گروه اقتصادی_ رسانه ها: جواد نوفرستی کارشناس اقتصادی طی یادداشتی با عنوان گرانفروشی با استقبال مردم افزایش مییابد در روزنامه ابتکار نوشت: موضوع گرانفروشی و گرانی را باید از یکدیگر متمایز دانست.پدیده گرانی که به دلیل بالا رفتن قیمت مواد اولیه و همچنین نوسانات قیمت ارز به وجود میآید را باید در یک سو قراردهیم و گرانفروشی را در سوی دیگر. عامل اصلی گران فروشی را باید نتیجه باندبازی و تصمیماتی که برای منافع شخصی گرفته میشود دانست که این موضوع به دلیل دقت پایین دستگاههای نظارتی است که در این امر کوتاهی میکنند. گرانفروشی را عمدتا در مورد کالاهای انحصاری مشاهده میکنیم که خلاء نظارتی در این موضوع باعث ریشه کردن سیستم پخش فاسد و همچنین در اولویت قرار گرفتن منافع شخصی (به جای منافع ملی) شده است.
فراموش نکنید که مبارزه با این بیماری تنها بر عهده دولتها نیست و در این حوزه خود مردم هستند که با افزایش تقاضای خود به تولیدکننده این پیام را میرسانند که میتواند در چنین شرایطی که بازار در ابهام به سر میبرد قیمت محصولات خود را چند برابر کند. برای شفافتر شدن این موضوع مثالی میزنم: چند ماه گذشته ناگهان باتوجه به شایعاتی که از سوی دلالان و برخی شرکتهای تولیدی در بازار به راه افتاد برخی اجناس مانند دستمال کاغذی به صورت چشمگیری با افزایش قیمت روبهرو شد و پس از آن بود که مردم با یورش به فروشگاهها بیش از حد نیاز خودشان و برای حفظ ارزش پول و ارزان خریدن بیش از حد نیاز یک محصول را خریداری کردند.اگر امروز را با آن روزها مقایسه کنیم میبینیم که دستمال کاغذی در همه فروشگاهها موجود است و هیچ کمبودی هم وجود ندارد. پس به این نتیجه میرسیم که باید درخصوص مبارزه و جلوگیری از گرانفروشی به مردم آموزشهای لازم داده شود و در این حوزه برای جلوگیری از سود بردن برخی منافع طلبان مردم را تشویق به نخریدن کنیم.
در باقی حوزهها هم چنین اتفاقی رخ داده است مانند حوزه خودرو، مسکن، لوازم خانگی و.... در حوزه لوازم خانگی هم داستانی مشابه با موضوع دستمال کاغذی تکرار شد با یک تحقیق کوتاه میتوانیم بدانیم که کدام تولیدکننده چند ماه پیش با مجوزی که اخذ کرده بود قیمت محصولات خود را چند برابر کرد، ولی هنگامی که استقبال مردم از محصولاتشان به اتمام رسید اکنون محصولات خود را با ۴۰ درصد تخفیف به فروش میرساند.در این مورد دستگاههای نظارتی باید ورود کنند و همچنین با اطلاع رسانی به مردم و معرفی چنین تولیدکنندگانی بهنوعی فرهنگسازی کند تا در آینده دیگر هیچ بِرندی نخواهد از آب گلآلود برای افزایش ثروت و منافع شخصی بازار و اقتصاد کشور را بر هم بزند. اینکه برخی میگویند دولت توانایی کنترل قیمتها و بازار را ندارد اشتباه است، زیرا در برابر تلاش دولت برای کاهش قیمتها و یا ثابت نگاه داشتن قیمت اجناس تلاش میکند، گروهها و باندهایی که مورد حمایت هم قرار میگیرند نظم بازار را برهم میزنند نباید از این موضوع غافل بود که مردم ما هم همواره در چنین شرایط حساسی شتابزده عمل میکنند و با خریدهای انبوهی که انجام میدهند وضعیت را برای خودشان سخت میکنند.
اگر مردم به سایتهای پیش فروش خودرو حمله نکنند و در خرید محصولات خودروسازیها رکوردشکنی تاسفبار نکنند، آن خودرو ساز که نمیتواند تولیدات خود را تا ابد در انبار نگاه دارد بالاخره مجبور است با هر قیمتی که شده خودروی تولیدی خود را به فروش برساند، ولی هنگامی که میبیند هر قیمتی که تعیین کند مصرفکننده با اشتیاق به پیشوازش میرود مشخص است که تمایل دارد قیمت محصول خود را هر روز افزایش دهد. پس به این نتیجه میرسیم که بین گرانفروش و مشتری رابطه علت و معلول قرار دارد. رسانهها و تریبونها در این زمینه میتوانند به خوبی به فرهنگسازی بپردازند در غیر این صورت همواره شاهد گرانفروشی و افزایش قیمت محصولات در ایران خواهیم بود.