حدوداً هشت سال قبل بود که صداوسیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس مصوبه ستاد کشوری کنترل دخانیات، موظف به انجام اقدامات لازم برای نمایش ندادن مصرف دخانیات توسط هنرپیشگان در فیلمها و سریالهای ایرانی و خارجی شدند. این قانون تا مدتی هم رعایت شد اما در نهایت مانند بسیاری از قوانین دیگر از جمله ممنوعیت تبلیغ کالاهای مضر در تلویزیون، به تدریج رو به فراموشی سپرده شد؛ تا این روزها در بسیاری از فیلمها و همچنین سریالهای نمایش خانگی، پخش آزادانه صحنهها و تصاویری را ببینیم که به سیگار کشیدن هنرپیشه محبوب جوانان البته در نقشی که به او سپرده شده، مربوط است.
البته باید یادآور شد که در سالهای آزادی نمایش مصرف دخانیات در فیلمها و سریالها، مستنداتی مبنی بر افزایش استعمال سیگار از سوی توده مردم و یا تأثیر مستقیم سیگار کشیدن یک بازیگر بر روی افزایش سیگاریها وجود ندارد و در عین حال این پرسش هم مطرح میشود که بالاخره کارگردان برای نشان دادن یک کاراکتر منفی یا سیگاری چه تهمیدی باید در آثار نمایشی بیندیشد؟با این حال از آنجا که بسیاری از شخصیتها در یک درام، در نهایت خاکستری خلق میشوند و نشان دادن مصرف سیگار در این درامها هم بعضاً باید از سوی بازیگرانی انجام شود که محبوب نوجوانان و جوانان هستند و آنها را الگوی خود میدانند، میتوان این انتظار را داشت که چنین عملکردی منجر به ترویج غلط استعمال دخانیات حداقل برای خلاصی از دشواریها و مقاطع بحرانی زندگی شود.
نمونههایی از استعمال مواد مخدر در سریالها
هرچند که در تلویزیون مقطعی پخش صحنهها و تصاویر مربوط به استعمال دخانیات از کشیدن سیگار گرفته تا…، در کلیه برنامههای نمایشی، فیلم و سریالهای تلویزیون، ممنوع اعلام شده بود با این وجود در آثار تلویزونی شاهد صحنههایی بودهایم منتها چون در راستای نقد شخصیتهای منفی کار است با این توجیه همراه میشود که معنای رواج یا اشاعه پیدا نمیکند.یکی از این موارد، پخش تصاویر آلات استعمال مواد مخدر در یکی از قسمتهای سریال «آنام» است که سال گذشته از تلویزیون به روی آنتن رفت و بینندگان در آن سکانسها شاهد تصاویری از منقل و وافور و دیگر آلات استفاده از مواد مخدر در این مجموعه تلویزیونی بودند. در این سکانس در یک نمای باز، تصاویر وسایل مذکور به روشنی مشهود بود.در این سکانس که با بازی بازیگرانی چون مجید شهریاری و امیررضا دلاوری همراه است، یکی از این کاراکترها این جمله را به کار میبرد که «جدیداً خیلی زود به زود خمار میشود» و از بازیگر دیگر ابراز مصرف مواد مخدر را که برای او آماده کرده است، میگیرد!