالسکه یا سبدهای چرخ دار می‌کند جزو افراد خاص محسوب شده و در صورت مشاهده این افراد رانندگان باید حق تقدم عبور را به آن‌ها دهند. صندلی چرخ دار یا همان ویلچر در قانون وسیله‌ای عنوان شده است که با ظرفیت یک نفر برای جابه‌جایی فرد معلول، ناتوان و یا کم توان استفاده می‌شود و تجهیزات کنترلی مناسب دارد، رانندگان موظفند در صورت نزدیک شدن به این افراد یا افراد نابینایی که دارای عصای سفید هستند از سرعت خود کاسته و با سرعت مطمئنه عبور کنند و حق تقدم را به این افراد دهند. قانون عصای سفید یک قانون بین‌المللی است که در تمامی کشورها اجرا می‌شود، این قانون با توجه به اصلاحیه آئین نامه راهنمایی و رانندگی در کشور به اجرا در می‌آید و رانندگان موظف هستند، در صورت نزدیک شدن به فرد استفاده کننده از عصای سفید که عصای خود را به صورت افقی به معنای ایست به رانندگان نشان می‌دهد، توقف کرده و پس از عبور آن فرد به حرکت خود ادامه دهند.
عصای سفید حکم تابلوی ایست را دارد
وی همچنین از جریمه 100 هزار تومانی رانندگان متخلفی که قانون حمایت از معلولان و نابینایان را رعایت نکنند خبر داد و گفت: پلیس به دنبال تشدید مجازات متخلفانی که قانون حمایت از معلولان و نابینایان را رعایت نکنند، است هم اکنون متخلفان در این زمینه 100 هزار تومان جریمه می‌شوند. یکی از تلاش‌هایی که در سال گذشته به تدبیر سردار اشتری فرمانده ناجا انجام شد پیگیری این قانون بوده است پیش از این افراد معلولی که از ویلچر استفاده می‌کردند به منزله عابر پیاده محسوب نمی‌شدند و در تصادفات از آن‌ها آن گونه که باید حمایت نمی‌شد. افراد روشن‌دل، کم‌بینا و دارای عصای سفید کمتر مورد توجه رانندگان بودند، با پیگیری‌های پلیس، افراد ناتوان و کم‌توان امروز به منزله عابر پیاده محسوب می‌شوند و عصای سفید افراد نابینا حکم تابلوی ایست را دارد و اگر فرد نابینایی عصای سفید خود را به صورت افقی نشان دهند راننده موظف است متوقف شود تا فرد نابینا حرکت کند. با پیگیری‌های ناجا این موضوع در کمیسیون اجتماعی دولت مطرح و در 18 مرداد به تصویب هیات وزیران رسید، پلیس به دنبال تشدید جرائم کسانی است که به این مساله توجه نمی‌کنند. اگر فردی با شخص ویلچر سواری برخورد کند به منزله عابر پیاده محسوب شده و برابر قوانین و مقررات جاری کشور پس از طی مراحل قضائی به او دیه تعلق می‌گیرد. یکی از اهداف کلان پلیس راهور ارتقاء فرهنگ‌ترافیک بوده است، این باعث می‌شود که تعداد حوادث رانندگی کاهش پیدا کند و نظم و انضباط بهتری در کشور حاکم شود. قبل از روز جهانی نابینایان، اجرای قوانین عصای سفید بهترین هدیه برای نابینایان و کم بینایان به شمار می‌آید و این تنها در شرایطی است که به این گفته‌ها جامه عمل بپوشانند و به طور حتم در جامعه ایفا شوند.
ﻋﺼﺎی ﺳﻔﯿﺪ از زﻣﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤــﺎدی ﺑــﺮای ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻧﻤﺎد ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن از اﯾﻦ ﻋﺼﺎ وﺟﻮد دارد، اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ این که رﻧﮓ ﺳﻔﯿﺪ ﺑﺮای ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ اﺳﺖ، ﺑﺮای ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎن را ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، اﯾﻦ رﻧﮓ در ﺗﻤﺎم دﻧﯿﺎ ﺑﺮای ﻋﺼﺎی راﻫﻨﻤﺎی آن‌ها ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ و حالا بعد از گذشت سال‌ها رئیس پلیس راهور ناجا خبراز اجرا شدن قانون عصای سفید می‌دهد.
***
پیشینه عصای سفید
از قرن‌ها پیش تا به امروز، استفاده از عصا به عنوان وسیله‌ی کمکی در رفت وآمد نابینایان متداول بوده است؛ ولی استفاده از آن به عنوان نمادی برای شناختن نابینایان، به بعد از جنگ جهانی اوّل بازمی‌گردد. جیمز بیگز در سال 1921 میلادی ابتکار استفاده از عصای سفید را به کار برد. او اهل شهر بریستول انگلستان بود و عکاسی می‌کرد. وی بینایی خود را بر اثر یک سانحه از دست داد. از این رو برای در امان ماندن از خطر وسایل نقلیه به فکر استفاده از عصایی به رنگ سفید افتاد که برای همه قابل دیدن باشد.
روز جهانی نابینایان
و ایجاد قانون عصای سفید
حدود چهل سال پیش ناول پری، ریاضیدان کالیفرنیایی و هاکوبس تنبروک که وکیلی مجرب، نویسنده و استاد با تجربه در حقوق بود، بیانیه‌ای در خصوص حمایت از حقوق نابینایان صادر کردند و روز ۱۵ اکتبر را که مطابق با ۲۳ مهرماه است، به نام روز بین‌المللی عصای سفید نامگذاری شد. این بیانیه، در سال ۱۹۳۸ میلادی برابر با ۱۳۱۷ هجری شمسی از طرف فدراسیون جهانی نابینایان به رسمیت شناخته شد. این قانون تمامی حقوق اجتماعی فرد نابینا را به عنوان عضوی از جامعه‌ی متمدن انعکاس داده است. لوئیس بریل یکی دیگر از کسانی بود که به جامعه نابینایان خدمت ارزنده‌ای کرده است. او در سال 1809 در فرانسه متولد شد و در سن سه سالگی بینایی خود را از دست داد. در سال 1818 به کمک دوستانش مؤسسه‌ی ملی نابینایان جوان پاریس را تأسیس کرد و توانست توانایی هایش را در موسیقی و دانش به همگان ثابت کند. او یکی از بهترین نوازندگان ویولون و ارگ در پاریس بود. بریل از سال 1826 به آموزش نابینایان پرداخت. شهرت امروزه او به خاطر کشف سیستم خط برجسته است که در آن زمان در پیام‌های رمزی ارتش به کار گرفته میشد. سیستم بریل یا خط برجسته دارای نقاط برجسته با شکل‌های منظم روی مقوای نازک است که افراد نابینا با لمس آن می‌توانند عبارات را درک کنند و قادر به خواندن مطالب خواهند بود. این شیوه تا امروزه با موفقیت همراه بوده است و در کشورهای زیادی از جهان مورد استفاده قرار گرفته است. «ایران سفید» عنوان اوّلین روزنامه ویژه نابینایان به خط بریل در ایران و خاورمیانه است که زیر نظر خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در حال فعالیت است.
مشروح قانون بین‌المللی عصای سفید
برخی از مواد مهم قانون عصای سفید به شرح زیر است: - دولت موظف است که نابینایان و دیگر معلولان جسمی را تشویق کند تا درتمام امور اجتماعی و اقتصادی دولت شرکت کنند و در نتیجه اشتغال پیدا کنند.
- نابینایان و دیگر معلولان جسمی، حق استفاده آزادانه از خیابان‌ها و بزرگراه ها، پیاده روها و سایر مکان‌های همگانی و همین طور وسایل حمل و نقل، هتل و اماکن عمومی را دارند.
- رانندگانی که با وسایل نقلیه خود از خیابان می‌گذرند، در صورت نزدیک شدن به نابینایی که از عصای سفید یا متالیک استفاده می‌کند، یا این که سگ راهنما به همراه دارد یا از بازوبند نابینایی استفاده می‌کند، موظفند که احتیاط لازم را به عمل آورند تا صدمه‌ای به آن نابینا وارد نشود. البته نداشتن عصا یا سگ راهنما در چنین مراکز و اماکنی می‌تواند دلیل بر بی مبالاتی فرد نابینا هم تلقی شود.
- هر شخص یا سازمانی که بخواهد به طور غیر مجاز در استفاده شخص نابینا و یا معلول از تسهیلات همگانی محدودیتی ایجاد کند، یا این که حقوق نابینایان و دیگر معلولان عاقل و بالغ را نادیده بگیرد، باید مجرم شناخته شود.
- هر سال، مسئولین دولت باید روز ۱۵ اکتبر را به عنوان بزرگداشت عصای سفید به نحو شایسته‌ای ارج نهند و اهمیت قانون عصای سفید را مورد بحث قرار داده و از مردم بخواهند که رفتار معقولانه‌ای با معلولان داشته باشند و با همکاری صمیمانه قدم‌های مؤثری برای آن‌ها بردارند.
- دولت موظف است که افراد نابینا یا دیگر معلولان جسمی را در بخشهای دولتی و شعب آن و همین‌طور مدارس دولتی با شرایط مساوی، چون دیگر افراد اجتماع بپذیرند، مگر این که معلولیت خاص آن‌ها مانع انجام کار در آن مراکز باشد.
- نابینایان و دیگر معلولان حق تام و برابر دارند که از مکان ها، مزایا، تسهیلات و امتیازات وسایل حمل و نقل همگانی چون هواپیما، وسایل موتوری، قطار، اتوبوس، اتومبیل ها، کشتی و دیگر وسایل نقلیه و هتل، مسافرخانه، مکان‌های عمومی و مراکز تفریحی و مذهبی دیگر محل‌هایی که عموم مردم به آنجا جمع می‌شوند، استفاده کنند و اگر در بعضی شرایط محدودیتی وجود داشته باشد این محدودیت باید قانونی و قابل اجرا برای همگان باشد.
-هر نابینا یا نیمه بینایی حق دارد در اماکنی که در قسمت بالا آمده است، سگ راهنما را که برای این کار تعلیم دیده است بدون الزام پرداخت وجه اضافی همراه خود داشته باشد.
قانون عصای سفید اجرا می‌شود
سردار تقی مهری رئیس پلیس راهور ناجا روز گذشته با اشاره این که قانون عصای سفید یک قانون بین‌المللی است، گفت: این قانون در پلیس راهور اجرا می‌شود. هیات وزیران در جلسه هشتم مرداد ماه سال ۹۶ به پیشنهاد وزارت کشور و استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی تصویب کرد که اصلاحاتی در آئین نامه راهنمایی و رانندگی انجام شود. به موجب این اصلاحات، پیاده‌هایی که بدون استفاده از هر گونه وسیله نقلیه موتوری و غیرموتوری حرکت می‌کنند یا فردی که از صندلی چرخ‌دار استفاده می‌کند یا مبادرت به جابه جایی با صندلی چرخ‌دار، کالسکه یا سبدهای چرخ دار می‌کند جزو افراد خاص محسوب شده و در صورت مشاهده این افراد رانندگان باید حق تقدم عبور را به آن‌ها دهند. صندلی چرخ دار یا همان ویلچر در قانون وسیله‌ای عنوان شده است که با ظرفیت یک نفر برای جابه‌جایی فرد معلول، ناتوان و یا کم توان استفاده می‌شود و تجهیزات کنترلی مناسب دارد، رانندگان موظفند در صورت نزدیک شدن به این افراد یا افراد نابینایی که دارای عصای سفید هستند از سرعت خود کاسته و با سرعت مطمئنه عبور کنند و حق تقدم را به این افراد دهند. قانون عصای سفید یک قانون بین‌المللی است که در تمامی کشورها اجرا می‌شود، این قانون با توجه به اصلاحیه آئین نامه راهنمایی و رانندگی در کشور به اجرا در می‌آید و رانندگان موظف هستند، در صورت نزدیک شدن به فرد استفاده کننده از عصای سفید که عصای خود را به صورت افقی به معنای ایست به رانندگان نشان می‌دهد، توقف کرده و پس از عبور آن فرد به حرکت خود ادامه دهند.
عصای سفید حکم تابلوی ایست را دارد
وی همچنین از جریمه 100 هزار تومانی رانندگان متخلفی که قانون حمایت از معلولان و نابینایان را رعایت نکنند خبر داد و گفت: پلیس به دنبال تشدید مجازات متخلفانی که قانون حمایت از معلولان و نابینایان را رعایت نکنند، است هم اکنون متخلفان در این زمینه 100 هزار تومان جریمه می‌شوند. یکی از تلاش‌هایی که در سال گذشته به تدبیر سردار اشتری فرمانده ناجا انجام شد پیگیری این قانون بوده است پیش از این افراد معلولی که از ویلچر استفاده می‌کردند به منزله عابر پیاده محسوب نمی‌شدند و در تصادفات از آن‌ها آن گونه که باید حمایت نمی‌شد. افراد روشن‌دل، کم‌بینا و دارای عصای سفید کمتر مورد توجه رانندگان بودند، با پیگیری‌های پلیس، افراد ناتوان و کم‌توان امروز به منزله عابر پیاده محسوب می‌شوند و عصای سفید افراد نابینا حکم تابلوی ایست را دارد و اگر فرد نابینایی عصای سفید خود را به صورت افقی نشان دهند راننده موظف است متوقف شود تا فرد نابینا حرکت کند. با پیگیری‌های ناجا این موضوع در کمیسیون اجتماعی دولت مطرح و در 18 مرداد به تصویب هیات وزیران رسید، پلیس به دنبال تشدید جرائم کسانی است که به این مساله توجه نمی‌کنند. اگر فردی با شخص ویلچر سواری برخورد کند به منزله عابر پیاده محسوب شده و برابر قوانین و مقررات جاری کشور پس از طی مراحل قضائی به او دیه تعلق می‌گیرد. یکی از اهداف کلان پلیس راهور ارتقاء فرهنگ‌ترافیک بوده است، این باعث می‌شود که تعداد حوادث رانندگی کاهش پیدا کند و نظم و انضباط بهتری در کشور حاکم شود. قبل از روز جهانی نابینایان، اجرای قوانین عصای سفید بهترین هدیه برای نابینایان و کم بینایان به شمار می‌آید و این تنها در شرایطی است که به این گفته‌ها جامه عمل بپوشانند و به طور حتم در جامعه ایفا شوند.
