گروه جامعه: روزگاری نه چندان دور با شنیدن کلمه اعتیاد به یاد بساط تریاک و وافور و منقل می افتادیم، بعدها ،تازه واردهایی مثل هروئین و کوکائین و شیشه و هزاران ماده با اسامی دهان پر کن وارد بازار شد.
به گزارش ایرنا، به جز این مواد اعتیاد آور در این میان، داروهایی هم تولید شد و قرار بود مثل تمام داروهای دنیا فقط دارو و مرهم درد بیماران باشد اما به یکباره به اعتیاد برخی از هموطنان تبدیل شد که «زولپیدوم» یکی از آنهاست.محمد رضا قدیر زاده، عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی در خصوص این دارو گفت: چند سالی بیشتر نیست که دارویی به نام زولپیدم وارد بازار دارویی ایران شده است، دارویی خواب آور که فرض می شد،اثری مشابه با سایر داروهای خواب آور دارد ،ولی عوارض آنها را ندارد بنابراین بلافاصله داروی تازه وارد به شکلی گسترده توسط پزشکان وارد نسخه های درمانی شد.وی خاطر نشان کرد: این تازه وارد به دلیل نبود مطالعات کافی درباره آن، خیلی سریع جایگزین بیشتر خواب آورها شد با این تفاوت که هم پزشک و هم بیمار هیچ نگرانی از بابت عوارض داروی زولپیدم نداشتند.عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی گفت :در حال حاضر مدتی است که با تعداد زیادی از بیمارانی مواجه ایم که بدون مصرف مقادیری زولپیدم قادر به ادامه زندگی روزمره شان نیستند.
قدیر زاده در خصوص شمار دقیق این بیماران به خبرنگار ایرنا مطلبی بیان نکرد.وی در ادامه این گفت و گو افزود: گزارش هایی از اعتیاد به زولپیدم توسط ورزشکاران، پزشکان، دانشجویان و دانش آموزان وجود دارد که لزوم پرداختن به این اعتیاد مدرن را روشن می سازد.قدیرزاده ادامه داد: حالا دیگر زولپیدم آن داروی بی عارضه گذشته نیست و عوارضی مثل اختلال حافظه، رفتارهای عجیب و لجام گسیخته، اختلال خواب، اختلال شناختی، اعتیاد و مواردی از مرگ به دنبال مصرف این دارو گزارش شده است.وی تصریح کرد: متاسفانه هنوز حتی بعد از اینکه سازمان غذا و داروی آمریکا در سال 2013 زولپیدم را در ردیف داروهای پرخطر قرار داد و اینکه لازم است پزشکان با احتیاط و در موارد لزوم این دارو را نسخه کنند، همچنان در کشور ما به عنوان همان تازه وارد بی خطر به حساب می آید. عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد: زولپیدم ،«بنزودیازپین» (بنزود یازپینها در درمان بیخوابی، آرامبخش، شل کننده عضلانی، اضطراب، حملات پانیک، صرع، محرومیت از الکل، یادزدودگی، خوابپریشی و غیره کاربرد دارند)،نیست ،اما شباهت بسیاری به بنزودیازپین ها دارد.قدیرزاده ادامه داد: زولپیدم دارای اثرات خواب آور و آرام بخشی است که پزشکان برای درمان بی خوابی و همچنین بعضی اوقات به عنوان شل کننده عضلانی تجویز می کنند.وی اظهارکرد: با توجه به توانایی زولپیدم در برداشتن مهارت های ذهنی ، شباهت عملکردی به الکل دارد و هنگامی که در دوزهای بالا استفاده شود ،می تواند سبب عوارض فراوانی شود.عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی تاکید کرد: به دلیل آنکه در کشور ما جوانان ما محدودیت دسترسی به الکل دارند در مواردی این دارو جایگزین الکل شده است، بر خلاف باور ابتدایی، این دارو سبب ایجاد تحمل، وابستگی و اعتیاد می شود و لازم است، همانند سایر اعتیادها مورد توجه قرار گیرد.
**داروخانهها باید با مهر پزشک اعصاب زولپیدم بدهند
پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در واکنش به انتشار گزارشی در خصوص سوءمصرف دارویی زولپیدوم توسط ورزشکاران و پزشکان و دانشجویان پیش تر گفته بود که داروخانهها باید با مهر و تاییدیه پزشک اعصاب و روان این قرصها را در اختیار متقاضیان قرار دهند.قدیر زاده هم در این ارتباط اظهار کرد: این درحالی است که متاسفانه برخی افراد خارج از نسخه مبادرت به مصرف قرص میکنند.از آنجایی که این داروها توسط روانپزشکان توصیه میشود اگر بدون تجویز پزشکان باشد وابستگی و در نهایت افزایش دوز مصرف را به همراه دارد.عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات سازمان پزشکی گفت: زولپیدوم از آن دسته داروهایی است که اگر میزان مصرف آن افزایش پیدا کند به گونهای وابستگی ایجاد میشود که کاهش دوز آن برای ترک دارو به سختی انجام میگیرد و به همین دلیل است که تاکید شده است، تنها داروخانهها با مهر و تجویز پزشک مجاز به ارائه این دارو هستند.
وی با بیان اینکه نمیتوان مصرف این دارو را به قشر خاصی نسبت داد ،گفت: اما افرادی که بیشتر به این دارو دسترسی دارند، احتمال آنکه مصرف در میان آنها بیشتر دیده شود وجود دارد. از سازمان پزشکی قانونی در9 ماهه سال جاری 2 هزار و 243 تن بر اثر اعتیاد در کشور جان خود را از دست دادند که یکهزار و 986 نفر مرد و 257 نفر زن بودند.همچنین در پنج سال گذشته (1391 تا 1395) 15 هزار و 192 نفر بر اثر سوءمصرف مواد مخدر در کشور جان خود را از دست دادند که بیشترین آن با سه هزار و 190 فوتی مربوط به سال گذشته (1395) و کمترین آن با دو هزار و 957 فوتی مربوط به سال 1392 است.