در کشور هنر داریم، اما صنایع هنری نداریم

 ‌‌شامگاه چهارشنبه بهمن نامور مطلق در جمع هنر دوستان اصفهانی در حمام تاریخی دردشت، اظهار کرد: باید از خود سوال بپرسیم چرا بهره‌وری هنری ما از ترکیه، مراکش و هند و... کمتر است. این در حالی است که در زمینه هنر نه تنها چیزی از این کشورها کم نداریم بلکه در برخی از هنرها پیشتازیم. وی افزود: مدیران ما هنوز اهمیت صنایع فرهنگی و هنری را متوجه نشدند، ما ایرانی‌ها نمی توانیم و آماده نیستیم که هنر را به اقتصاد بدل کنیم. رییس گروه فرهنگ و هنر کمیسیون ملی یونسکو ادامه داد: متاسفانه هنرمندان کشور به روز نیستند و مدام درگیر تکرارگذشته هستند و طرح جدید ندارند. زندگی با تکرار روزمره ملال آور می‌شود اگر هنر تکرار یابد فاجعه است و اگر هنر نباشد زندگی سخت می‌شود. نامورمطلق تصریح کرد: هنر موجب جلوگیری از تکرار می‌شود و اگر هنر به تکرار بیافتد دیگر نمی‌تواند زیبا باشد. ما باید به این موضوع دقت کنیم که کجای کارمان ایراد دارد که نتوانسته‌ایم از فرهنگ و هنر خود بهره‌وری داشته باشیم آیا مدیران اشتباه می‌کنند؟ هنرمندان دچار مشکل هستند یا رسانه‌های جدید ذائقه مردم را تغییر داده اند باید روی این مسئله حتما پژوهش ‌شود. 

وی با بیان اینکه گفتمان‌سازی و سلیقه سازی هنرمندان را از تکرار دور می‌کند، گفت: قوانین امروز در خصوص صنایع دستی و گردشگری در کشور باید دچار تغییراتی شود، اگر ما می‌خواهیم از فرهنگ و هنر خود سودآوری داشته باشیم. معاون علمی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو با اشاره به اینکه یکی از واژه های که باید به آن فکر کنیم واژه صنعت است وقتی از صنایع خلاق دستی و فرهنگی صحبت می کنیم یعنی چه؟، ادامه داد: صنعت یکی از واژه های قدیمی است و واژه های قدیمی معانی مختلفی گرفتند و چند معنایی شدند. زمانی‌که صحبت از صنعت می شود یکبار معنی پیشه و هنر دارد و گاهی به معنای حیله هم به کار رفته است. مجموعه ای داریم به نام صنایع ادبی آنچه که ادبیات را ادبیات می کند صنعت در این زمینه هم به کار رفته است، صنعت در طول تاریخ اشکال مختلف پیدا می کند، صنایع استخراجی، تبدیلی، سنگین، سبک و ... نامورمطلق تاکید کرد: با ایجاد صنایع سبک، صنعت کم کم وارد شهرها شد و شهرها نقش مهمی به خود گرفتند و از مصرف کننده به مولد بدل شدند. به همین دلیل امروز صنایع سبک و کوچک مهمترین بخش صنایع به حساب می‌آیند و بر روی آن تاکید جدی می شود. 

وی اضافه کرد: امروز دیگر افتخار شهرها داشتن کارخانه بزرگ نیست، بلکه داشتن کارخانه های کوچک امروز افتخار محسوب می‌شود چراکه اولا کارخانه‌های کوچک تخصصی تر هستند و موجب توسعه جوامع محلی می‌شوند و از سوی دیگر کار در آنها آزادانه‌تر از کارخانه‌جات سنگین انجام می‌گیرد.رییس گروه فرهنگ و هنر کمیسیون ملی یونسکو اظهار کرد:  در دهه ۹۰ میلادی در انگلستان بحث صنایع خلاق و فرهنگی مطرح شد. صنعت به مجموعه فعالیت اجتماعی-اقتصادی اطلاق شد که منجر به تولید محصول می‌شد و مدل های خوبی برای توسعه و عدالت اجتماعی به حساب آمد و یونسکو سریع به عنوان الگوی جهانی و خلاق این مجموعه فعالیت‌ها را ارائه کرد.نامورمطلق ادامه داد: یکی از معدود راه‌ها و شیوه‌های رشد شهرها حرکت به سوی شهر خلاق و فرهنگی است این شبکه‌های شهرهای خلاق ایجاد شد تا شهرها بتوانند طی این شبکه‌ها موجب رشد یکدیگر شوند. وی با ابراز تاسف از اینکه زمانی که شهرهای کشور به شبکه شهرهای خلاق جهان می‌پیوندند دیگر راه و مسیر را ادامه نمی‌دهند، افزود: شهر به عنوان فضای تولیدی مطرح می شود. بسیاری از شهرهای دنیا پس از پیوستن به شبکه‌های جهانی تازه شناخته می‌شوند و این در که دنیا پس از نام گذاری اقدامات اساسی انجام می‌دهد، اما در کشور ما پس از نام گذاری یا پیوستن به شبکه شهرهای خلاق همه این موضوع را فراموش می‌کنند. 

معاون علمی دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو تاکید کرد: مشکل این است که مفهوم صنعت را درست دریافت نکرده و به هیچ وجه آن را اجرایی نکرده ایم، ما هنر داریم ولی صنعت نداریم هنر داریم ولی صنایع هنری نداریم. چرا به این دلیل که زنجیره‌ای در داخل شهر وجود ندارد که بتواند به صورت شبکه‌ای فعالیت‌های صنایع هنری را در محور پیشرفت قرار داده و هنرها را به صنعت هنری و فرهنگی تبدیل کند. نامور مطلق ادامه داد: بارها هندی‌ها گفته‌اند به داشتن میدانی مثل نقش جهان که دورتادور آن و حتی در لایه درونی آن بشود صنایع دستی ارائه کرد قبطه می‌خورند، اما سوال این است که چرا ما در ایران با داشتن میدان نقش جهان به اندازه هندی ها بدون نقش جهان فعال نیستیم؟ وی گفت: عده‌ای تصور می‌کنند صنعتی شدن هنر یعنی ساخت صنایع دستی با دستگاه، این در حالی است که معنای صنایع فرهنگی و خلاق یعنی داشتن زنجیره‌ای در اصفهان که در آن حراج‌های بین المللی صنایع دستی، شبکه‌های مجازی فروش صنایع دستی فاخر به سراسر دنیا، دیپلماسی فرهنکی و ... وجود داشته باشد تا دنیا بیاید به اصفهان و صنایع دستی خرید کند آیا امروز واقعا چنین زنجیره‌ای وجود دارد؟

رییس گروه فرهنگ و هنر کمیسیون ملی یونسکو با اشاره به اینکه در اصفهان به عنوان شهر خلاق صنایع دستی باید تبلیغات، ارتباطات و رویدادهای بزرگ هنری دیده شود، افزود: متاسفانه از شهر جهانی صنایع دستی و شهرجهانی خلاق استفاده نکرده‌ایم در حالی که آنها با هالیوود و صنعتی کردن این هنر تا درون خانه‌های همه ما نفوذ کرده اند. نامور مطلق تاکید کرد: امروز نیازمند یک اراده ملی با باور به اینکه فرهنگ می‌تواند در اقتصاد موثر باشد هستیم، اگر می‌خواهیم اشتغال جاری باشد و بیکاری مهار شود باید به این باور برسیم. وی با بیان اینکه باید تفکر پوسیده‌ای که می‌گوید فرهنگ و هنر هزینه است را دور بندازیم و آگاه باشیم که امروز فرهنگ و هنر و علم ارز آور هستند نه هزینه بر، خاطرنشان کرد: ما باید به پیوستگی فکر کنیم و به اینکه همه نهادها حول محور اقتصاد فرهنگ چرخش کنند چراکه صنعت یعنی فعالیت پیوسته در یک حوزه.رییس گروه فرهنگ و هنر کمیسیون ملی یونسکو ادامه داد: اصفهان هنوز شهر خلاق و صنایع خلاق و صنایع فرهنگی نیست، تک تک آدم‌هایشهر اصفهان خلاق هستند، اما از صنایع خلاق خبری نیست.نامور مطلق تصریح کرد: امروز دو و نیم میلیون نفر در کشور در حوزه فرش فعال هستند، اگر این صنعت درست شناخته شود و به معنای واقعی صنعت باشد می‌تواند به تنهایی اقتصاد کشور را دگرگون کند.