تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۲۵ ساعت ۰۹:۵۶
کد مطلب : ۱۴۵۳۹۱
نه پیشرفتی داشتیم و نه پسرفتی
بررسی وضعیت ادبیات در سال ۹۶
گروه فرهنگی: اصغر نوری می‌گوید: روند ادبیات امسال هم مانند سال‌های قبل بود؛ نه پیشرفتی داشتیم و نه پسرفتی.
این مترجم در گفت‌وگو با ایسنا درباره ارزیابی‌اش از وضعیت ادبیات در سال جاری اظهار کرد: مانند سال‌های پیش کتاب‌های زیادی، چه ایرانی و چه خارجی، چاپ شد که درون‌شان، هم کتاب خوب بود و هم کتاب بد. فکر نمی‌کنم امسال نسبت به سال قبل اتفاق ویژه‌ای در حوزه ادبیات رخ داده باشد.او سپس بیان کرد: جدا از جنبه خلاقیت که ما اصلا نمی‌دانیم چیست، اگر کتاب خوبی چاپ شده و یا نویسنده جدیدی ظهور کرده است، ما هیچ‌وقت منتظرش نبوده‌ایم؛ یعنی این‌ها قابل پیش‌بینی نیست. ادبیات مانند هر صنعت دیگری، کالایی تولید می‌کند و این کالا در بازار ارائه می‌شود، برخی از مخاطبان آن را دوست دارند و برخی نه. امسال هم یک‌سری کتاب خوب چاپ شد و یک‌سری کتاب بد. شاید چیزی که خوب نبود و امسال هم مانند سال‌های پیش ادامه داشت، ناشرانی بودند که بر روی کتاب‌های خود کار نمی‌کنند و کتاب‌ها با کیفیت ظاهری و محتوایی بدی منتشر می‌شود. همچنین نویسنده‌ها و مترجم‌هایی که کارشان را بلد نیستند و اصرار دارند کتاب چاپ کنند، که همه این‌ها مسئله تازه‌ای در ادبیات نبود.
نوری خاطرنشان کرد: شاید مسئله‌ای که نسبت به سال پیش متفاوت بود، سخت‌تر شدن ممیزی‌ها بود. دلیل این موضوع را نمی‌دانم. بخش ممیزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به ممیزی کتاب‌ها سخت‌تر از سال‌های پیش برخورد می‌کرد. سال پیش راحت‌تر مجوز می‌دادند و تعداد مواردی که اصلاحیه می‌خورد کمتر بود. این شاید تنها چیزی باشد که امسال حس کردم وگرنه در بخش‌های دیگر تغییرات نداشتیم. اگر آسیبی بود سال‌های پیش هم بود و اگر نکته مثبتی بود سال‌های پیش هم همین‌طور بود.
او درباره ارزیابی‌اش از جایزه‌های ادبی نیز اظهار کرد: من جایزه‌ها را پیگیری می‌کنم. نه نظر خوبی نسبت به آن‌ها دارم و نه نظر بدی. بودن جایزه‌های ادبی خوب است و باعث رونق ادبیات و معرفی بیشتر یک اثر می‌شود. اما با اطمینان نمی‌توان گفت جریان‌ساز هستند یا نه زیرا جایزه‌های ادبی یک‌سری داور دارند که این داورها هستند که تصمیم می‌گیرند چه کتاب‌هایی جایزه بگیرند؛ یعنی در بهترین حالت سلیقه‌ای است. امسال هم یک‌سری کتاب جایزه گرفت و من سعی می‌کنم این‌طور نگاه کنم که نظر داورها درست بوده است و کتاب‌هایی که جایزه می‌گیرند از میان یک‌سری کتاب دیگر انتخاب می‌شوند و برآیند ادبیات معاصر ما هستند.این مترجم درباره بهترین و بدترین خبرهایی که در سال ۹۶ در حوزه ادبیات شنیده است، گفت: نمی‌دانم بهترین و بدترین خبرها در حوزه ادبیات چیست. بهترین و بدترین خبرها برای من در حوزه اجتماعی بوه است. در واقع اخبار ادبیات چیز خاص و ویژه‌ای برای من نداشت. نه بهترین خبر را شنیدم و نه بدترین خبر را. او سپس در معرفی کتاب‌هایی برای مطالعه، این کتاب‌ها را که هر دو کتاب اولی هستند پیشنهاد کرد و گفت: مجموعه داستان «اسپارانی» از علی امیرریاحی شامل ۱۲ داستان است. داستان‌ها فضای فانتزی دارند و رویکرد نویسنده طنز است. هر کدام از داستان‌ها فضای عجیب و غریبی دارد که خوب فضاسازی و خیلی خوب ارائه شده است.نوری در ادامه گفت: کتاب دیگر رمان «از برادران زخمی ما» نوشته ژوزف آندراس با ترجمه مریم خراسانی است. این کتاب رمان اول این نویسنده فرانسوی است که در سال ۲۰۰۶ جایزه گنکور را گرفته است. قصه یک آدم معمولی است که در جزایری که مستعمره فرانسه است زندگی می‌کند و تصمیم می‌گیرد در کارخانه بمب بگذارد اما قبل از انفجار لو می‌رود و به مرگ محکوم می‌شود. ما مدتی را که او در زندان است می‌بینیم. تم عشق و دنیای کودکی او که به صورت فلش‌بک روایت می‌شود، باعث می‌شود کتاب سیاسی نشود؛ هرچند این اتفاق بر اساس اتفاق واقعی رخ داده است. رمان کوتاهی است با تم جنگِ عشق و سیاست و این‌که چطور سیاست همه چیز را به نفع خود قربانی می‌کند.
نوری خاطرنشان کرد: شاید مسئله‌ای که نسبت به سال پیش متفاوت بود، سخت‌تر شدن ممیزی‌ها بود. دلیل این موضوع را نمی‌دانم. بخش ممیزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به ممیزی کتاب‌ها سخت‌تر از سال‌های پیش برخورد می‌کرد. سال پیش راحت‌تر مجوز می‌دادند و تعداد مواردی که اصلاحیه می‌خورد کمتر بود. این شاید تنها چیزی باشد که امسال حس کردم وگرنه در بخش‌های دیگر تغییرات نداشتیم. اگر آسیبی بود سال‌های پیش هم بود و اگر نکته مثبتی بود سال‌های پیش هم همین‌طور بود.
او درباره ارزیابی‌اش از جایزه‌های ادبی نیز اظهار کرد: من جایزه‌ها را پیگیری می‌کنم. نه نظر خوبی نسبت به آن‌ها دارم و نه نظر بدی. بودن جایزه‌های ادبی خوب است و باعث رونق ادبیات و معرفی بیشتر یک اثر می‌شود. اما با اطمینان نمی‌توان گفت جریان‌ساز هستند یا نه زیرا جایزه‌های ادبی یک‌سری داور دارند که این داورها هستند که تصمیم می‌گیرند چه کتاب‌هایی جایزه بگیرند؛ یعنی در بهترین حالت سلیقه‌ای است. امسال هم یک‌سری کتاب جایزه گرفت و من سعی می‌کنم این‌طور نگاه کنم که نظر داورها درست بوده است و کتاب‌هایی که جایزه می‌گیرند از میان یک‌سری کتاب دیگر انتخاب می‌شوند و برآیند ادبیات معاصر ما هستند.این مترجم درباره بهترین و بدترین خبرهایی که در سال ۹۶ در حوزه ادبیات شنیده است، گفت: نمی‌دانم بهترین و بدترین خبرها در حوزه ادبیات چیست. بهترین و بدترین خبرها برای من در حوزه اجتماعی بوه است. در واقع اخبار ادبیات چیز خاص و ویژه‌ای برای من نداشت. نه بهترین خبر را شنیدم و نه بدترین خبر را. او سپس در معرفی کتاب‌هایی برای مطالعه، این کتاب‌ها را که هر دو کتاب اولی هستند پیشنهاد کرد و گفت: مجموعه داستان «اسپارانی» از علی امیرریاحی شامل ۱۲ داستان است. داستان‌ها فضای فانتزی دارند و رویکرد نویسنده طنز است. هر کدام از داستان‌ها فضای عجیب و غریبی دارد که خوب فضاسازی و خیلی خوب ارائه شده است.نوری در ادامه گفت: کتاب دیگر رمان «از برادران زخمی ما» نوشته ژوزف آندراس با ترجمه مریم خراسانی است. این کتاب رمان اول این نویسنده فرانسوی است که در سال ۲۰۰۶ جایزه گنکور را گرفته است. قصه یک آدم معمولی است که در جزایری که مستعمره فرانسه است زندگی می‌کند و تصمیم می‌گیرد در کارخانه بمب بگذارد اما قبل از انفجار لو می‌رود و به مرگ محکوم می‌شود. ما مدتی را که او در زندان است می‌بینیم. تم عشق و دنیای کودکی او که به صورت فلش‌بک روایت می‌شود، باعث می‌شود کتاب سیاسی نشود؛ هرچند این اتفاق بر اساس اتفاق واقعی رخ داده است. رمان کوتاهی است با تم جنگِ عشق و سیاست و این‌که چطور سیاست همه چیز را به نفع خود قربانی می‌کند.
