تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۱۷ ساعت ۱۲:۰۰
کد مطلب : ۱۴۹۶۲۰
مشارک 50 درصدي مردم لبنان در انتخابات
گروه بين‌الملل: مردم لبنان پس از وقفه‌ای حدودا یک دهه‌ای ديروز جمعه یک‌بار دیگر به پای صندوق‌های رای رفتند. حضوری که البته چندان پر رونق نبود و از ساعات ابتدایی شروع اخذ رای تمامی گزارش‌ها از میزان مشارک 50 درصدي مردم در صندوق‌های رای حکایت داشت.
به گزارش يورونيوز، با نزدیک شدن به ساعات پایانی برگزاری انتخابات و تلاش‌های احزاب مختلف برای کشاندن مردم به پای صندوق‌ها، این وضعیت کمی بهبود پیدا کرد. پس از پایان رای‌گیری، وزیر کشور لبنان میزان مشارکت را ۴۹.۲ درصد اعلام کرد. این در حالی است که بیش از ۵۴ درصد مردم این کشور در آخرین انتخابات (۲۰۰۹) در پای صندوق‌های رای حاضر شده بودند. هرچند نتایج رسمی این انتخابات هنوز اعلام نشده، اما اخبار غیر رسمی از پیروزی نسبی گروه‌های شیعه و نزدیک به حزب‌الله و البته شکست جریان سعد حریری و حزب المستقبل حکایت دارد. بیروت که عموما خاستگاه جریان سعد حریری شناخته می‌شود، این‌بار شاهد مشارکت ناامیدکننده‌ای بود، چرا که تنها حدود ۳۵ درصد شهروندان پایتخت لبنان به پای صندوق‌های رای آمدند و این موضوع سبب از دست رفتن کرسی‌های بیشتر برای حزب مستقبل شده است.
نتایج تایید نشده همچنین حکایت از آرای بیشتر نماینده سنی‌مذهب ولی مورد حمایت حزب‌الله در بیروت غربی (امین شری) نسبت به نخست وزیر لبنان (سعد حریری) دارد. رسانه‌های محلی گزارش می‌دهند آقای شری ۲ هزار رای بیشتر از سعد حریری کسب کرده است. اشرف ريفى رئيس پليس و وزير دادگسترى پيشين و تندروترين سياستمدار ضد حزب‌الله و هوادارعربستان، رأى نياورد. بهیه حریری، عمه سعد حریری، استردا جعجع، همسر سمیر جعجع که از رهبران جریان ۱۴ مارس و نزدیک به حریری است، وپولا یعقوبیان، مجری تلویزیون مستقبل که نوامبر ۲۰۱۷ به عربستان رفت و گفتگوی عجیب با سعد حریری را انجام داد، از زنانی هستند که در این انتخابات به پارلمان راه یافته‌اند.
واکنش‌ها
ترکیه نخستین کشوری بود که به برگزاری این انتخابات واکنش نشان داد. وزارت خارجه این کشور جمعه ۶ مه / ۱۷ اردیبهشت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «امیدواریم نتایج این انتخابات به صلح اجتماعی، آرامش و ثبات لبنان کمک کند و دولت مردمی جدید لبنان هرچه سریع‌تر تشکیل شود.» در این بیانیه همچنین آمده است: «ترکیه اهمیت بسیار زیادی برای استقلال، تمامیت ارضی، حق حاکمیت، امنیت و ثبات لبنان قائل است. ترکیه به حمایت همه جانبه از مردم دوست و برادر لبنان و همچنین دولت این کشور ادامه خواهد داد.»
دیگر کشورهای منطقه از جمله ایران و عربستان سعودی هنوز به انتخابات لبنان واکنش رسمی نشان نداده‌اند.
چشم‌انداز
نظام سیاسی در لبنان یک نظام پارلمانی و مبتنی بر دموکراسی انجمنی در جامعه‌ای ناهمگون است. دموکراسی انجمنی به نوعی از دموکراسی اطلاق می‌شود که طبق درصد جمعیتی، هر قوم و یا گروهی تعداد کرسیها را در کابینه و مجلس اشغال می‌کند. هرچند چنین تقسیم بندی در پارلمان لبنان دیده نمی‌شود اما در سطحی کلان‌تر شاهد این وضعیت هستیم. به این معنا که طبق توافقی نانوشته، عموما ریاست مجلس در لبنان به شیعیان، نخست وزیر که رئيس دولت نیز است، به گروه‌های اهل سنت و رئیس جمهوری به نماینده مسیحیان می‌رسد. مردم لبنان با حضور در پای صندوق‌های رای نمایندگان مجلسی را انتخاب می‌کنند که قرار است نخست وزیر و رئيس جمهوری را تعیین کنند. اما ماجرا به همین سادگی‌ها نیست و این دعواهای سیاسی حتی باعث شده این کشور ۲ سال و نیم هم بدون رئيس جمهوری بماند.
حالا اگر این نتایج غیر رسمی تایید شود، حزب‌الله و متحدان سیاسی آن از جمله جنبش امل به رهبری نبیه بری و جنبش آزاد وطنی پیروز خواهند بود و سعد حریری و . پروسه تشکیل دولت در این کشور با پیچیدگی‌های جدی مواجه خواهد شد. چرا که سعد حریری و جریان ۱۴ مارس وضعیت متزلزل‌تری نسبت به قبل پیدا می‌کنند و با توجه به وزنه سیاسی که خاندان حریری از آن برخوردار است، شرایط را برای تشکیل دولت بعدی با دشواری رو به رو می‌سازد. به ویژه که عربستان سعودی حتما از چنین نتایجی استقبال نخواهد کرد و احتمالا تلاش‌هایش برای به تعویق انداختن روند تشکیل دولت در لبنان را افزایش دهد.
از سوی دیگر حزب‌الله که به حمایت ایران دلخوش است، می‌تواند جایگاه مستحکم‌تری در ساختار سیاسی لبنان کسب کند. در شرایطی که در سالهای اخیر بسیاری از رسانه‌های عربی از نارضایتی عمیق مردم لبنان برای حضور حزب‌الله در سوریه و درگیر کردن لبنان در این مناقشه سخن می‌گفتند این نتایج نشان می‌دهد که رسانه‌های عربی (به ویژه نزدیک به عربستان) نتوانستند تحلیلی نزدیک به واقعیت جامعه لبنان ارائه کنند. هرچند شاید این موفقیت حزب‌الله از ثابت ماندن سبد رای این جریان شیعی و حضور کمررنگ حامیان سعد حریری نشات گرفته باشد.
البته نباید فراموش کرد میزان مشارکت پایین مردم لبنان در این انتخابات یک زنگ خطر جدی برای سیاسیون این کشور هم به شمار می‌رود. چرا که سیاسی شدن هر موضوع غیر سیاسی همچون بحران آشغال‌ها در بیروت و تبدیل آن به مناقشه‌ای سراسری در سطح کشور، نوعی دلسردی و سیاست‌زدگی را در جامعه لبنان به همراه داشته که می‌تواند در ادامه عواقب شدیدتری را برای نظام سیاسی این کشور پدید آورد.
نتایج تایید نشده همچنین حکایت از آرای بیشتر نماینده سنی‌مذهب ولی مورد حمایت حزب‌الله در بیروت غربی (امین شری) نسبت به نخست وزیر لبنان (سعد حریری) دارد. رسانه‌های محلی گزارش می‌دهند آقای شری ۲ هزار رای بیشتر از سعد حریری کسب کرده است. اشرف ريفى رئيس پليس و وزير دادگسترى پيشين و تندروترين سياستمدار ضد حزب‌الله و هوادارعربستان، رأى نياورد. بهیه حریری، عمه سعد حریری، استردا جعجع، همسر سمیر جعجع که از رهبران جریان ۱۴ مارس و نزدیک به حریری است، وپولا یعقوبیان، مجری تلویزیون مستقبل که نوامبر ۲۰۱۷ به عربستان رفت و گفتگوی عجیب با سعد حریری را انجام داد، از زنانی هستند که در این انتخابات به پارلمان راه یافته‌اند.
واکنش‌ها
ترکیه نخستین کشوری بود که به برگزاری این انتخابات واکنش نشان داد. وزارت خارجه این کشور جمعه ۶ مه / ۱۷ اردیبهشت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «امیدواریم نتایج این انتخابات به صلح اجتماعی، آرامش و ثبات لبنان کمک کند و دولت مردمی جدید لبنان هرچه سریع‌تر تشکیل شود.» در این بیانیه همچنین آمده است: «ترکیه اهمیت بسیار زیادی برای استقلال، تمامیت ارضی، حق حاکمیت، امنیت و ثبات لبنان قائل است. ترکیه به حمایت همه جانبه از مردم دوست و برادر لبنان و همچنین دولت این کشور ادامه خواهد داد.»
دیگر کشورهای منطقه از جمله ایران و عربستان سعودی هنوز به انتخابات لبنان واکنش رسمی نشان نداده‌اند.
چشم‌انداز
نظام سیاسی در لبنان یک نظام پارلمانی و مبتنی بر دموکراسی انجمنی در جامعه‌ای ناهمگون است. دموکراسی انجمنی به نوعی از دموکراسی اطلاق می‌شود که طبق درصد جمعیتی، هر قوم و یا گروهی تعداد کرسیها را در کابینه و مجلس اشغال می‌کند. هرچند چنین تقسیم بندی در پارلمان لبنان دیده نمی‌شود اما در سطحی کلان‌تر شاهد این وضعیت هستیم. به این معنا که طبق توافقی نانوشته، عموما ریاست مجلس در لبنان به شیعیان، نخست وزیر که رئيس دولت نیز است، به گروه‌های اهل سنت و رئیس جمهوری به نماینده مسیحیان می‌رسد. مردم لبنان با حضور در پای صندوق‌های رای نمایندگان مجلسی را انتخاب می‌کنند که قرار است نخست وزیر و رئيس جمهوری را تعیین کنند. اما ماجرا به همین سادگی‌ها نیست و این دعواهای سیاسی حتی باعث شده این کشور ۲ سال و نیم هم بدون رئيس جمهوری بماند.
حالا اگر این نتایج غیر رسمی تایید شود، حزب‌الله و متحدان سیاسی آن از جمله جنبش امل به رهبری نبیه بری و جنبش آزاد وطنی پیروز خواهند بود و سعد حریری و . پروسه تشکیل دولت در این کشور با پیچیدگی‌های جدی مواجه خواهد شد. چرا که سعد حریری و جریان ۱۴ مارس وضعیت متزلزل‌تری نسبت به قبل پیدا می‌کنند و با توجه به وزنه سیاسی که خاندان حریری از آن برخوردار است، شرایط را برای تشکیل دولت بعدی با دشواری رو به رو می‌سازد. به ویژه که عربستان سعودی حتما از چنین نتایجی استقبال نخواهد کرد و احتمالا تلاش‌هایش برای به تعویق انداختن روند تشکیل دولت در لبنان را افزایش دهد.
از سوی دیگر حزب‌الله که به حمایت ایران دلخوش است، می‌تواند جایگاه مستحکم‌تری در ساختار سیاسی لبنان کسب کند. در شرایطی که در سالهای اخیر بسیاری از رسانه‌های عربی از نارضایتی عمیق مردم لبنان برای حضور حزب‌الله در سوریه و درگیر کردن لبنان در این مناقشه سخن می‌گفتند این نتایج نشان می‌دهد که رسانه‌های عربی (به ویژه نزدیک به عربستان) نتوانستند تحلیلی نزدیک به واقعیت جامعه لبنان ارائه کنند. هرچند شاید این موفقیت حزب‌الله از ثابت ماندن سبد رای این جریان شیعی و حضور کمررنگ حامیان سعد حریری نشات گرفته باشد.
البته نباید فراموش کرد میزان مشارکت پایین مردم لبنان در این انتخابات یک زنگ خطر جدی برای سیاسیون این کشور هم به شمار می‌رود. چرا که سیاسی شدن هر موضوع غیر سیاسی همچون بحران آشغال‌ها در بیروت و تبدیل آن به مناقشه‌ای سراسری در سطح کشور، نوعی دلسردی و سیاست‌زدگی را در جامعه لبنان به همراه داشته که می‌تواند در ادامه عواقب شدیدتری را برای نظام سیاسی این کشور پدید آورد.
