واردات بدون انتقال ارز تعادل بازار ارز رابهم می‌ریزد

 عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به موضوعات روز اقتصاد کشور اظهار کرد: توانسته‌ایم هجمه‌های اقتصادی دشمنان را خنثی کرده و به سمت ایجاد ثبات اقتصادی برویم. واقعیت این است که قدرت‌های بزرگ جهانی با همه ابزارهای خود به جنگ انقلاب اسلامی آمده بودند که شکست خوردند.او با بیان اینکه برنامه‌های زیادی در دستور کار داریم و کارهای خوبی را هم در این راستا انجام داده‌ایم، گفت: وضعیت ارزی بسیار خوب است و ما کنترل کامل را به بازار ارز داریم. با این همه اگر اطلاع‌رسانی کمتری می‌کنیم به خاطر ملاحظات دیگری است که داریم.همتی با اشاره به قطع واردات نفت توسط برخی از کشورها در اوایل دسامبر اظهار کرد: این به معنای ایجاد مشکل ارزی برای کشور نیست چراکه ما ده‌ها میلیارد دلار ارز فعال داریم که می‌توانیم از آن استفاده کنیم. مساله ما در حال حاضر تامین ریالی بودجه است که البته سعی می‌کنیم تا تکیه خود را بر درآمدهای نفتی در بودجه‌بندی کاهش دهیم.

رئیس کل بانک مرکزی به تعاملات این نهاد با تولیدکنندگان و صادرکنندگان اشاره کرد و ادامه داد: از اوایل سال جاری حدود 9.2 میلیارد دلار عرضه ارز به سامانه نیما انجام شده است. با این حال این رقم می‌تواند بیشتر هم بشود.همتی به مخالفت خود با واردات بدون انتقال ارز خودروهای موجود در گمرک هم اشاره کرد و درباره علت این مخالفت اظهار کرد: مساله ما این بود که این ارزهایی که برای خرید خودروها صرف می‌شود از کجا قرار است تامین شود. اگر برای صادرکنندگانی است که پیش از این صادرات انجام داده‌اند که باید آنها از قبل این ارز را به کشور وارد می‌کردند. با این حال واردات بدون انتقال ارز باعث می‌شد تا به بازار آزاد ارز فشار وارد شود که این مساله می‌توانست باعث ایجاد عدم تعادل شود.او همچنین به مساله صادرات ریالی هم پرداخت و این نوع صادرات را نامفهوم توصیف کرد و گفت: صادرات باید ارزآوری داشته باشد در غیر این صورت مصداق خروج سرمایه از کشور است. در این باره تفاهماتی با شبکه‌های صرافی در کشورهایی مانند افغانستان انجام شده است تا بتوانیم فروش صادرات را به صورت ارزی به داخل کشور برگردانیم.

همتی به ممنوعیت استفاده از چک‌های تضمینی هم گریزی زد و درباره علت این تصمیم هم بیان کرد: این چک‌های تضمینی که در دست افراد بود باعث می‌شد تا آنها بتوانند به صورت میلیاردی پول جابه‌جا کنند. به طوری که روزانه حدود هشت هزار میلیارد تومان در دست برخی از افراد جابه‌جا می‌شد که این خود عامل بسیاری از نابسامانی‌ها بود.رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به محدود شدن برخی تراکنش‌ها از طریق دستگاه‌های پز اظهار کرد: این مساله باعث شده بود تا عده‌ای به راحتی بتوانند برای خرید ارز از مناطقی مانند هرات انتقال پول انجام دهند و بازار ارزی را ملتهب کنند که مجموع این اقدامات باعث شد تا بتوانیم نرخ ارز را کاهشی کنیم.همتی همچنین از تشکیل کمیته‌ای به نام کمیته نقدینگی خبر داد و گفت: واقعیت این است که مشکلات در سیستم بانکی از قبل انباشت شده است و نمی‌توانیم آن را به صورت یک شبه حل کنیم. در این راستا تغییر نرخ سود بانکی را نمی‌توان یک سیاست پولی نامید. بلکه در این شرایط هدف‌گذاری برای تورم و تبدیل آن به رشد اقتصادی یک سیاست راهبردی است.

همتی بر کنترل نرخ ارز از طریق سیاست‌های بازار باز تاکید کرد و گفت: ماه شمار کردن سپرده‌های بانکی باعث شد تا بتوانیم سیاست‌های خود را در قبال سپرده‌های بانکی به راحتی انجام دهیم.او همچنین از تشکیل بازار متشکل ارزی در آینده‌ای نزدیک هم خبر داد و گفت: در این بازار صرافی‌ها و بانک‌ها به صورت آنلاین و اینترنتی می‌توانند خرید و فروش ارز داشته باشند که در اینجا بانک مرکزی هم وظیفه بازارسازی را برعهده خواهد گرفت.رئیس کل بانک مرکزی همچنین بر به‌روزرسانی اطلاعات مربوط به تامین ارزی از شبکه بانک مرکزی هم تاکید کرد و علت این مساله را ایجاد شفافیت بیشتر توصیف کرد و ادامه داد: واقعیت این است که فساد و رانت در کشور خیلی زیاد است و ما هم باید پای آن بایستیم و از طریق سیستم اجرایی و قضایی این مساله را حل کنیم.همتی فراهم آوردن کالاهای اساسی با قیمت پایین‌تر را یک راهکار کوتاه‌مدت برای کنترل تورم ارزیابی کرد و گفت: اگر ارز یارانه‌ای را به کالاهای اساسی تخصیص نمی‌دادیم تورم خیلی بیشتر از امروز می‌شد. هرچند معتقدم باید عدم نظارت‌ها بر نرسیدن این ارز یارانه‌ای به مصرف‌کنندگان واقعی اصلاح شود.

او در ادامه به سازوکار سیستم سپرده‌های ارزی ریالی هم پرداخت و اظهار کرد: در این سازوکار کسانی که سپرده ارزی داشته باشند می‌توانند معادل ارز خود را به قیمت روز ریال دریافت کنند. این طرح به زودی وارد فاز عملیاتی خواهد شد.همتی در ادامه این مصاحبه تلویزیونی خود که به صورت زنده از رسانه ملی پخش می‌شد، به ایجاد کانال مالی با اروپا هم اشاره کرد و ضمن خوشبین بودن به اقدام اروپا در این زمینه اضافه کرد: واقعیت این است که نگرانی آنها از آمریکا است. اما آن چیزی که به شخصه متوجه شده‌ام این است که آنها قصد دارند تا کارهایی را انجام دهند. هرچند مابرنامه‌ریزی‌های خودمان را انجام داده‌ایم و فضاهای مبادله ارزی با چین، کره، ترکیه، هند و روسیه را باز کرده‌ایم.مقام ارشد نهاد ناظر سیاست‌های پولی و ارزی به FATF هم اشاره کرد و با ضروری توصیف کردن آن برای سیستم بانکی کشور اظهار کرد: یکی از شرایط اصلی برای تبادلات بانکی ما همین FATF است و البته پیوستن به این قرارداد بین بانکی، مشکلی هم نمی‌تواند برای سیستم مالی به وجود بیاورد.

او در ادامه به پیوستن ژاپن به جمع خریداران نفتی ایران هم اشاره کرد و گفت: در حال حاضر فروش نفت کشور بالای یک میلیون بشکه است که البته ما از طرق دیگر هم قصد داریم تا این هجمه از فروش نفت را افزایش دهیم.رئیس کل بانک مرکزی به حذف چهار صفر از پول ملی هم پرداخت و البته آن را یک اولویت اصلی برای نهاد ناظر پولی و بانکی کشور ارزیابی نکرد اما درباره جزئیات اجرای این طرح اظهار کرد: اجرای این طرح حدود دو سال طول خواهد کشید و اسکناس‌های قدیمی در این مدت به تدریج از چرخه پولی حذف و اسکناس‌های جدید وارد چرخه پولی خواهد شد. یکی از علل اصلی حذف صفر از پول ملی هم به مسکوکات برمی‌گردد که در حال حاضر ارزش فلزی آنها بیشتر از ارزش عددی روی آنها است.او در پایان درباره مساله اضافه‌برداشت از حساب‌های بانکی هم اظهار کرد: زمانی که من این منصب را تحویل گرفتم، اضافه برداشت حدود 55 هزار میلیارد تومان بود که در حال حاضر (دوم بهمن‌ماه) پنج هزار میلیارد تومان کمتر شده است. واقعیت این است که تورم ما نه به خاطر کشش تقاضا بلکه به خاطر شوک عرضه بود که در این صورت نباید سود بانکی را افزایش می‌دادیم.