گروه فرهنگ و هنر: همه ما در زمينه ادبيات، كتابهايي را به عنوان محبوبترين كتابهاي خود انتخاب كردهايم. بارها اين كتابها را خواندهايم و هربار نيز از خواندن آنها لذت بردهايم.
بد نيست بدانيد كه تعدادي از محبوبترين كتابهاي دنياي ادبيات اگرچه با استقبال گرم و پرشوري از سوي مخاطبان عام روبهرو شدهاند اما منتقدان يا كتاب را به كلي نپذيرفتهاند يا مدتها طول كشيده است تا محققان ادبي به ارزش كتابي پي بردهاند. حتي در برخي موارد تا مدتها بعد از مرگ يك نويسنده نيز كتاب او چندان مورد اقبال و استقبال منتقدان واقع نشده است.
«فيگارو» در تازهترين مطلبي كه در بخش ادبي وبسايت خود منتشر كرده است به كتابهايي پرداخته كه در ابتداي عرضه در بازار نه تنها مورد استقبال منتقدان واقع نشدند بلكه با تندترين كلمات به آنها حمله شد. نكته جالب توجه درمورد كتابهاي اين فهرست اين است كه برخلاف منتقدان، مردم عادي از آنها به شدت استقبال كردهاند. علاوه بر اين اقتباسهاي سينمايي و تئاتري اين كتابها نيز با استقبالي شگفتانگيز روبهرو شدهاند. اين مطلب را بخوانيد تا با خواندنيهاي منفور بيشتر آشنا شويد.
ماجراهاي هاكلبري فين
نويسنده: مارك تواين
سال انتشار: 1885 ميلادي
اگرچه بسياري منتظر بودند تا ادامه كتاب «تام ساير» منتشر شود، اما وقتي «هاكلبريفين» منتشر شد، منتقدان به شدت آن را مورد انتقاد خود قرار دادند. زبان زمخت و عاميانه آن و استفاده از كليشههاي نژادي از جمله ايرادهايي بود كه منتقدان به اين كتاب وارد ميكردند. در همان سال انتشار، كتابخانههاي عمومي «ماساچوست» اين كتاب را به خاطر «زبان بيادبانهاش» ممنوع كردند. اگرچه كتابخانهها «ماجراهاي هاكلبريفين» را ممنوع كردند اما انتشاراتي كه اين كتاب را منتشر كرده بود مطمئن بود كه خواهد توانست اين كتاب را نجات دهد: «ظاهرا كتابخانه كنكورد، هاك را فرد محكومي ميداند كه تنها به درد محلههاي فقيرنشين ميخورد. اين اعتقاد يعني اينكه فروش 25 هزار نسخه ديگر از اين كتاب تضمين شده است.» البته پيشبيني انتشارات درست بود: «ماجراهاي هاكلبريفين» اكنون با بيش از 20ميليون يورو فروش يكي از دو كتاب پرفروش مارك تواين است. علاوه بر اين تا به حال بيش از 25 اقتباس سينمايي و تلويزيوني از اين رمان توليد شده است
رمز داوينچي
نويسنده: دن براون
سال انتشار: 2003 ميلادي
موضوع جنجالي كتاب، مخالفتهاي بسياري را با اين كتاب برانگيخت. انتقادها از اين كتاب به حدي بود كه منتقد روزنامه «گاردين» درمورد آن نوشت: «با 405 صفحه ياوهسرايي طرف هستيم!» «رمز داوينچي» شديدا عليه كليساي كاتوليك، واتيكان، پاپ و گروه مذهبي «اپوس دئي» است. «اپوس دئي» نام يك سازمان محافظهكار كاتوليك است. همين موضوع جنجالي باعث شد تا اعتراضهاي بسياري از سوي گروههاي مختلف مسيحي روانه اين فيلم شود. با اين حال اين كتاب در همان اولين سال عرضه بالغ بر 7 ميليون نسخه در كتابفروشيها به فروش رفت. آمارها نشان ميدهد كه اين رمان در سال ۲۰۰۳ بازار را تسخير كرد و فروشش حتي از مجموعه «هري پاتر» نيز پيشي گرفت. برآورد ميشود كه اين كتاب در سراسر دنيا بين 80 تا 100 ميليون نسخه به فروش رفته باشد. علاوه بر اين نسخه سينمايي آن نيز با بازي «تام هنكس» توانست به موفقيتهاي چشمگير و فروش بالايي دست پيدا كند. علاوه بر اقتباس سينمايي يك بازي ويدئويي نيز از روي اين كتاب ساخته شده است.
فرانكنشتاين
نويسنده: مري شلي
سال انتشار: 1818 ميلادي
«فرانكنشتاين» معروفترين اثر «مري شلي» انگليسي است. ايده اوليه نوشتن اين كتاب را «لرد بايرون»، شاعر رمانتيك انگليسي و از دوستان خانواده شريها پيشنهاد كرد. با انتشار اين كتاب در سال 1818 ميلادي، نقدهاي شديدي در ابتداي قرن نوزدهم ميلادي متوجه اين كتاب شد. در برخي موارد انتقادهايي كه به «فرانكنشتاين» وارد ميشد به دليل زن بودن نويسندهاش بود. يكي از منتقدان درمورد اين كتاب نوشته بود: «تار و پود اين كتاب از پوچياي وحشتناك و نفرتانگيز بافته شده است. اگرچه منتقدان بيرحمانه اين كتاب را كوبيدند اما مردم از همان ابتداي انتشار به گرمي از آن استقبال كردند. علاوه بر اين در قرن بيستم ميلادي اكثر منتقدان ادبي «فرانكنشتاين» را به عنوان يك اثر ادبي كلاسيك و به عنوان نمونهاي كامل از ادبيات رمانتيك و گوتيك درنظر گرفتند. علاوه بر اين تا به حال چندين و چند فيلم و تئاتر از اين كتاب اقتباس شده است. اولين اقتباس مشهور از آن در سال ۱۹۳۱ ميلادي با نقشآفريني «بوريس كارلوف» و كارگرداني «جيمز ويل» ساخته شد.
موبي ديك
نويسنده: هرمان ملويل
سال انتشار: 1851 ميلادي
وقتي «موبي ديك» منتشر شد همه مطبوعات وقت در برابر آن موضع منفي گرفتند. به عنوان مثال يكي از روزنامهها در مورد اين كتاب نوشت: «اين كتاب به حدي بد و ناخوشايند است كه بايد گفت احتمالا هرمان ملويل آن را در اوج ناخوشي و افسردگي عميقي نوشته است.» اما بيش از سه دهه بعد از مرگ هرمان ملويل بود كه محققان ادبي دوباره متوجه موبي ديك شدند و آن را به عنوان يكي از كتابهاي ادبيات كلاسيك آمريكا در نظر گرفتند. اين دسته از منتقدان معتقد بودند كه «موبي ديك» به دليل نگاه حساس و موشكافانه ملويل درباره نيات دروني و تاثيرات منفي آن بر زندگي خود و ديگران ـ چه همراهان و چه جانوري كه صيد ميشود ـ رماني ماندگار است. ملويل در اين كتاب تلاش يك ناخدا براي صيد نهنگي سفيدرنگ را شرح داده است.درواقع تنازع قدرت بشر و نهنگ سفيدرنگ موضوع مهم اين كتاب است. از اين رمان در چندين پروژه سينمايي اقتباس شده است.
ارباب حلقهها
نويسنده: جيآرآر تالكين
سال انتشار: 1954 ميلادي
انتشار اين اثر «تالكين» انتقادهاي زيادي را متوجه او كرد. «ريچارد جنكينز» در نقدي كه در «نيو ريپابليك» منتشر كرد «ارباب حلقهها» را اثري ضعيف و «فاقد ژرفاي روانشناسانه» معرفي كرد. «تايمز» نيز با انتقاد از سبك نوشتاري «تالكين»، «عالمنمايي و فضلفروشي» او را مورد ملامت قرار دارد. با اين حال ارباب حلقهها در بازار كتاب به موفقيت چشمگيري رسيد. «تالكين» اين كتاب را طي ۱۲ سال ـ از ۱۹۳۷ تا ۱۹۴۹ ميلادي ـ به رشته تحرير درآورده است. اگرچه اين كتاب دربين خوانندگان به شكل يك سهگانه جا افتاده است، اما در ابتدا بنا بود اين اثر جلد اول كتاب «سيلماريليون» باشد كه نويسنده به دلايل اقتصادي تصميم به حذف جلد دوم گرفت و كتاب ارباب حلقهها را در سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۵ در سه جلد منتشر كرد. برآوردها نشان ميدهد كه از اين سه جلد تاكنون بيش از 150 ميليون نسخه به فروش رفته است. سهگانه فيلم ارباب حلقهها نيز به كارگرداني پيتر جكسون و تهيه شده در استوديوي «نيولاين سينما» به عنوان پرفروشترين فيلم در زمان اكران خود محبوبيت جهاني يافت.