در چهار دوره گذشته که این مسابقات در قاره کهن برگزار شده تیم ملی ایران در رده سنی زیر ۱۶ سال دو بار در مسابقات حضور داشته تنها یکبار روی سکو رفته و سوم شده اما تاکنون نتوانسته سهمیه جام جهانی را بدست بیاورد. حالا پنجمین دوره مسابقات از فردا سیزدهم فروردین آغاز میشود و تیم ملی که از چهاردهم کارش را شروع میکند به دنبال کسب سهمیه جهانی است. نوجوانان ایران که از شرایط خوبی برخوردار هستند و یک اردو با چند مسابقه تدارکاتی در صربستان را پشتسر گذاشتهاند برای تاریخ سازی باید به جمع چهار تیم برتر قاره کهن برسند تا جهانی شوند.
*ضعف در زیر ۱۶ سال
در ادوار گذشته رقابت بین کشورهای آسیایی بود که ایران یکبار در سال ۲۰۰۹ سوم شد اما سهمیه جهانی برای قاره به دو تیم اول داده شد و پس از آن هم که سهمیه به سه عدد افزایش پیدا کرد تیمهای ملی زیر ۱۶ سال ایران روی سکو نرفتند. حتی در سال ۲۰۱۳ نیز که ایران میزبان بود تیم ملی با هدایت علی توفیق به رده ششمی قاره کهن بسنده کرد تا مشخص شود بسکتبال با اینکه در رده جوانان و بزرگسالان شرایط خوبی در قاره دارد در رده زیر ۱۶ سال ضعیف است.
*شرایط مناسب تیم کنونی
تیم کنونی اما شرایط متفاوتی دارد. سرمربی صربستانی هدایت ملیپوشان را در اختیار گرفته و آنطور که قبل از اعزام به چین هم گفته از شرایط بازیکنانش راضی است. صعود به مرحله نیمهنهایی یعنی جهانی شدن و پس از آن نوجوانان میتوانند به سکوی آسیایی نیز فکر کنند.متین آقاجانپور، حمیدرضا بهرامزاد، امیرحسین علییاری، امیرحسین یازرلو، نصرتالله یازرلو، سینا واحدی، دانیال نوروزی، محمدرضا درخشی، جلال آقامیری، سورنا علیزاده، پیتر گیرگوریان و علیرضا مرتضوی دوازده بازیکنی هستند که نناد ترونیچ سرمربی صربستانی تیم ملی نوجوانان برای حضور در رقابتهای قهرمانی آسیا انتخاب کردهاست.
*ایران در گروه سوم
۱۳ تیم در این دوره از رقابتها حضور دارند که برای نخستینبار استرالیا و نیوزلند نیز در رقابتهای آسیایی شرکت میکنند. سه گروه سه تیمی و یک گروه چهار تیمی مرحله مقدماتی را برگزار میکنند که تیم ملی ایران در گروه سوم با ماکائو و چین تایپه رقابت خواهد کرد. در گروه اول، تیمهای چین، نیوزلند، هنگ کنگ مسابقه میدهند، استرالیا، فیلیپین و مالزی در گروه دوم هستند و در گروه چهارم نیز کره جنوبی، ژاپن، لبنان و هند به مصاف هم میروند. از هر گروه دو تیم به مرحله یک چهارم پایانی صعود میکند و به صورت حذفی با حریف پیکار خواهد کرد.
*چین یا نیوزلند در مسیر جهانی شدن ایران
طبق اعلام فیبا آسیا تیمهای نخست هر گروه به طور مستقیم راهی مرحله یک چهارم پایانی میشوند و تیمهای بعدی هر گروه باید به صورت ضربدری با گروه کناری خود رقابت کنند و برای رسیدن به هشت تیم نخست قاره تلاش کنند. طبق این برنامهریزی تیم ملی ایران اگر در گروهش اول شود به طور مستقیم به جمع هشت تیم اول میرسد و سپس باید برای صعود به نیمهنهایی و جهانی شدن با برنده دیدار تیم دوم گروه A و تیم سوم گروه B پیکار کند. به نظر میرسد که حریف ایران در یک چهارم پایانی یکی از دو تیم چین یا نیوزلند خواهند بود. به نظر میرسد که چین و نیوزلند دو رده اول گروه A را کسب میکنند و استرالیا و فیلیپین نیز در گروهB اول و دوم خواهند شد و مالزی در این گروه سوم میشود. با توجه به شرایط بسکتبال چین و نیوزلند میتوان گفت هرکدام از این کشورها میتوانند در مرحله دوم مالزی را شکست دهند و به یک چهارم پایانی صعود کنند.
*اگر ایران اول نشود
اگر تیم ملی نوجوانان ایران در مرحله گروهی سرگروه نشود و تیم دوم شود باید برای رسیدن به یک چهارم پایانی با تیم سوم گروه چهارم پیکار کند. کره جنوبی، ژاپن یا لبنان در گروه Dمیتوانند سوم باشند. نوجوانان در صورت پیروزی در این مسابقه به یک چهارم پایانی صعود میکنند و حریف تیم اول گروه A میشوند. در هر حالت نوجوانان بسکتبال ایران برای جهانی شدن باید چین یا نیوزلند را شکست دهند.
*برنامه ایران در مرحله اول
تیم ملی بسکتبال ایران روز نخست مسابقات را استراحت میکند و از روز دوم استارت خواهد زد. حریف اول نوجوانان ایران ماکائو است. تیم ملی ساعت ۱۱ به وقت تهران در روز سهشنبه چهاردهم فروردین برابر این تیم بازی خواهد کرد. چهارشنبه دیدار دوم ایران برگزار میشود و تیم ملی ساعت ۱۳ به مصاف چین تایپه خواهد رفت.
*نتایج ادوار گذشته:
تاکنون چهار دوره از رقابتهای بسکتبال زیر ۱۶ سال آسیا برگزار شده و مالزی، ویتنام، ایران و اندونزی میزبان مسابقات بودهاند. در سال ۲۰۰۹ به میزبانی مالزی، ۲۰۱۱ به میزبانی ویتنام و ۲۰۱۳ به میزبانی ایران تیم نوجوانان چین به مقام قهرمانی رسید. در سال ۲۰۱۵ نیز که اندونزی میزبان بود کره جنوبی به مقام قهرمانی رسید.
۲۰۰۹ – مالزی
چین – کرهجنوبی – ایران – فیلیپین
۲۰۱۱ – ویتنام
چین – کرهجنوبی – ژاپن – فیلیپین
ایران حضور نداشت
۲۰۱۳ – ایران
چین – فیلیپین – ژاپن – چینتایپه
ایران ششم شد
۲۰۱۵ – اندونزی
کرهجنوبی – چینتایپه – چین - ژاپن
ایران حضور نداشت