تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۷/۲۳ ساعت ۱۶:۱۴
کد مطلب : ۱۳۸۲۶۲
یک میلیارد گرسنه در جهان؛ ۲۳میلیون تن دورریز غذا در ایران
قحطی جهانی در راه است
روزنامه بهار: بیست و چهارم مهر ماه، برابر با شانزدهم اکتبر، سالروز جهانی غذاست. این روز به افتخار تاسیس سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ نامگذاری شده و در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. در این روز، سازمان‌های بین المللی، به منظور برقراری روابط در زمینه کشاورزی و زمینه‌سازی برای جلوگیری از فقر و گرسنگی و نابودی محیط زیست، تلاش می‌کنند. این روز توسط بسیاری از سازمان‌های مرتبط با امنیت غذایی، از جمله برنامه جهانی غذا و صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی نیز جشن گرفته می‌شود. در ایران نیز به مناسبت این روز همایش‌هايي برگزار می‌شود.
***
* فائو یا سازمان خواربارو کشاورزی ملل متحد
فائو یا سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد از سازمان‌های بین‌المللی است که در زمینه توسعه کشاورزی فعالیت دارد. سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ توسط ۴۴ کشور عضو سازمان ملل متحد تأسیس شد. این سازمان از مرکز فائو و از طریق شبکه جهانی بالغ بر حدود نود اداره برای گسترش و مدرنیزه کردن کشاورزی، جنگلداری، شیلات و تأمین غذای مناسب برای همگان، به کشورهای در حال توسعه کمک می‌کند.هدف سازمان فائو، بالا بردن سطح زندگی و بهبود تغذیه مردم جهان، توزیع مناسب مواد غذایی در مناطق مختلف جهان و ایجاد امنیت غذایی است. مبارزه با سوءتغذیه با ارائه اطلاعات لازم به کشورهای مختلف؛ از دیگر اهداف فائو است که بازدهی کشاورزی و سطح تغذیه در جهان را افزایش داده است. مقر این سازمان واقع در شهر رم در کشور ایتالیا است.
فائو به اعضایش شامل اتحادیه اروپا و ۱۸۳ کشور خدماتی ارئه می‌دهد و در این راه با هزاران همراه در سرتاسر جهان، از سازمان‌های جامعه مدنی مانند گروه‌های کشاورزان و سازمان‌های بشر دوستانه تا دیگر موسسات ملل متحد، بانک‌های توسعه و بخش خصوصی، همکاری می‌کند.
از هر شش نفر در جهان، یک نفر دچار گرسنگی یا سوءتغذیه است
بیش از یک میلیارد نفر یعنی یک نفر از هر شش نفر، در سراسر جهان، دچار گرسنگی یا سوءتغذیه هستند که بیشتر این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند. پیش از این، سازمان فائو به دنبال برنامه‌ریزی برای کاهش تعداد افراد گرسنه در دنیا بود، ولی در آخرین ارزیابی کارشناسان این سازمان هشدار داده شده است که اگر اقدامی هماهنگ و بین‌المللی انجام نشود، هیچ پیشرفتی در این راه به دست نمی‌آید. آنها هشدار داده‌اند که باید تولید مواد اولیه غذایی در چند دهه آینده، حدود 70 درصد بیشتر شود، در غیراین‌صورت قحطی در دنیا غیرقابل اجتناب خواهد بود. با این حال، دیوید دیو، اقتصاددان ارشد فائو، تاکید می‌کند که باید کارهای بیشتری برای مقابله با کمبود غذا در سراسر جهان انجام شود. او یادآور می‌شود: حتی قبل از بروز بحران اقتصادی و بحرانی که بعد از آن، در قیمت مواد غذایی در دنیا پیش آمد، تعداد افرادی که دچار سوءتغذیه بودند، به‌تدریج در حال افزایش بود. به گفته او، قبل از این بحران‌ها بیش از 800 میلیون نفر در جهان در گرسنگی به‌سر می‌بردند یا دچار سوءتغذیه بودند و همین زیاد بودن تعداد افرادی که با گرسنگی دست به گریبان هستند، نشان می‌دهد که راهی طولانی برای حل این موضوع پیش‌رو است. دیوید دیو یادآور می‌شود که در دوره‌ای از تاریخ، از تعداد گرسنگان جهان کم شده است.
او می‌گوید: در دهه‌های 1970 و 1980 میلادی، با آن‌که جمعیت به سرعت در حال رشد بود، تعداد مبتلایان به سوءتغذیه کاهش یافت، چون سرمایه‌گذاری زیادی در بخش پژوهش‌های مرتبط با کشاورزی از جمله شیوه‌های آبیاری و توسعه فناوری‌های جدید انجام شد.
هرچند طبق آمار منتشر شده توسط سازمان‌های بین المللی نظیر فائو و یونسکو، کشور ایران به لحاظ تولید مواد غذایی و نیز سرانه مصرف مواد غذایی در وضعیت تقریبا مناسبی قرار دارد، با توجه به افزایش جمعیت کشور در سال‌های آینده و نیز به دلیل آن که کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی جزء مناطق خشک و کم باران محسوب می‌شود، توجه ویژه به امنیت و ایمنی مواد غذایی و داشتن برنامه‌ای منسجم به منظور بهبود کیفیت تغذیه‌ای در کشور امری اجتناب‌ناپذیر است.
* ۲۳ میلیون تن غذا در کشوردورریز می‌شود
بنا به گفته آرمان خالقی، قائم مقام خانه صنعت و معدن ایران، در حال حاضر ۲۳ میلیون تن غذا در کشور دورریز می‌شود. او می‌گوید: در رابطه با مواد اولیه و کشت و زرع با وزرات جهاد مشکلی نبود اما ما انتظار داشتیم حوزه‌ای که به صنعتی شدن غذا مرتبط بود، همچنان تخصصی بماند و جدا نشود. وی با تأکید بر اهمیت بهم پیوستگی سیاست‌گذاری در صنعت غذا گفت: با این کار، گرفتاری و سردرگمی جلوگیری شده و از این رو، ما نیازمند توجه ویژه و اتخاذ یک سیاست درست در این زمینه هستیم. امنیت غذایی یک موضوع استراتژیک است، اگر به یک تصمیم واحد نرسیم و یک نقشه راهبردی برای خود‌ترسیم نکنیم تمام برنامه‌ها و سیاست‌های ما پراکنده خواهد شد و در زمینه امنیت غذایی دچار ضرر خواهیم شد. اگر در مدیرت منابع آب، اراضی کشاورزی، سیاست‌گذاری و سرمایه‌گذاری در صنعت دامی و شیلات به یک یکپارچگی نرسیم و آمایش سرزمینی در رابطه با این صنعت اتفاق نیافتد، همچنان خواهیم دید که افراد مختلف با این ذهنیت که این صنعت ممکن است در این استان توجیه داشته باشد، سرمایه‌گذاری می‌کنند اما به نتیجه نمی‌رسند. اگر صنایع غذایی و کشاورزی ما بخواهد محصولات استاندارد با قیمت رقابتی تولید کند باید ماده اولیه استاندارد در اختیار داشته باشد، اصرار برای ادامه کشاورزی به هر قیمیت، حتی با عدم توجیه و با عدم توان رقابت قیمتی، امر غیرممکنی است که از صنعت انتظار داریم و فشار را مصرف‌کننده تحمل خواهد کرد.
وی با ابراز تأسف از وجود اتلاف منابع بسیار بالاتر از نرم جهانی در محصولات باغی و کشاورزی کشور گفت: با مدیریت ۲۳ میلیون تن دور ریزی غذایی در کشور و تقلیل آن به دوسوم این میزان، می‌توان بیش از ۹ میلیارد دلار در کشور صرفه‌جویی کنیم که عدد قابل توجهی است. برای تولید صنعت غذایی، به یک سری مواد اولیه نیاز داریم، اصرار بر تولید محصولات با قیمت خاص، در نهایت موجب تولید محصول فاقد کیفیت شده و مصرف‌کننده نمی‌تواند محصول مناسب با قیمت مناسب در اختیار داشته باشد.
* غذا، نیاز اولیه بشر
غذا، از ابتدایی‌ترین نیازهای انسانی و بلکه تمام موجودات زنده است و نقش اساسی آن، انکار ناشدنی است. اشباع غریزه گرسنگی، از آغازین روز آفرینش تاکنون، همراه آدمی بوده، به طوری که می‌توان گفت پیشرفت‌های شگفت انسان در عرصه صنعت و کشاورزی، مدیون پاسخ به همین غریزه ساده و ابتدایی است. در قرآن نیز به این نیاز بدنی انسان توجه شده و نام برخی از سوره‌ها با خوراکی‌ها شروع می‌شود. در برخی آیات، گاه به خواص برخی خوردنی‌ها اشاره شده و در برخی دیگر، به حیواناتی که سازنده خوردنی‌های مناسب و مطبوع آدمی است، اشاره گردیده است. اما حالا با وجود این همه غذایی که در کشور دورریز می‌شود همچنان عده‌ای در گرسنگی به سر می‌برند.
* فائو یا سازمان خواربارو کشاورزی ملل متحد
فائو یا سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد از سازمان‌های بین‌المللی است که در زمینه توسعه کشاورزی فعالیت دارد. سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ توسط ۴۴ کشور عضو سازمان ملل متحد تأسیس شد. این سازمان از مرکز فائو و از طریق شبکه جهانی بالغ بر حدود نود اداره برای گسترش و مدرنیزه کردن کشاورزی، جنگلداری، شیلات و تأمین غذای مناسب برای همگان، به کشورهای در حال توسعه کمک می‌کند.هدف سازمان فائو، بالا بردن سطح زندگی و بهبود تغذیه مردم جهان، توزیع مناسب مواد غذایی در مناطق مختلف جهان و ایجاد امنیت غذایی است. مبارزه با سوءتغذیه با ارائه اطلاعات لازم به کشورهای مختلف؛ از دیگر اهداف فائو است که بازدهی کشاورزی و سطح تغذیه در جهان را افزایش داده است. مقر این سازمان واقع در شهر رم در کشور ایتالیا است.
فائو به اعضایش شامل اتحادیه اروپا و ۱۸۳ کشور خدماتی ارئه می‌دهد و در این راه با هزاران همراه در سرتاسر جهان، از سازمان‌های جامعه مدنی مانند گروه‌های کشاورزان و سازمان‌های بشر دوستانه تا دیگر موسسات ملل متحد، بانک‌های توسعه و بخش خصوصی، همکاری می‌کند.
از هر شش نفر در جهان، یک نفر دچار گرسنگی یا سوءتغذیه است
بیش از یک میلیارد نفر یعنی یک نفر از هر شش نفر، در سراسر جهان، دچار گرسنگی یا سوءتغذیه هستند که بیشتر این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند. پیش از این، سازمان فائو به دنبال برنامه‌ریزی برای کاهش تعداد افراد گرسنه در دنیا بود، ولی در آخرین ارزیابی کارشناسان این سازمان هشدار داده شده است که اگر اقدامی هماهنگ و بین‌المللی انجام نشود، هیچ پیشرفتی در این راه به دست نمی‌آید. آنها هشدار داده‌اند که باید تولید مواد اولیه غذایی در چند دهه آینده، حدود 70 درصد بیشتر شود، در غیراین‌صورت قحطی در دنیا غیرقابل اجتناب خواهد بود. با این حال، دیوید دیو، اقتصاددان ارشد فائو، تاکید می‌کند که باید کارهای بیشتری برای مقابله با کمبود غذا در سراسر جهان انجام شود. او یادآور می‌شود: حتی قبل از بروز بحران اقتصادی و بحرانی که بعد از آن، در قیمت مواد غذایی در دنیا پیش آمد، تعداد افرادی که دچار سوءتغذیه بودند، به‌تدریج در حال افزایش بود. به گفته او، قبل از این بحران‌ها بیش از 800 میلیون نفر در جهان در گرسنگی به‌سر می‌بردند یا دچار سوءتغذیه بودند و همین زیاد بودن تعداد افرادی که با گرسنگی دست به گریبان هستند، نشان می‌دهد که راهی طولانی برای حل این موضوع پیش‌رو است. دیوید دیو یادآور می‌شود که در دوره‌ای از تاریخ، از تعداد گرسنگان جهان کم شده است.
او می‌گوید: در دهه‌های 1970 و 1980 میلادی، با آن‌که جمعیت به سرعت در حال رشد بود، تعداد مبتلایان به سوءتغذیه کاهش یافت، چون سرمایه‌گذاری زیادی در بخش پژوهش‌های مرتبط با کشاورزی از جمله شیوه‌های آبیاری و توسعه فناوری‌های جدید انجام شد.
هرچند طبق آمار منتشر شده توسط سازمان‌های بین المللی نظیر فائو و یونسکو، کشور ایران به لحاظ تولید مواد غذایی و نیز سرانه مصرف مواد غذایی در وضعیت تقریبا مناسبی قرار دارد، با توجه به افزایش جمعیت کشور در سال‌های آینده و نیز به دلیل آن که کشور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی جزء مناطق خشک و کم باران محسوب می‌شود، توجه ویژه به امنیت و ایمنی مواد غذایی و داشتن برنامه‌ای منسجم به منظور بهبود کیفیت تغذیه‌ای در کشور امری اجتناب‌ناپذیر است.
* ۲۳ میلیون تن غذا در کشوردورریز می‌شود
بنا به گفته آرمان خالقی، قائم مقام خانه صنعت و معدن ایران، در حال حاضر ۲۳ میلیون تن غذا در کشور دورریز می‌شود. او می‌گوید: در رابطه با مواد اولیه و کشت و زرع با وزرات جهاد مشکلی نبود اما ما انتظار داشتیم حوزه‌ای که به صنعتی شدن غذا مرتبط بود، همچنان تخصصی بماند و جدا نشود. وی با تأکید بر اهمیت بهم پیوستگی سیاست‌گذاری در صنعت غذا گفت: با این کار، گرفتاری و سردرگمی جلوگیری شده و از این رو، ما نیازمند توجه ویژه و اتخاذ یک سیاست درست در این زمینه هستیم. امنیت غذایی یک موضوع استراتژیک است، اگر به یک تصمیم واحد نرسیم و یک نقشه راهبردی برای خود‌ترسیم نکنیم تمام برنامه‌ها و سیاست‌های ما پراکنده خواهد شد و در زمینه امنیت غذایی دچار ضرر خواهیم شد. اگر در مدیرت منابع آب، اراضی کشاورزی، سیاست‌گذاری و سرمایه‌گذاری در صنعت دامی و شیلات به یک یکپارچگی نرسیم و آمایش سرزمینی در رابطه با این صنعت اتفاق نیافتد، همچنان خواهیم دید که افراد مختلف با این ذهنیت که این صنعت ممکن است در این استان توجیه داشته باشد، سرمایه‌گذاری می‌کنند اما به نتیجه نمی‌رسند. اگر صنایع غذایی و کشاورزی ما بخواهد محصولات استاندارد با قیمت رقابتی تولید کند باید ماده اولیه استاندارد در اختیار داشته باشد، اصرار برای ادامه کشاورزی به هر قیمیت، حتی با عدم توجیه و با عدم توان رقابت قیمتی، امر غیرممکنی است که از صنعت انتظار داریم و فشار را مصرف‌کننده تحمل خواهد کرد.
وی با ابراز تأسف از وجود اتلاف منابع بسیار بالاتر از نرم جهانی در محصولات باغی و کشاورزی کشور گفت: با مدیریت ۲۳ میلیون تن دور ریزی غذایی در کشور و تقلیل آن به دوسوم این میزان، می‌توان بیش از ۹ میلیارد دلار در کشور صرفه‌جویی کنیم که عدد قابل توجهی است. برای تولید صنعت غذایی، به یک سری مواد اولیه نیاز داریم، اصرار بر تولید محصولات با قیمت خاص، در نهایت موجب تولید محصول فاقد کیفیت شده و مصرف‌کننده نمی‌تواند محصول مناسب با قیمت مناسب در اختیار داشته باشد.
* غذا، نیاز اولیه بشر
غذا، از ابتدایی‌ترین نیازهای انسانی و بلکه تمام موجودات زنده است و نقش اساسی آن، انکار ناشدنی است. اشباع غریزه گرسنگی، از آغازین روز آفرینش تاکنون، همراه آدمی بوده، به طوری که می‌توان گفت پیشرفت‌های شگفت انسان در عرصه صنعت و کشاورزی، مدیون پاسخ به همین غریزه ساده و ابتدایی است. در قرآن نیز به این نیاز بدنی انسان توجه شده و نام برخی از سوره‌ها با خوراکی‌ها شروع می‌شود. در برخی آیات، گاه به خواص برخی خوردنی‌ها اشاره شده و در برخی دیگر، به حیواناتی که سازنده خوردنی‌های مناسب و مطبوع آدمی است، اشاره گردیده است. اما حالا با وجود این همه غذایی که در کشور دورریز می‌شود همچنان عده‌ای در گرسنگی به سر می‌برند.
