این تفاهم‌نامه گره مشکل را باز می‌کند؟

۷ خرداد ماه در مراسمی که با حضور روسای  انجمن‌ها و اصناف در خانه سینما برگزار شد، تفاهم‌نامه‌ای بین خانه سینما، خانه تئاتر و خانه موسیقی با سازمان تامین اجتماعی به امضاء رسید.تورج منصوری مدیر فیلمبرداری سینما که در چندین دوره عضو هیأت مدیره خانه سینما بوده  درباره این تفاهم‌نامه گفت: در تفاهم‌نامه جدیدی که به امضا رسیده است، هنوز چیزی به عنوان یک مبنا وجود ندارد و این تنها یک تفاهم است تا طرفین آن یعنی وزارت ارشاد، خانه سینما، خانه تئاتر و خانه موسیقی و همچنین تأمین اجتماعی پذیرفته‌اند که برای حل مشکلات بیمه‌ای این اصناف گفت‌وگو کنند و در نهایت یک اقدام هماهنگ و کامل‌تری انجام دهند تا مشکلات حل شود. در واقع بنا بر این شده است، تصمیمات در کارگروه‌هایی که قرار است تشکیل شوند، مطرح و در آینده به مرحله عمل برسند.

او در ادامه صحبت‌های خود به تفاهم‌نامه‌ای که حدود ۲۰ سال قبل درباره وضعیت بیمه اعضای خانه سینما، به امضا طرفین این مفاهمه رسیده بود، اشاره کرد و توضیح داد: تفاهم‌نامه اول در حکم قرارداد بیمه خانه سینما نزد سازمان تأمین اجتماعی بود که به صورت یک تفاهم‌نامه سه جانبه بین رئیس سازمان تأمین اجتماعی که آن زمان آقای کرباسیان بود و وزیر وقت وزارت ارشاد یعنی آقای میرسلیم و بنده به عنوان مدیرعامل خانه سینما منعقد شد. به موجب این معاهده سه جانبه وزارت ارشاد توافق کرد که سهم کارفرمای بیمه را برای اعضای خانه سینما، به سازمان تأمین اجتماعی و از محلِ دو درصد فروش گیشه سینماها بپردازد که فکر می‌کنم این قاعده ۲ درصد هنوز هم وجود دارد. بنابر این وزارت ارشاد دو درصد از این مقدار فروش را می‌گرفت و در صندوقی قرار می‌داد و در نهایت به موسساتی نظیر خانه سینما اختصاص می‌داد تا در جهت رشد کیفی‌شان فعالیت کنند.

او اضافه کرد: بعضی اوقات در وزارت ارشاد، معاونت‌ها این مقدار پول را به طور کامل در اختیار خانه سینما قرار می‌دادند و گاهی بخشی از آن را می‌دادند. در حقیقت برخی مدیران ارشاد دوست نداشتند این مقدار پول را در اختیار خانه سینما قرار دهند و در نهایت با این توافق‌نامه قرار شد خانه سینما از این محل بهره مند شود. در نهایت براساس این موافقت‌نامه شماره کارگاهی به خانه سینما داده شد. یعنی ما در دفاتر بیمه شماره کارگاه داشتیم و این بیمه چیزی بین بیمه اجباری و بیمه اختیاری بود. زیرا در آن زمان هیچ گونه تعریفی از شغل سینما وجود نداشت و سازمان تأمین اجتماعی می‌بایست این شغل را در چارچوبی که برای خودش تعریف شده است، در نظر بگیرد تا بتواند به زمان بازنشستگی یا مشکل و  آسان بودن شغل پی ببرد و در واقع به شکلی این شغل‌ها را تعریف کند و در درجه‌بندی‌هایی که خودشان دارند، قرار دهند.

این مدیر فیلمبرداری با بیان اینکه "خانه سینما تحت عنوان صیادان آزاد ماهی در دریای جنوب در وزارت کار قرار گرفته است" اظهار کرد: این در واقع تعریفی بود که هم به جهت فصلی بودن شغل و هم خطرات ناشی از شغل در حین انجام کار، تعریف شده بود و شباهت این دو شغل باعث شد که تحتِ یک عنوان قرار بگیرند. این بیمه براساس همان تعهد سه جانبه اتفاق افتاد اما بعد از مدتی که از اجرایش گذشت، منتفی شد. علت آن هم این بود که در وزارت ارشاد ما را دوست نداشتند در نتیجه وزارت ارشاد پول بیمه را به تأمین اجتماعی ندادند و بعد از مدتی به صورت اتوماتیک این بیمه لغو شد.او ادامه داد: مجددا در دولت آقای خاتمی معاونت امور سینمایی با سازمان تأمین اجتماعی به گفت‌وگو پرداختند تا بتوانند این بیمه را دوباره برگردانند. در آن زمان کارشناسان بیمه احساس می‌کردند خطایی در این توافق‌نامه وجود دارد که باید برطرف شود. در نهایت مجددا قراردادی برای بیمه نوشته شد که به ازای بخشیده شدن بدهی‌هایی که وزارت ارشاد به سازمان تأمین اجتماعی داشت، این بیمه از حالت اجباری به حالت اختیاری و خویش‌فرما دربیاید و مزد افراد براساس کف دستمزد و همه به یک اندازه قرار بگیرد.

او گفت: با این شرط قرارداد جدید صورت گرفت و از این ماجرا حدود ۲۰ سال می‌گذرد وبه اواخر سال‌های دهه ۷۰ برمی‌گردد. در زمان آقای سیف‌الله داد این اتفاق افتاد و این قرارداد نوشته شد. در واقع آن معاهده اولیه حکم ورود به بیمه اعضای خانه سینما بود؛ یعنی قرارداد بیمه خانه سینما با سازمان تأمین اجتماعی و همچنین تعهد وزارت ارشاد برای پرداخت حق بیمه.منصوری در پاسخ به اینکه ثبت عنوان مشاغل در وزارت کار چه تاثیری در وضعیت بیمه‌ای اعضا خواهد داشت، بیان کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که به دلیل عدم تعریف شغلی، افراد جدیدی که قرار است وارد این حرفه شوند، برای ادامه کار مانند ما دچار مشکل خواهند شد. خوبی طرح ثبت عنوان همه اصناف و تخصص‌ها این است که همه در یک درجه بندی شغلی مشخص قرار خواهند گرفت و گرفتاری‌های نسل ما را نخواهند داشت که همه با حقوق پایه و کف دستمزد کار کنند. نکته دیگر این است که چون مشاغل هنوز تعریف نشده‌اند تکلیف بیمه برای آن‌ها مشخص نیست و سازمان بیمه هم نمی‌داند باید با این گونه افراد چگونه رفتاری از لحاظ بیمه‌ای داشته باشد؛ مثلا شغل سینما ممکن است به چشم پزشکی نیاز بیشتری نسبت به شغل موسیقی داشته باشد. در حقیقت در تعاریف شغلی که در وزارت کار صورت می‌گیرد، هم تکالیفی را برای سازمان تأمین اجتماعی تعریف می‌کنند و هم برای صنوف مسائل متقابل این اتفاق را تشریح می‌کنند.

این سینماگر درباره انتظارش از ایجاد چنین مفاهمه‌نامه‌هایی بین هنرمندان و سازمان تامین اجتماعی نیز تصریح کرد: بعد از اینکه این جلسات و کارگروه‌ها گذاشته شد انتظار داریم در حقوق بازنشستگی هنرمندان که اکنون به صورت حقوق پایه در نظر گرفته می‌شود و فقط حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است، توجه شود. این هنرمندان از افراد درجه یک سینمایی ما هستند، عمرشان را برای کسانی که امروز سرکار هستند صرف کرده‌اند و برای مردم سرمایه فرهنگی به حساب می‌آیند. بنابر این برای اینکه آن‌ها بتوانند در زمان پیری در آرامش بیشتری زندگی کنند و مشکل و استرس مسائل مالی را نداشته باشند، حق دارند که وضعیت حقوق آن‌ها ارتقاء داده شود و از حقوق پایه و کف‌دستمزد که نصف خط فقر است فاصله بگیرند و این احساس ناامیدی که به صورت مشخص در حوزه سینما وجود دارد، برای افرادی که در شرف بازنشستگی هستند مقداری خوشرنگ‌تر شود و تلخی آن گرفته شود. امیدوارم این بحث‌ها در کارگروه‌هایی که به گفته وزیر قرار است در عرض مدت یک ماه فعالیت کنند، بررسی شود.