مهار طلاق با کاهش ازدواج

سال 96 در استان کرمانشاه 17 هزار و 144 زوج پای سفره عقد نشستند و جشن به هم رسیدن برپا کردند، همزمان پنج هزار و 254 زوج هم به زندگی مشترک خود پایان دادند.طبق آمارهای رسمی، 796 مورد از زوج‌هایی که در سال گذشته طلاق گرفتند، عمر پیوندشان به یک سال هم نرسیده بود.14 درصد از زندگی های مشترکی هم که از هم پاشید، عمری کمتر از پنج سال داشتند.این آمارهای طلاق هر چند اسف ‌بار و تلخ هستند اما در مقایسه با پیش از آن مثبت به نظر می رسد زیرا پس از حدود 15 سال، روند افزایشی آمار طلاق متوقف شده است.هرچند کاهش آمار طلاق‌های سال 96 نسبت به سال 95 اندک بوده اما پایداری زندگی دست کم در سال های نخست ازدواج بهبود یافته است.در سال 95 بیش از 17.5 درصد از زوج‌ها موفق به گرفتن جشن اولین سالگرد ازدواج خود نشدند و عمر نزدیک به نیمی از ازدواج‌ها هم هرگز از چهار سال بیشتر نشد.به اعتقاد مسئولان استان کرمانشاه، کاهش 2.5 درصدی آمار طلاق در سال نخست ازدواج نتیجه اقدام های پیشگیرانه در یک سال اخیر بوده است.

امید قادری، مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه در این زمینه اظهار داشت: با اقدام های صورت گرفته از اردیبهشت 95 تاکنون آسیب های اجتماعی از جمله طلاق روند کاهشی به خود گرفته‌اند هرچند این کاهش به معنی خوب بودن وضعیت نیست و تا رسیدن به مطلوب فاصله زیادی داریم.قادری گفت که با دادگستری در راستای توافق با بهزیستی، پیش از طلاق زوجین آنها را به مشاوران خانواده در بهزیستی معرفی می کند که این کار منجر به سازش 20 درصدی پرونده‌های طلاق استان در سال گذشته شده است.در ادامه توافق دادگستری و بهزیستی بود که سامانه الکترونیکی کاهش طلاق در اسفند ماه 96 در کرمانشاه راه اندازی شد.متقاضیان طلاق از این پس باید درخواست خود را ابتدا در این سامانه ثبت و چرخه مددکاری و روانشناسی را طی کنند و اگر مشاوره به سازش منجر نشد، می توانند با مراجعه به دادگستری از همجدا شوند.به گفته علیرضا قبادی، مدیرکل ثبت احوال استان کرمانشاه 'بیشترین گروه سنی طلاق در بین مردان 25 تا 34 سال و در بین زنان 25 تا 29 سال است'.علیرضا گودرزی، مدیرکل امور اجتماعی استانداری هم تاکید دارد که 'بیشترین طلاق‌های استان در سال اول و دوم ازدواج اتفاق می افتد و باید برای پایداری زندگی مشترک در این مدت زمانی برنامه داشته باشیم.'

** فقط کاهش طلاق مهم نیست
هر اندازه توقف رشد صعودی نمودار طلاق در استان کرمانشاه خبر خوبی است، به همان اندازه کاهش چشمگیر تعداد ازدواج‌ها نگران کننده است.در سال 90 حدود 24 هزار و 600 جشن عروسی در استان برپا شد اما این روند با یک شیب کاهشی تند به حدود 17 هزار و 150 ازدواج در سال 96 کاهش یافته است؛ یعنی سقوط 35 درصدی.تنها در فاصله سال های 95 تا 96 تعداد ازدواج های ثبت شده استان 2 هزار و 769 مورد کم شده است.همین واقعیت ناگوار سبب وخیم شدن 'نسبت ازدواج به طلاق' در استان شده طوری که از نسبت 8.3 در سال 1380 به حدود سه در سال 96 رسیده است؛ یعنی یک طلاق در مقابل سه ازدواج.این در حالی است که هزاران متولد دهه 60 و اوایل دهه 70 طی سال های اخیر در سن ازدواج قرار گرفته اند و طبعا بیشترین مراجعه به دفاتر عقد و ازدواج استان باید برای آغاز زندگی مشترک باشد نه پایان آن.فاطمه حاتمی، مسئول گروه فرهنگی و تربیتی اداره کل ورزش و جوانان استان کرمانشاه گفت: در سال 96 در مقابل هر 100 ازدواج در استان 30 مورد به طلاق انجامیده که از این نظر در جایگاه دهم کشور قرار داریم.

البته سیف الله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور اردیبهشت 97 اعلام کرد که میزان عمومی طلاق در کشور در سال 96 به ازای هر هزار نفر جمعیت 2.2 بوده است و پنج استانی که بالاترین میزان عمومی طلاق را دارا هستند به ترتیب استان‌های تهران، کرمانشاه، کردستان، قم و گیلان هستند.در واقع هرچند توقف نمودار رشد طلاق امیدوارکننده است اما اگر این موضوع با جلوگیری از کاهش ازدواج و تسهیل زمینه‌های آغاز زندگی مشترک جوانان همراه نباشد، دستاورد بزرگی نیست.زیرا وقتی با کاهش ازدواج دنبال کاهش طلاق باشیم، مثال همان جمله طنزی است که می گوید: 'راهکار مهار طلاق در جلوگیری از ازدواج است'.استان کرمانشاه از نظر کسب و کار در رتبه آخر کشور است و نرخ بیکاری آن در 19 سال اخیر 15 بار رکوردار کشور بوده و به همین دلیل یکی از مهمترین موانع ازدواج جوانان استان، مشکلات اقتصادی است و چشم همه زوج ها به وام 150 میلیون ریالی ازدواج.

رتبه استان کرمانشاه اما در پرداخت وام ازدواج در بین دهک آخر کشور است چنانچه به گفته مسئول گروه فرهنگی و تربیتی اداره کل ورزش و جوانان استان، کرمانشاه از این نظر در سال 96 در رتبه 22 و در سه ماهه اول 97 در رتبه 24 کشور قرار گرفته است.شاید به همین دلیل است که هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه 31 تیر 97 در نشست ستاد ساماندهی امور جوانان استان با بیان اینکه برخی از بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات به زوج‌ها تقاضای 2 ضامن می کنند، اظهار داشت: این درخواست خلاف قانون است و تنها یک ضامن کافی است.او با اشاره به اینکه نسبت پایین ازدواج به طلاق در استان شایسته مردم کرمانشاه نیست، از اداره کل ورزش و جوانان استان خواست با همکاری دیگر دستگاه های مربوطه طی 15 روز آینده طرح جامع کاهش طلاق در استان را تدوین کنند.استان 2 میلیون نفری کرمانشاه دارای 14 شهرستان و 2 هزار و 622 روستا است و علاوه بر طلاق، بیکاری، اعتیاد و حاشیه نشینی هم از معضلات اصلی آن به شمار می رود.