گروه اقتصادی: برخی اتباع اسرائیل و آمریکا که خویشاوندان خود را در حملههای تروریستی از دست دادهاند، با طرح این ادعا که ایران حامی عوامل این حملات بوده، شکایتی را به دادگاهی در پاریس تقدیم کردند و خواستار ضبط اموال سازوکار ویژه مالی اروپا برای ایران شدند!
در این شکایت خواسته شده که تمامی دارایی نقد، عواید نفتی یا اموال منقول و غیر منقول متعلق به ایران یا آنچه که توسط شخص ثالث برای دریافت یا انتفاع دولت ایران به صندوق سازوکار مالی ویژه ریخته شده یا میشود به منظور پرداخت غرامت به این افراد ضبط شود. هنوز رسیدگی به این شکایت آغاز نشده اما این احتمال وجود دارد که روند قضایی این پرونده فعالیت اینستکس را مختل کند.
به گزارش بیبیسی، شاکیان اتباع اسرائیل و آمریکا هستند و شکایت آنان براساس صدور آراء محاکم آمریکایی در این مورد تسلیم شده است. محاکم آمریکایی رای دادهاند که از محل اموال و داراییهای متعلق به دولت ایران به قربانیان "عملیات تروریستی" که ایران متهم به حمایت از عوامل آن است غرامت پرداخت شود. جمهوری اسلامی صدور احکام مراجع قضایی ایالات متحده علیه دولت ایران را طبق اصل "مصونیت حاکمیتی" غیرقانونی دانسته اما ایالات متحده تاکید دارد که در مورد "کشورهای حامی تروریسم" ملزم به رعایت مصونیت حاکمیتی نیست. به دلیل تحریم وضع شده از سوی آمریکا علیه ارتباط بانکی و مالی با ایران، بسیاری از شرکتهای غیرآمریکایی هم به خاطر نگرانی از تحریم ثانوی ایالات متحده از ارتباط مالی با ایران خودداری میورزند.
اگرچه قوانین تحریم آمریکا صرفا شامل شخصیتهای حقیقی و حقوقی آمریکایی است، اما ایالات متحده تهدید کرده است که موسسات کشورهای ثالث در صورت نادیده گرفتن این تحریمها، از دسترسی به تسهیلات مالی و بازار آمریکا محروم خواهند شد. علاوه بر این، نمایندگیها و شعب ثبت شده این شرکت ها در ایالات متحده نیز مشمول قوانین تحریم هستند و مجازات نقض آنها هستند. به دلیل ارتباط گسترده شرکتهای بزرگ جهان با نهادهای مالی و بازار آمریکا، تهدید به تحریم ثانوی باعث بروز دشواری در ارتباط مالی ایران با خارج شده است.
کشورهای اروپایی در تلاش برای حمایت از برجام، سازوکار ویژه مالی - اینستکس - را برای ارائه تسهیلات در جهت ارتباط مالی با ایران ایجاد کرده اند. فعالیت این نهاد حدود دوهفته پیش رسما آغاز شد. ایالات متحده گفته است با فعالیت سازوکار ویژه در محدوده تسهیلات مالی جهت ارسال اقلام غیرتحریمی به خصوص مواد غذایی و دارو به ایران مخالفتی ندارد در حالیکه جمهوری اسلامی خواستار آن است که اتحادیه اروپا تمامی منافع مالی و تجاری مورد انتظار از برجام از جمله صادرات نفت ایران و نقل و انتقال آزاد مالی را تضمین کند.