تهران هــوا ندارد؛ ناسالم برای همه افراد

روزنامه بهار: میانگین شاخص آلودگی هوا به ۱۸۰ رسید. آلودگی کلان شهر تهران مرز هشدار را رد کرد ولی تا ظهر روز گذشته کمیته اضطرار تشکیل جلسه نداده بود.
میزان آلاینده‌های هوای شهر تهران، دیروز، لحظه به لحظه در حال افزایش بود و براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران انتظار می‌رفت تا روز سه شنبه (امروز) وضعیت کیفی هوای بیشتر مناطق شهر تهران در شرایط ناسالم برای همه افراد جامعه قرار داشته باشد. صبح روز گذشته مدارس ابتدایی و مهدهای کودک تهران تعطیل بودند و این تصمیم برای مدارس نوبت بعدازظهر، به کلیه مدارس پایتخت تعمیم داده شد. همچنین روز گذشته تصمیمات مقطعی برای کاهش آلودگی هوا به عنوان ممنوعیت تردد کامیون‌ها، اجرای طرح زوج و فرد از در منزل و همینظور عدم فروش آرم طرح ترافیک روزانه اتخاذ شد.
مشکل کجاست؟
مشکل مقابله با بحران کشور به بودجه برنمی‌گردد. اشکال اولا به ضعف مدیریت وارد است و دیگر آنکه نگاه همه به سلامت مردم یک نگاه اقتصادی است و هیچ کس حاضر نیست از سود خود برای سلامت مردم بگذرد. موضوع تعطیلی مدارس هم نشان مي‌دهد که مسئولان به راحت ترین کار ممکن دست مي‌زنند؛ یعنی مردم را محکوم مي‌کنند که با بحران زندگی کنند. نه آنکه به دنبال راهکاری برای مدیریت بحران در کشور باشند. در تقویم دی ماه و بهمن ماه امسال به جز روز‌های جمعه فقط ۲۲ بهمن تعطیل رسمی است. اما آلودگی هوا و بارش برف، روز‌های عادی تقویم مدارس تهران را تعطیل کرده است. امروز بعضی مدارس تهران به خاطر آلودگی هوا تعطیلند. دو شنبه و سه شنبه هفته پیش هم مدارس به خاطر بارش برف تعطیل بودند. چندی پیش از آن نیز مدارس تهران به خاطر آلودگی هوا تعطیل شده بودند. اواخر آذر ماه نیز مدارس چهار روز به خاطر آلودگی هوا تعطیل شده بودند.
معمولا خانواده‌های دانش آموزانی که قصد سفر دارند و یا می‌خواهند برای محصلین خود از مدارس مرخصی بگیرند بین‌التعطیلین را برای این کار اختصاص می‌دهند. اما حالا تعطیلی‌های اخیر مدارس به گونه‌ای شده است که دانش آموزان در بین‌التعطیلین به مدرسه می‌روند.
در این میان البته معلوم نیست دستگاه‌های مرتبط، چه اقدامی برای مقابله با بحران آلودگی هوا انجام داده‌اند. یک نماینده مجلس می‌گوید حدود ۲۸ دستگاه با آلودگی هوای پایتخت مرتبطند. اما آیا به جز تعطیلی مدارس برای پیشگیری از آلودگی هوای پایتخت تدبیر دیگری اندیشیده شده است؟ حشمت‌اله فلاحت پیشه، نماینده مجلس  در گفت و گو با فرارو می‌گوید مدیریت بحران در کشور به شدت زیر سئوال است. او معتقد است که مدیریت بحران باید بحران‌ها را پیش بینی و از آن‌ها پیشگیری کند، اما ما بیشتر می‌بینیم که بعد از وقوع بحران اقدامات اضطراری اتفاق می‌افتد. این راحت‌ترین کاری است که می‌شود انجام داد.او با بیان اینکه لایه سنگین آلودگی بر تهران آن را به چشم انداز همیشگی پایتخت تبدیل کرده است ادامه می‌دهد:هیچ دستگاهی در این ارتباط خود را مسئول نمی‌داند. خودروسازان بزرگ کشور به فکر سودآوری هستند و در ازای گرفتن پول بی‌تفاوت از کنار جان مردم می‌گذرند. آن‌ها قاتلان خاموش مردم ایرانند. این نماینده مجلس می‌گوید:ما دچار ضعف مدیریت هستیم. در ارتباط با آلودگی هوای تهران گفته می‌شود ۲۸ دستگاه به آلودگی هوای تهران مرتبط هستند، اما عملا هیچ کدام از این دستگاه‌ها مسئولیت آلودگی هوای تهران را نمی‌پذیرد. این مسئولیت ناپذیری خود یک مدیریت منفی به حساب می‌آید. ظاهرا یکی از دلایلی که با بحران‌های مختلف مثل آلودگی شهر تهران مقابله نمی‌شود این است که دستگاه‌ها نمی‌خواهند مسئولیتی واحدی متوجه آن‌ها باشد. موضوعی مثل آمدن برف یا آلودگی هوا بحران‌های خاموشی هستند که به صورت بلند مدت آسیب می‌زنند. اما اگر بحران جدی تری مثل زلزله در تهران رخ دهد، تهران به شهر خاموش تبدیل می‌شود.
فلاحت پیشه معتقد است که اشکال سوء مدیریت بحران کشور به بودجه برنمی‌گردد. اکنون سه درصد بودجه کشور در قالب ماده ۱۲ برای مدیریت بحران در نظر گرفته شده است. اما معلوم نیست این بودجه چگونه هزینه می‌شود. به عنوان مثال خیلی از وعده‌هایی که دولت در مناطق زلزله کرمانشاه به مردم داد عملا محقق نشد. به این ترتیب مشکل مقابله با بحران کشور به بودجه برنمی‌گردد. اشکال اولا به ضعف مدیریت وارد است و دیگر آنکه نگاه همه به سلامت مردم یک نگاه اقتصادی است. هیچ کس حاضر نیست از سود خود برای سلامت مردم بگذرد. موضوع تعطیلی مدارس هم نشان می‌دهد که مسئولان به راحت‌ترین کار ممکن دست می‌زنند؛ یعنی مردم را محکوم می‌کنند که با بحران زندگی کنند. نه آنکه به دنبال راهکاری برای مدیریت بحران در کشور باشند.
این نماینده مجلس در پایان می‌گوید:تاکنون برای رفع بحرانی مثل آلودگی هوا کاری اساسی صورت نگرفته است. در طی چند سال اخیر تلاش‌هایی مثل گسترش مترو یا خطوط بی‌آر‌تی صورت گرفت، اما، چون حمل و نقل عمومی از نیاز‌های جامعه عقب‌تر است عملا می‌بینیم که اقدامات صورت گرفته نتیجه بخش نبودند. ضمن آنکه بخش عمده‌ای از منابع کشور در اختلافات بین دولت‌ها و شهرداری‌ها هدر می‌رود و صرف خدمت به مردم نمی‌شود.
آلودگی هوای تبریز
آلودگی هوا این روزها آنقدر تکراری شده است که شاید کمتر کسی حوصله شنیدن درباره آن را داشته باشد، اما چاره‌ای نیست؛ باید آنقدر گفت و نوشت تا شاید کسی به فکر یافتن راهی برای این معضل بیفتد.تبریز روزگاری باغ شهر بود، اما حالا نه تنها از آن روزها دیگر چیزی باقی نمانده، بلکه در گرداب آلودگی هوا نیز گرفتار شده است.این کلانشهر از یک سو به جهت داشتن کارخانه‌های متعدد و از سوی دیگر با افزایش جمعیت در طول سالیان و تعداد خودروها و همچنین مشکل دریاچه ارومیه در همسایگی خود با معضل آلودگی هوا به طور جدی روبه‌رو شده، به طوری که جزء آلوده‌ترین شهرهای کشور محسوب می‌شود.شاخص آلودگی هوای تبریز دیروز به 180 «پی‌اس‌آی» رسید که در سال 96 بیشترین میزان آلودگی بوده است.یکی از عوامل کاهش آلودگی هوا کاهش تردد خودروها در تبریز است که به گفته مسئولان روزانه یک میلیون خودرو و موتورسیکلت در تبریز تردد می‌کنند که با کاهش این تردد می‌توان به کاهش آلودگی هوا امیدوار بود، اما تصمیمات یک شبه راه‌حل آلودگی هوای تبریز نیست.این وضعیت باعث شد مدارس تبریز نیز در روز گذشته، مانند مدارس تهران تعطیل باشند.