تشخیص زودهنگام آلزایمر با کمک نانوحسگرها

دکتر مصطفی عظیم‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، مؤثرترین راهکار  پیشگیری از آلزایمر را در مراحل اولیه بیماری دانست و گفت: این موضوع اهمیت تشخیص زودهنگام این بیماری را دوچندان می‌کند؛ چراکه تشخیص زودهنگام به جلوگیری از پیشرفت این بیماری کمک کرده و از شدت گرفتن آسیب و گسترده شدن علائم آن جلوگیری می‌کند.وی یکی از رایج‌ترین روش‌های تشخیص زودهنگام آلزایمر را استفاده از نانوبیوحسگرهای الکتروشیمیایی ذکر کرد و یادآور شد: برای این منظور مطالعاتی با هدف ساخت نانوبیوحسگر تشخیص آلزایمر با دقت و صحت بالا و هزینه‌ کم اجرایی شد که نتایج موفقیت آمیزی در پی داشته است.عظیم‌زاده ادامه داد: در این تحقیق بجای روش‌های پرهزینه‌ تصویربرداری یا بیوپسی‌های آزاردهنده، از میکرو RNAهای نمونه‌ خون بیمار به ‌عنوان بیومارکر استفاده شد.

به گفته این محقق تعداد نسخه‌های miRNA-137  (بیومارکر تخصصی بیماری آلزایمر)، در هنگام بروز این بیماری در مراحل اولیه نسبت به فرد سالم افزایش می‌یابد که می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از شروع بیماری باشد.»عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد کاهش هزینه‌ تمام‌شده روش‌های الکتروشیمی را از مزایای این روش نام برد و یادآور شد: از این روش می‌توان برای تمام افراد میانسال جهت "اسکرینینگ" و تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر استفاده کرد تا قبل از پیشرفت گسترده بیماری و بروز علایم بالینی، اقدام‌های پیشگیرانه و جلوگیری از مخاطرات بیشتر صورت گیرد.وی مطالعات برای تجاری‌سازی و امکان‌سنجی این روش را از دیگر مراحل تحقیقاتی نام برد و اضافه کرد: در این پژوهش از دو نوع نانومواد "گرافن اکسید" و "نانوسیم طلا" به صورت ترکیبی استفاده شد تا دقت و حساسیت بیوحسگر افزایش یافته و حد تشخیص بهتری داشته باشد.

به گفته این محقق دانشگاهی، این دو نوع نانو ذره منجر به افزایش هدایت الکتریکی و گسترش سطح مؤثر الکترود می‌شود که خود افزایش حساسیت و دقت بیوحسگر را به دنبال داشته است.وی همچنین ادامه داد: استفاده از این دو نوع نانو ذره و همچنین استفاده از نشانگر الکتروشیمیایی مناسب سبب شد تا حد تشخیص این نانوحسگر 1.7 فمتومولار و محدوده خطی آن 5 تا 750 فمتومولار miRNA شود. علاوه بر حساسیت بالا، نتایج آزمون‌های انتخاب‌گری و عملکرد نانوبیوحسگر در نمونه‌های واقعی سرم خون بسیار مناسب ارزیابی شد.این تحقیق از سوی دکتر مصطفی عظیم‌زاده عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دکتر نوید نصیری‌زاده عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، دکتر مهدی رهایی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و دکتر حسین نادری‌منش عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس اجرایی و نتایج آن در مجله RSC Advances با ضریب تأثیر 3.1 منتشر شد.