از وقتی صربستان ویزای خود را برای ایرانیها حذف کرده، جمعیت قابل توجهی با سودای زندگی در اروپا به این کشور سفر کردهاند، با اینکه سفیر صربستان پس از لغو ویزا با ایران بزرگترین مشکل را استفاده از پاسپورتهای جعلی برای خروج از مرزهای این کشور به انگیزه ورود به دل اروپا دانسته، اما دولت صربستان با وجود فشارها و انتقادهای برخی کشورهای اروپایی همچنان برای گسترش و تقویت تعامل گردشگری با ایران عزم جدی دارد و راههای دیگری را برای کاهش پناهندگی و مهاجرت غیرقانونی در پیش گرفته تا جریان ورود گردشگر به این کشور خدشهدار نشود.
حرمتالله رفیعی ـ رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرتی ایران ـ نیز به تجربه پیشبینی میکند؛ تب سفرهایی که به انگیزه مهاجرت و پناهندگی به صربستان انجام میشود پس از مدتی فروکش خواهد کرد، چون مردم با واقعیتهای این کشور به تدریج آشنا خواهند شد.صربستان یک کشور بدون دریا است و جزوه حوزه بالکان به شمار میآید که با کشورهای بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مونته نگرو، مقدونیه، بلغارستان، رومانی و مجارستان هم مرز است، مرزهایی که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفتند و جغرافیای پر تنشی را با از سر گذراندن جنگها و جداییطلبیهای متعدد، در برگرفتهاند.این کشور تا پیش از لغو ویزا مقصد سفر ایرانیها نبود، اما از آنجا که در قاره اروپا واقع شده و دردسرهای ویزای شینگن را ندارد، گشودن درهایش با استقبال ایرانیها همراه و مقصد تازهای برای سفر شد.
سفیر صربستان در ایران گفته از زمانی که ویزا را حذف کردهاند تا پایان سال ۱۳۹۶ حدود ۷ هزار ایرانی به این کشور سفر کردند. هر چند آمارهای غیر رسمی که از کمپهای مهاجران و پناهندگان به گوش میرسد جمعیتی بیشتر از این عدد را نشان میدهد. صربستان از تابستان سال ۹۶ روادید خود را با ایران و هند لغو کرد، اما این سیاست از بهمن ماه رسما به اجرا گذاشته شد.اما بابک نعمتپور ـ راهنمای رسمی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ که نوروز امسال تورهایی را در صربستان اجرا کرده درباره پیدا و پنهان این کشور برای گردشگرانی که قصد دارند ماجراجویی تازهای داشته باشند، با ایسنا گفت و گو کرد و افزود: صربستان به عنوان مقصد تازه گردشگران، در نوروز شاید نزدیک به دو تا سه هزار مسافر ایرانی داشت.
این راهنمای گردشگری تاکید کرد: با اینکه صربستان ویزا را برای ایرانیها لغو کرده، اما سفر به آن مثل ترکیه خیلی هم ساده نیست و شروطی دارد.وی افزود: برای سفر به صربستان حتما باید بلیت برگشت داشت، در فرودگاه ایران، صربستان و ترکیه (برای پروازهایی که در این کشور توقف کوتاه دارند) این بلیتها کنترل میشود. محل اقامت مسافر هم باید دقیقا مشخص باشد. داشتن میزبان و خانه فردی که قرار است در مدت سفر میزبان باشد، پذیرفته شده نیست. الزاما باید مدارک مربوط به اقامت در هتل و هاستل در فرودگاه و پیش از ورود ارائه شود. اگر خانه شخصی هم اجاره میشود، باید صاحب آن، اطلاعات مسافر را به پلیس اطلاع دهد.
او درباره توصیههایی که برای سفر همراه با تور به صربستان شده است، توضیح داد: با توجه به کنترلهایی که پلیس این کشور به خاطر حجم مهاجرتها دارد، بهترین و کم دردسرترین روش سفر به صربستان استفاده از تورهای معتبر است، وگرنه انفرادی هم میتوان به این کشور سفر کرد فقط باید محل اقامت (هتل و هاستل) مشخص باشد، بلیت برگشت و به قدر کفایت پول همراه مسافر باشد. همه اینها در فرودگاه به دقت کنترل میشود.نعمتپور با اشاره به مهاجرتهایی که بویژه پس از لغو ویزای صربستان صورت گرفته است، گفت: موقعیت جغرافیایی این کشور به شکلی نیست که ورود و خروج به آن راحت باشد، مرزهای سختی دارد که تمام ترددها از آن کنترل میشود. صربستان کشور محصور و بستهای است که با توجه به جمعیت زیاد مهاجرانش، پلیس رندومی در خیابان مدارک مسافران را کنترل میکند.
وی افزود: در صربستان شنیدم ۱۵ هزار ایرانی بعد از لغو ویزا خود را به این کشور رساندند و در کمپهای آن و در بدترین شرایط زندگی میکنند. برخی به امید ورود به قلب اروپا وارد این کشور شدند و شنیده میشود بعضیها تلاش کردند با پاسپورتهای جعلی از صربستان به دیگر کشورهای اروپایی مهاجرت کنند، ولی قوانین سختگیرانهای برای ورود و خروج وجود دارد که بر خلاف تصورها است.با این حال نعمت پور، صربستان را مقصد جدیدی برای گردشگران و ماجراجوهایی که میخواهند طبیعت، تاریخ و فرهنگ تازهای را تجربه کنند دانست و گفت: آب و هوای این کشور در زمستان بسیار سرد و در تابستان گرم است. به دریا دسترسی ندارد، اما رودخانه دانوب یکی از جاذبههای زیبای آن به شمار میآید. کلیساها، بازماندههای امپراطوری عثمانی و طبیعت از دیگر شاخصههای گردشگری این کشور است.کوهنوردی و دوچرخهسواری نیز در تابستانهای صربستان رایج است. بهترین زمان سفر به این کشور هم از اواخر خردادماه تا اواخر شهریورماه است.
او درباره هزینههای سفر در صربستان نیز اظهار کرد: برای خرید کالا و پوشاک قیمتها در صربستان بالا است، اما هزینه خوراک و نوشیدنی برابر با تهران است. پایتخت این کشور مترو ندارد و اتوبوس و تاکسی وسیله نقلیه عمومی آن به شمار میآید که مثل بیشتر کشورها نرخ تاکسیها بیشتر از اتوبوس است.این راهنمای گردشگری همچنین گفت: صربها نظر مثبتی درباره ایرانیها دارند و با روش خوش با ما برخورد میکنند. حتی برخی از شهرها و شخصیتهای سیاسی مثل «امام خمینی (ره)» و فوتبالیستها همچون «علی دایی» را به خوبی میشناسند.نعمتپور اضافه کرد: اعتبار ویزای صربستان یک ماه است و اگر مسافری بیشتر از این مدت به اقامت تمایل داشت یا باید مجوز کار یا ویزای شینگن داشته باشد، در غیر این صورت حضورش غیرقانونی تلقی میشود.