تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۳ ساعت ۱۲:۵۹
کد مطلب : ۱۴۴۴۵۱
پاکسازی یا فرصت‌دادن به جوانان؟
علیرضا بیکی
فرهاد رهبر تغییرات گسترده‌ای را در دانشگاه آزاد آغاز کرده که تحت عنوان پاکسازی از آن یاد می‌شود. اخیراً دکتر غلامی به عنوان وزیر علوم در مورد کنارگذاشتن استادان به نام از این دانشگاه اظهارنظر کرده‌اند که از طرف برخی از اصلاح‌طلب‌ها، به خصوص در فضای مجازی، این اظهارنظر حمایت از اقدامات دانشگاه آزاد خوانده شده است. باید توجه داشت که اقدامات فرهاد رهبر ناشی از دیدگاه‌های سیاسی ایشان است ولی اظهارنظر وزیر علوم در ادامه سیاست‌های این وزارتخانه در چند سال اخیر به خصوص اصلاح ماده ۱۲ آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی و ممنوعیت همکاری هیأت علمی تمام‌وقت دانشگاه‌های دولتی با دانشگاه آزاد است که در گذشته و قبل از وزارت ایشان و همین‌طور در زمان ریاست دکتر میرزاده بر دانشگاه آزاد نیز چنین سیاستی در وزارت علوم وجود داشته است. درک این موضوع که صحبت‌های اخیر منصور غلامی در ادامه سیاست‌های وزارت علوم و اقدامات رهبر ناشی از دیدگاه‌های سیاسی وی هست، باعث می‌شود که ماهیت این دو اقدام متفاوت باشد و نتوان اظهارنظر وزیر علوم را حمایت از پاکسازی در دانشگاه آزاد دانست بلکه همان تعدیل نیرویی هست که در ماده 12 آیین‌نامه استخدامی اعضای هیأت علمی نیز قید شده است. به غیر از ماهیت متفاوت در گفتار غلامی و اقدام رهبر، اقدام برخی از اصلاح‌طلبان بدون در نظر گرفتن این مورد و قرار گرفتن در مقابل وزیر علوم، تبعات دیگری هم دارد. توضیح بیشتر آنکه کمپین کشوری «پیگیری مطالبات دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دکترای دانشگاه‌های دولتی» که برای صیانت از کیفیت و کمیت آموزش عالی و اشتغال فارغ‌التحصیلان دکترای دانشگاهی ماه‌های زیادی است که در شرایطی سخت و با امید به ایجاد تغییرات فعالیت کرده و دیدارهایی با ارکان اصلی وزارت علوم، نماینده‌های مجلس و پیگیری‌هایی از طریق نهاد ریاست جمهوری داشته است، در بیانیه خود چندین درخواست داشته که بخش‌هایی از آن در زیر آمده است:
بند 3 – ممنوعیت دو یا چند شغله بودن اعضای هیات علمی و جذب فارغ‌التحصیلان دکتری در سمت‌های مختلف دانشگاهی.
بند 4 – استفاده از تجارب استادان دارای بیش از 25 سال سابقه خدمت صرفاً به عنوان مشاور علمی گروه‌های آموزشی و راهنمایی دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی.
بند 5- ممنوعیت حق‌التدریس برای اعضای هیات علمی تمام‌وقت گروه‌های آموزشی در همان گروه یا گروه‌های دیگر (در این صورت ظرفیت‌های بی‌شماری برای جذب هیات علمی آزاد خواهد شد) .
بند 6- ممنوعیت تدریس یک عضو هیات علمی مراکز زیر نظر وزارت علوم در چند مرکز آموزشی دولتی و غیردولتی به صورت همزمان.
همان‌طور که دیده می‌شود بحث فعالیت‌های اعضای هیأت علمی، چهار بند از درخواست‌ها را به خود اختصاص داده و خواستار ممنوعیت تدریس همزمان استادان در دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی (از جمله دانشگاه آزاد) و ایجاد محدودیت برای استادانی با بیش از 25 سال سابقه شده است تا به این طریق نیروی جوان وارد دانشگاه شده، تغییر نسل ایجاد شده و بخشی از دغدغه‌های اشتغال برطرف شود. حال، قرار گرفتن برخی از اصلاح‌طلبان در مقابل وزیر علوم بدون در نظر گرفتن تفاوت ماهیتی گفتار غلامی و رهبر در موضوع اخراج استادان دانشگاه آزاد و عدم حمایت از ایشان، اگر منجر به عقب‌نشینی وزارت علوم در گرفتن کرسی‌های آموزشی این استادان (هم در دانشگاه‌های دولتی و هم غیردولتی) شود، قطعاً منجر به ناامیدی افرادی می‌شود که به دنبال تغییر شرایط موجود بوده‌اند. در واقع اصلاح‌طلب‌ها بدون آن که متوجه باشند در مقابل بخشی از بدنه رای‌دهنده به خود قرار گرفته‌اند. مطلب آخر آن که در صورت عدم توفیق کمپین مورد اشاره، در ماه‌های آینده دست به تحصن سراسری زده می‌شود. سوال اینجا است که چرا الان به خواسته‌های آن‌ها توجهی نمی‌شود ولی به محض اعتراض، تبدیل به هشتگ‌های مجازی و تیتر رسانه‌ها خواهند شد؟ اصلاح طلبان در آن موقع بین استادان به نام که افراد منتسب به این طیف هم در بین آن‌ها هستند و دانشجویان کدام را انتخاب می‌کنند؟ در ظاهر که استادها برای آن‌ها اولویت دارد!
فرهاد رهبر تغییرات گسترده‌ای را در دانشگاه آزاد آغاز کرده که تحت عنوان پاکسازی از آن یاد می‌شود. اخیراً دکتر غلامی به عنوان وزیر علوم در مورد کنارگذاشتن استادان به نام از این دانشگاه اظهارنظر کرده‌اند که از طرف برخی از اصلاح‌طلب‌ها، به خصوص در فضای مجازی، این اظهارنظر حمایت از اقدامات دانشگاه آزاد خوانده شده است. باید توجه داشت که اقدامات فرهاد رهبر ناشی از دیدگاه‌های سیاسی ایشان است ولی اظهارنظر وزیر علوم در ادامه سیاست‌های این وزارتخانه در چند سال اخیر به خصوص اصلاح ماده ۱۲ آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی و ممنوعیت همکاری هیأت علمی تمام‌وقت دانشگاه‌های دولتی با دانشگاه آزاد است که در گذشته و قبل از وزارت ایشان و همین‌طور در زمان ریاست دکتر میرزاده بر دانشگاه آزاد نیز چنین سیاستی در وزارت علوم وجود داشته است. درک این موضوع که صحبت‌های اخیر منصور غلامی در ادامه سیاست‌های وزارت علوم و اقدامات رهبر ناشی از دیدگاه‌های سیاسی وی هست، باعث می‌شود که ماهیت این دو اقدام متفاوت باشد و نتوان اظهارنظر وزیر علوم را حمایت از پاکسازی در دانشگاه آزاد دانست بلکه همان تعدیل نیرویی هست که در ماده 12 آیین‌نامه استخدامی اعضای هیأت علمی نیز قید شده است. به غیر از ماهیت متفاوت در گفتار غلامی و اقدام رهبر، اقدام برخی از اصلاح‌طلبان بدون در نظر گرفتن این مورد و قرار گرفتن در مقابل وزیر علوم، تبعات دیگری هم دارد. توضیح بیشتر آنکه کمپین کشوری «پیگیری مطالبات دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دکترای دانشگاه‌های دولتی» که برای صیانت از کیفیت و کمیت آموزش عالی و اشتغال فارغ‌التحصیلان دکترای دانشگاهی ماه‌های زیادی است که در شرایطی سخت و با امید به ایجاد تغییرات فعالیت کرده و دیدارهایی با ارکان اصلی وزارت علوم، نماینده‌های مجلس و پیگیری‌هایی از طریق نهاد ریاست جمهوری داشته است، در بیانیه خود چندین درخواست داشته که بخش‌هایی از آن در زیر آمده است:
بند 3 – ممنوعیت دو یا چند شغله بودن اعضای هیات علمی و جذب فارغ‌التحصیلان دکتری در سمت‌های مختلف دانشگاهی.
بند 4 – استفاده از تجارب استادان دارای بیش از 25 سال سابقه خدمت صرفاً به عنوان مشاور علمی گروه‌های آموزشی و راهنمایی دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی.
بند 5- ممنوعیت حق‌التدریس برای اعضای هیات علمی تمام‌وقت گروه‌های آموزشی در همان گروه یا گروه‌های دیگر (در این صورت ظرفیت‌های بی‌شماری برای جذب هیات علمی آزاد خواهد شد) .
بند 6- ممنوعیت تدریس یک عضو هیات علمی مراکز زیر نظر وزارت علوم در چند مرکز آموزشی دولتی و غیردولتی به صورت همزمان.
همان‌طور که دیده می‌شود بحث فعالیت‌های اعضای هیأت علمی، چهار بند از درخواست‌ها را به خود اختصاص داده و خواستار ممنوعیت تدریس همزمان استادان در دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی (از جمله دانشگاه آزاد) و ایجاد محدودیت برای استادانی با بیش از 25 سال سابقه شده است تا به این طریق نیروی جوان وارد دانشگاه شده، تغییر نسل ایجاد شده و بخشی از دغدغه‌های اشتغال برطرف شود. حال، قرار گرفتن برخی از اصلاح‌طلبان در مقابل وزیر علوم بدون در نظر گرفتن تفاوت ماهیتی گفتار غلامی و رهبر در موضوع اخراج استادان دانشگاه آزاد و عدم حمایت از ایشان، اگر منجر به عقب‌نشینی وزارت علوم در گرفتن کرسی‌های آموزشی این استادان (هم در دانشگاه‌های دولتی و هم غیردولتی) شود، قطعاً منجر به ناامیدی افرادی می‌شود که به دنبال تغییر شرایط موجود بوده‌اند. در واقع اصلاح‌طلب‌ها بدون آن که متوجه باشند در مقابل بخشی از بدنه رای‌دهنده به خود قرار گرفته‌اند. مطلب آخر آن که در صورت عدم توفیق کمپین مورد اشاره، در ماه‌های آینده دست به تحصن سراسری زده می‌شود. سوال اینجا است که چرا الان به خواسته‌های آن‌ها توجهی نمی‌شود ولی به محض اعتراض، تبدیل به هشتگ‌های مجازی و تیتر رسانه‌ها خواهند شد؟ اصلاح طلبان در آن موقع بین استادان به نام که افراد منتسب به این طیف هم در بین آن‌ها هستند و دانشجویان کدام را انتخاب می‌کنند؟ در ظاهر که استادها برای آن‌ها اولویت دارد!
