علی مریدی در پاسخ به این پرسش که آیا برای تشخیص بحران آب شاخصهای کمّی وجود دارد،اظهارکرد: در گزارشهای بینالمللی برای تعریف بحران آب شاخصهایی تعیین شده است. در این میان دو شاخص اهمیت بیشتری دارد؛ یکی سرانه آب است که طی آن نسبت دو عامل «حجم آب» و «جمعیت» مورد بررسی قرار میگیرد. اگر عدد به دست آمده از این کسر زیر ۱۲۰۰ باشد یعنی وارد تنش آبی شدهایم و بحران آب آغاز شده است.وی با بیان اینکه در شاخص دوم نسبت میان «میزان مصرف آب» و «میزان آب موجود» اندازهگیری میشود، اظهار کرد: اگر عدد به دست آمده از این شاخص بالای ۰.۴ باشد وارد تنش آبی میشویم و در صورتی که بالای ۰.۹ باشد به مرحله بحران آب میرسیم. متاسفانه در بسیاری از مناطق کشور ما این عدد به نزدیک «یک» می رسد.
بحران آب در ایران تایید شده است
این کارشناس مدیریت منابع آب در مورد نتیجه بررسی این شاخصها در ایران گفت: با سنجش شاخص سرانه آب همچنین بررسی نسبت میزان مصرف و آب موجود کشور متوجه میشویم که ایران وارد مرحله بحران آب شده است چون در کشور ما هیچ کنترلی روی مصرف آب وجود ندارد و خشکی تالابها و رودخانهها همچنین وقوع گرد و خاک ناشی از از خشکی این اکوسیستمها بحران آب را در ایران تایید میکند.مریدی که مدیریت دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست را هم برعهده دارد، با اشاره به اینکه در شهرهایی مثل مشهد و اصفهان نسبت مصرف آب به میزان آب موجود از عدد یک هم بیشتر است، تصریح کرد: این وضعیت به معنای اضافه برداشت از آبهای زیرزمینی است که قطعا منجر به نشستهای شدید زمین و از بین رفتن ذخیره استراتژیک آبی کشور میشود.این استاد دانشگاه شهید بهشتی در ادامه ضمن تفکیک آبهای تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر گفت: آبهای تجدیدپذیر از طریق بارش سالانه کشور به دست میآید که ۶۵ تا ۷۰ درصد آن تبخیر شده است و مابقی در سدها، رودخانهها و تالابها جاری و بخشی هم داخل زمین ذخیره میشود. منابع ذخیره آبی طی سالیان طولانی با جمع شدن در آبخوانهای کشور تشکیل میشود و در زمره آبهای تجدیدناپذیر قرار میگیرد چون در صورت برداشت بیش از حد از این آبهای زیرزمینی نه تنها امکان جبران این ذخایر از طریق بارشهای کوتاهمدت وجود ندارد بلکه منجر به نشست زمین هم میشود.
در فلات مرکزی ذخایر آبی استراتژیک مصرف میشود
این کارشناس مدیریت منابع آب در مورد میزان مصرف آبهای زیرزمینی در مناطق مختلف کشور تصریح کرد: واضح است که در نواحی غرب و شمال غرب که موقعیتی کوهستانی و بارشهای نسبتا مناسبی دارد بیشتر برداشتها از آبهای سطحی اتفاق میافتد اما در فلات مرکزی ایران از جمله استانهای اصفهان، کرمان، یزد، سمنان و خراسان عمده برداشتها از آبهای زیرزمینی است.
هشدار نسبت به بحران امنیتی در نتیجه بحران آب
مریدی همچنین با تاکید بر اینکه کشور ما دچار بحران آب است و این موضوع با اعداد و آمار اثبات میشود، اظهار کرد: اگر روند مصرف آب به شکل کنونی ادامه یابد، بارشها کمتر از وضعیت فعلی شود و میزان مصرف آبهای زیرزمینی بیش از این باشد، بهطور قطع بحران آب تبدیل به بحران امنیتی میشود. بحرانهای امنیتی شامل بحران امنیت غذایی و بحران اجتماعی است. همان طور که در سالهای اخیر شاهد تنشهای اجتماعی در شهرهای اصفهان و خوزستان بودهایم.