مجمع بانک مرکزی در سال جاری نیز به مانند چند سال اخیر با تاخیر چند ماهه از موعد معمول آن (تیرماه) امروز همزمان با ۱۳ اسفندماه در بانک مرکزی برگزار شد. ریاست این مجمع برعهده روحانی رئیس جمهوری است و البته مجمع به طور محرمانه و بدون حضور خبرنگاران برگزار شد، ولی پس از آن رئیس جمهوری و رئیس کل بانک مرکزی به همراه هیات عامل این بانک به جمع مدیران عامل بانکها آمده و سخنرانی داشتند. در گزیدهای از اظهارات رئیس جمهوری و رئیس کل بانک مرکزی میتوان به دستوراتی که روحانی به بانک مرکزی داد، اشاره کرد. وی خواستار استمرار تورم تک رقمی، ادامه رشد اقتصادی، افزایش نظارت بر بانکها و شفافیت عملکرد آنها و البته کاهش فشار بانکها به بانک مرکزی شد.
سیف بدون درخواست
در ابتدای این مراسم رئیس کل بانک مرکزی سخنرانی داشت و در آن در مجموع به ارائه گزارشی از عملکرد بانک مرکزی از سال گذشته تاکنون پرداخت.
وی در اظهاراتی از اینکه سال ۱۳۹۵ زمانی بوده که ایران بالاترین رشد اقتصادی جهان را داشته آن هم با وجود شوکهای ارزی و نفتی سخن گفت. استمرار ثبات بازار ارز، مدیریت انتظارات تورمی، آغاز اصلاح نظام بانکی، حمایت از تولید و البته توقف فعالیت موسسات اعتباری غیرمجاز اهم مسائلی است که رییس کل بانک مرکزی به آن اشاره داشت. سیف به کنترل سود بانکی بر بخشنامه هشت بندی که بانک مرکزی در شهریورماه سال جاری به بانکها ابلاغ کرد نیز اشاره داشت و گفت: در مجموع با اقداماتی که برای اجرای این بخشنامه انجام شد بازار پول به سمت انضباط بیشتر و کاهش هزینههای ناشی از سود بالا حرکت کرد. در بخش دیگری از سخنان رئیس کل بانک مرکزی جریان نوسان بازار ارز در ماههای اخیر نیز مطرح شد و وی گفت که با توجه به دلایلی که در اهم آن مسائل خارجی وجود داشت و باعث تکان در بازار ارز شد، بانک مرکزی به این جریان واکنش نشان داد و در بسته سیاستی خود به سمت کنترل بازار حرکت کرد. رئیس کل بانک مرکزی در اظهاراتش درخواستی از رئیس جمهوری مطرح نکرد این در حالی است که حدود سه سال پیش و در جریان برگزاری مجمع بانک مرکزی سیف از رئیس جمهوری خواسته بود که بدهی دولت به بانکها را تسویه کند و البته درخواستها و توقعات دیگری داشت.
اما انتظارات رئیس جمهوری از بانکها
رئیس جمهوری همواره در اظهاراتی که در مورد بانکها مطرح میکنند برخی نکات را مورد توجه دارند از جمله افزایش شفافیت در عملکرد آنها و همچنین خروج آنها از بنگاهداری. امروز نیز در جریان برگزاری پنجاه و هفتمین مجمع بانک مرکزی روحانی در ابتدای امر از اینکه دولت توانسته با همکاری بانک مرکزی به سمت تورم تک رقمی برود تقدیر کرد.
وی گفت که زمانی که دولت را تحویل گرفتند تورم حدود ۴۰ درصد بوده و وقتی که مطرح میکردند قرار است دولت تورم را تک رقمی کند برخی لبخند تمسخر میزدند در حالی که این از آرزوها و برنامههای دولت یازدهم بوده و عملیاتی شده است.
رئیس جمهوری اظهار کرد: بیخبر نیستم از افرادی که تلاش میکنند به این دستاوردهای دولت از جمله تورم ضربه بزنند، البته این کار را از روی کمعقلی انجام میدهند، چرا که مخالفت با دولت معنی نداشته و وقتی این کار را انجام میدهند یعنی در حال مبارزه با ملت و ضربه زدن به اعتماد مردم هستند. روحانی در ادامه از روند رشد اقتصادی نیز سخن گفت و یادآور شد: ما در سال گذشته بالاترین رشد اقتصادی را داشتیم که البته برخی آن را مورد انتقاد قرار میدهند، اما همین افزایش صادرات نفت از یک میلیون بشکه به دو میلیون بشکه در روز کار بسیار سختی است و تلاش بسیاری برای آن شده است.
بانک رفاقتی بانک خوبی نیست
وی در ادامه ضمن تشکری که از بانکها برای حرکت اقتصاد به سمت رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال داشت، گفت: از بانک مرکزی میخواهم که نظارت بر بانکها و عملکرد شفاف آنها را افزایش دهند که این به نفع همه ما است، به هر حال پولی که در اختیار بانکهاست امانت است و باید به بهترین شکل مورد بهرهبرداری قرار گیرد. بانکها باید مدرن و اسلامی باشند، چرا که بانکهای رفاقتی بانکهای خوبی نیستند.
روحانی در رابطه با اهمیت شفافیت نظام بانکی به موضوع موسسات اعتباری اشاره کرد و گفت: وقتی میگوییم که نظارت بیشتر شود به این برمیگردد که این موسسات اعتباری که البته در دهه ۸۰ شکل گرفتند عمدتا ناشی از عدم شفافیت و عدم نظارت بوده است و توانستهاند این روزها هزینههای بسیار سنگینی را بر نظام بانکی تحمیل کنند. آخرین گزارشی که امروز در مجمع ارائه شد نشان داد که بانک مرکزی تاکنون حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای پاسخگویی به سپردهگذاران موسسات غیرمجاز از سال گذشته تاکنون اختصاص داده است.
رئیس جمهوری تاکید کرد که بانکها باید مدرن شوند چرا که در هشت سال گذشته و با وجود تحریمها از شرایط معمول و رایج جهان عقب افتادهایم و اکنون باید به سمتی پیش برویم که بتوان خود را با بانکهای بینالملل سازگار کرد. از این رو در صورتی که مجلس شورای اسلامی نیز قوانینی که به آن ارائه کردهایم از جمله پولشویی و تروریسم را تصویب کند گامهای بزرگی در این رابطه برداشته خواهد شد.
چرا بانکها اینقدر شعبه دارند؟
وی در بخش دیگری از سخنانش بار دیگر انتقاد خود به بنگاهداری بانکها را مطرح کرد و یادآور شد که دستوراتی در این رابطه به وزیر اقتصاد داشته و البته گزارشی که وی به تازگی در این مورد ارائه کرده نشانههای خوبی دارد، اما باید مورد پیگیری قرار گیرد.
رئیس جمهوری در همین رابطه به شعب زیاد بانکها اشاره داشت و گفت: چرا در هر خیابانی که راه میرویم باید تا این اندازه هر بانکی شعبه داشته باشد. آنها این پول را از کجا آوردهاند که خرج ساختمانهایی گرانقیمت برای شعب میکنند، چرا باید پول مردم در این بخش حبس شود و نباید به جریان افتاده و صرف کارهای تولیدی گردد. مگر ما تا این اندازه به شعب بانکی نیاز داریم؟ درخارج از کشور اینگونه نیست برای رفتن از یک شعبه بانک به شعبه دیگر آن باید با مترو و اتوبوس برویم، ولی در ایران به راحتی با پیادهروی شعب مختلف بانکها در دسترس هستند.
روحانی در نهایت از بانکها خواست که اموال محبوس شده را آزاد کنند و در جریان ایجاد رشد اقتصادی و اشتغال قرار دهند.