احتمال لغو توافق هسته‌ای توسط آمريكا اندك است

دو مقام ارشد دولت آمريکا به خبرگزاري رويترز گفتند مشاوران ارشد ترامپ به او توصيه کرده اند که تحريمها عليه ايران را که براساس توافق بين ايران، آمريکا و ساير قدرتهاي جهاني برداشته شد دوباره اعمال نکند. اين دو مقام افزودند اما ترامپ که پيشتر وعده داده است اين توافق هسته اي را لغو خواهد کرد به طور خصوصي بي ميلي خود را براي عمل به توصيه مشاورانش ابراز داشته است. کنگره آمريکا رئيس جمهوري اين کشور را ملزم کرده است تا در فواصل زماني مشخصي اعلام کند که آيا ايران به اين توافق پايبند بوده است يا خير و سپس دستوري صادر کند که اجازه مي دهد تحريمهاي آمريکا عليه ايران همچنان معلق بماند. ضرب الاجل بعدي اين الزام روز جمعه است.

مقامات ارشد آمريکايي مي گويند ترامپ درصدد خواهد بود که روز پنجشنبه در نشستي با مقامات امنيت ملي آمريکا تصميم نهايي را در اين خصوص اتخاذ کند. يک مقام گفت اگر ترامپ دوباره اين تحريمها را در حال تعليق نگه دارد دولت آمريکا اقدامات جديد و هدفمندي را عليه بخش تجاري و مردم ايران اعمال خواهد کرد. يک مقام سوم هم گفت تعدادي از مقامات آمريکايي انتظار دارند که ترامپ تعليق تحريمها را تمديد کند اما تاکيد کردند که هنوز هيچ تصميم نهايي اتخاذ نشده است. ترامپ از اينکه دوباره مجبور به تعليق تحريمها شود ناراحت است و معتقد است که خلفش يعني رئيس جمهور دموکرات باراک اوباما با موافقت با اين توافق که از آن به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک يا برجام ياد مي شود معامله بدي را براي آمريکا رقم زده است.

ايران مي گويد برنامه هسته اي اش صرفا اهداف صلح آميز دارد. تهران گفته است تا زماني که ساير امضاکنندگان برجام به آن احترام بگذارند به اين توافق پايبند خواهد ماند اما اگر واشنگتن از آن خارج شود اين توافق را « پاره خواهد کرد.» ترامپ در ماه اکتبر اعلام کرد که تهران به توافق هسته اي پايبند نبوده است و هشدار داد که او احتمالا در نهايت به اين توافق پايان خواهد داد. حتي با وجودي که آژانس بين المللي انرژي اتمي مي گويد تهران عملا به اين توافق پايبند بوده است ترامپ ايران را متهم مي کند که «به روح اين توافق پايبند نبوده است.»

- نقض توافق
اولين مقام آمريکايي که در اين گزارش از او ياد شد افزود تصميم براي عدم تعليق تحريمها باعث خواهد شد که آمريکا در مقام ناقض اين توافق ظاهر شود. اين مقام گفت: «شما يا تعليق تحريمها را تائيد مي کنيد يا نه و اگر تعليق تحريمها را تائيد نکنيد برجام را نقض کرده ايد.» اعضاي تندروي کنگره آمريکا در ارتباط با ايران نظير سناتورهاي جمهوريخواه مارک ربيو و تام کاتن اعمال مجدد تحريمها، پايان دادن به توافق هسته اي و اعمال تحريمهاي جديد عليه ايران را خواستار شده اند اما دموکراتهاي ليبرال کنگره که از برجام حمايت مي کنند تصويب قانوني را درخواست کرده اند که کار را براي ترامپ جهت خارج کردن آمريکا از برجام بدون رضايت کنگره دشوارتر مي سازد.

ترامپ و مشاوران ارشدش مدتهاست که در تلاش براي تغيير قانون مربوط به تحريمهاي آمريکا، در حال مذاکره با اعضاي کنگره هستند تا او مجبور نباشد هر 90 روز با ضرب الاجل مربوط به اعلام اينکه آيا ايران به اين توافق پايبند بوده است يا خير روبرو شود. باب کورکر رئيس کميته روابط خارجي مجلس سنا مدتهاست که در حال تلاش براي اصلاح يکي از قوانين آمريکاست تا « نقاط ماشه اي » در آن گنجانده شود بطوري که اگر ايران از اين نقاط عبور کرد تحريمهاي آمريکا به شکل خودکار عليه ايران دوباره اعمال شود. نقاط ماشه در ارتباط با تقويت بازرسي هاي هسته اي از ايران، برنامه موشکهاي بالستيک اين کشور و حذف « بند هاي غروب » از توافق هسته اي خواهد بود که براساس آنها مهلت پاره اي از محدوديت هاي مربوط به برنامه هسته ايران در طول زمان منقضي خواهد شد.

کورکر به خبرگزاري رويترز گفت اگر ترامپ به حرف مشاورانش گوش ندهد و آمريکا را از برجام خارج کند دنبال کردن تلاشهاي مربوط به نقاط ماشه هيچ فايده اي نخواهد داشت. کورکر اظهار داشت: «اما فکر مي کنم بخش اعظم ديدگاه کلي در اطراف ترامپ، تيم او، مقامات ارشد مسئول سياست خارجي او و اعضاي کابينه اش اميدواري به اين است که او به تعليق تحريمها ادامه خواهد داد و تلاش خواهد کرد از آنچه که تيمش هشت يا نه ماه است با ما درباره آن همکاري مي کند حمايت نمايد.»