گروه سیاسی: روز گذشته کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد که معافیت خرید نفت از ایران را تمدید نخواهد شد، بنا بر نظر کارشناسان با این اقدام آمریکا فروش نفت ایران به زیر یک میلیون بشکه در روز خواهد رسید که قطعا مشکلات فراوانی را برای اقتصاد ایران به دنبال خواهد داشت. همزمان با عدم تمدید معافیت خرید نفت از ایران مقامات ایرانی معتقد هستند که چین و روسیه و کره جنوبی باید جایگزین مشتریان اصلی خرید نفت ایران شوند.
در ادامه تحلیل برخی روزنامههای ایرانی را در این باره بخوانید: روزنامه همدلی درباره اقدام آمریکا علیه بازار نفت ایران نوشت: تصمیم آمریکا برای لغو تمدید معافیت کشورها از خرید نفت ایران، یک تصمیم خطرناک است. اگر معافیت 8 کشور خریدار نفت از ایران لغو شود، فروش نفت ایران به کشورهای دیگر غیر مجاز خواهد شد و کشورهای خریدار نفت از ایران نیز به دلیل مجازات آمریکا، نمیتوانند از ایران نفت بخرند. این موضوع به این معنی است که ایران نمیتواند نفت خود را صادر کند و تولید نفت تنها برای مصرف داخلی و صادرات به کشورهای محدودی خواهد بود که از تحریمهای آمریکا تبعیت نمیکنند.
اگر نفت ما از خلیجفارس عبور نکند، این موضوع دیگر از بحث کارشناسی خارج میشود و جنبه سیاسی و امنیت بینالمللی به خود میگیرد. اگر خلیجفارس، دریای عمان و تنگه هرمز راهی برای حمل بشکههای نفت دیگر کشورها باشد و ایران نتواند نفت خود را از این راه صادر کند، در این صورت این بحث از نظر سیاسی قابلبحث است و باید با نگاه امنیتی به این موضوع نگاه کرد. باید دید در عمل چه میشود. در هر صورت این اقدام آمریکا به نفع کشورهای دیگر نیز تمام نخواهد شد. در صورت لغو معافیتها، ایران قطعا متضرر خواهد شد، اما دیگر کشورها نیز حتی اگر متضرر نشوند، نفعی هم نخواهند برد.
روزنامه جام جم (ارگان مطبوعاتی صدا و سیما) نوشت: وابستگی بودجه ایران به فروش نفت و کسب درآمد ارزی همواره یکی از چالشهای اقتصاد ایران بوده و کارشناسان در طول سالهای گذشته همیشه تاکید داشتند بودجه باید از نفت جدا شود. اما درآمدهای نفتی آنقدر شیرین بود که دولتمردان در دوران مختلف نتوانستند از آن عبور کنند. اکنون میزان وابستگی بودجه کشور به نفت 35 درصد است و برای اولین بار آمریکا قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند که در این صورت کسری بودجه بزرگی رخ خواهد داد.
نرسی قربان، کارشناس انرژی در این باره گفت: عربستان و امارات حداکثر می توانند به اندازه کمتر از 500 هزار بشکه بیش از میزان میزان فعلی را عرضه کنند و عملا نمی توانند حذف نفت ایران از بازار جهانی را جبران کنند. تمدید نشدن معافیت خرید نفت هشت کشور از ایران موجب میشود از صادرات نفت ایران کاسته شود اما به صفر نخواهد رسید.
روزنامه کیهان هم در یادداشتی با عنوان «خیالپردازی ترامپ درباره تحریم نفت ایران» نوشت: دولت ترامپ قادر نیست برای کاهش مجدد فروش نفت ایران خیز بردارد. زیرا آمریکا نمیتواند تمام خریداران نفت ایران را متقاعد کند از بازار نفت ایران چشمپوشی کنند. چین و هند که بزرگترین خریداران نفتخام ایران هستند، روابطی راهبردی با ایران دارند و به منابع انرژی این کشور متکی هستند. بعید است آمریکا بتواند با تحریم، پالایشگران یا بانکهای چینی و هندی را تهدید کند.
روزنامه فرهیختگان در گزارشی درباره تحریم نفت ایران آورده است: آمریکا به خوبی نسبت به پیامدهای تحریم نفتی کامل ایران واقف است. جدیت در اجرای آنچه مایک پمپئو اعلام کرد یعنی ایالات متحده باید طبق قانون تحریم اعلام شده با کشورهایی که از این تحریمها تبعیت نکرده و قصد دارند همچنان به خرید خود از ایران ادامه دهند، برخورد کند.
برخوردی که در عالم واقع میتواند منجر به درگیری دو دولت شود و این چیزی نیست که کاخ سفید به این سادگیها به هزینههای آن تن دهد. از سوی دیگر، در گیرودار موافقتها و مخالفتها برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، گروه بینالمللی بحران با ترسیم خط قرمزی هشدار داد که نباید برای کاهش صادرات نفت ایران به زیر 800 هزار بشکه فشار آورد چراکه از آنجا به بعد موضوع برای ایران از وضعیت اقتصادی صرف خارج شده و بعد امنیتی پیدا میکند. شرایطی که پیش از این مقامات در تهران به اندازه کافی نسبت به آن هشدار دادهاند. آمریکا در این مسیر بسیار محتاطانهتر از آنچه نشان میدهد عمل میکند. یران در شرایط تحریمی نشان داده که توانایی بالایی در استفاده از بازارهای غیررسمی دارد و میتواند با اقداماتی مانند سوآپ یا استفاده از نفتکشهای کشورهای دیگر یا دهها راه دیگر نفت خود را به پالایشگاههای هدف برساند. این فرآیند قبلا یک بار تا به انتها در ایران تجربه شده و امکان موفقیت آن آزمون شده است.