تخلفات دفاتر خدمات مسافرتی به جایی رسیده که هر روز خبرهای جدید از تخلفی جدید سر زبانها میافتد. چندی پیش تبلیغ اخذ ویزای تضمینی توسط دفاتر خدمات مسافرتی از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران ممنوع اعلام شد چراکه شکایات بسیار زیادی از سوی گردشگران درخصوص تخلفات دفاتر خدمات مسافرتی مبنی بر تبلیغات نادرست برای تضمین اخذ ویزا انجام شده و محقق نشده بود.پرهام جانفشان (مدیرکل میراث فرهنگی استان تهران) نیز در نامهای به رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران و تهران و مدیران دفاتر خدمات مسافرتی نوشت: با توجه به گزارشهای واصله و همچنین تعدد شکایات مطرح شده در خصوص تبلیغ و ارائه خدمات با عنوان اخذ تضمینی ویزا بدینوسیله اعلام میدارد از آنجایی که تعهد ویزای تضمینی کشورها از جمله کانادا، استرالیا و کشورهای حوزه شینگن غیرقانونی بوده و این امر صرفاً با هدف سوءاستفاده مالی توسط برخی افراد سودجو صورت میگیرد، لذا مقتضی است اطلاعرسانی مناسب به دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری تحت پوشش مبنی بر جلوگیری از هرگونه تبلیغ و اقدام به اخذ ویزا با عنوان تضمینی صورت گیرد تا از بروز مشکلات احتمالی اجتناب شود.
با این وجود، همچنان شاهد تخلف دفاتر خدمات مسافرتی در این خصوص هستیم و همچنان گردشگران گول این تبلیغات را میخورند چراکه حرمت الله رفیعی (رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی) معتقد است: برخی از کارمندان برخی از سفارتخانهها با برخی از آژانسهای مسافرتی تبانی میکنند تا در ازای دریافت بخشی از درآمد آژانس، کارهای ارائه ویزا را تسهیل کند.او با اشاره به مواردی که طی ماههای اخیر شاهد بودیم، گفت: هر چند وقت یکبار شاهد آن هستیم که در یک برهه زمانی یکی از سفارتخانهها درصدد ریجکت ویزاها برمیآید. بعد از آنکه سفیر متوجه میشود درصدد تغییر کارکنان سفارتخانه برمیآید. به طور مثال در سال گذشته در سفارت ایتالیا و فرانسه شاهد جابهجاییهای متعدد در میان کارکنان بودیم. اکنون نیز چنین مواردی در سفارتخانهها اتفاق میافتد که از آنجایی که عیان نیست، مدتی طول میکشد تا متوجه آن بشویم که در این مدت زمان تخلفات متعددی انجام میشود.
ولی تیموری (معاون گردشگری کشور) نیز با تایید تبانیهایی که در سفارتخانههای برخی از کشورها درخصوص صدور و عدم صدور ویزا شاهد هستیم گفت: متاسفانه کارکنان بسیاری از سفارتخانهها چنین کارهایی انجام میدهند حتا در مواردی گزارشهایی را اعلام کردهایم که بیشتر توصیهای بودهاند.او ادامه داد: بارها مشاهده شده کارکنان سفارتخانهها بویژه کارکنان محلی، چنین تبانیهایی را انجام میدهند و مرجع رسیدگی به این تخلفات قطعا سفارتخانه مربوطه هستند. ضمن آنکه نباید فراموش کرد که در حوزه صدور ویزا چارچوب مشخصی داریم که تمام آن در اختیار سفارتخانه کشور مقصد سفر است. دفاتر خدمات مسافرتی نیز کارشان آن است که دریافت ویزای مسافران را انجام دهد و هیچ تضمینی برای دریافت یا عدم دریافت ویزا وجود ندارد.
تور به شرط رجیستری
هرچند هنوز موضوع تبلیغات کذب اخذ ویزای تضمینی توسط دفاترخدمات مسافرتی به طور کامل رفع نشده، این روزها با تبلیغات جدید دیگری روبهرو هستیم که عنوان میشود در صورت واگذاری سهم رجیستری به آژانس مربوطه، مبلغی که معمولا از ۵۰۰ هزار تومان شروع، از هزینه تور کسر میشود.رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با تاکید برآنکه هر کس چنین کاری انجام میدهد، تخلف کرده، گفت: این کار به نوعی سوءاستفاده از پاسپورت افراد است و درخواست داریم تا این دفاتر را معرفی کنند.او ادامه داد: قاعده اینگونه است که یا سازمان میراث و گردشگری باید خود بخش نظارت را به درستی انجام دهد یا اگر از عهده این کار بینمیآید نظارت را واگذار کند. شرایط به گونهایست که نه سازمان متولی نظارت کاملی دارد و نه نظارت به بخشهای دیگر مانند بخش خصوصی واگذار میشود. سالهاست این صحبتها را بیان میکنیم اما راه به جایی نمیبرد.به گفته رفیعی، این بدنامیها در نهایت برای دفاتری خدمات مسافرتی باقی میماند که کار خود را درست انجام میدهند.
معلوم نیست دفاتری که چنین تبلیغاتی انجام میدهند و چنین تورهایی برگزار میکنند، مجوز قانونی دارند یا خیر! در بیشتر مواقع این دفاتر فعالیت غیرمجاز دارند اما کسی هم جلودار آنها نیست و برخورد مناسبی با فعالیت غیرمجاز این دفاتر صورت نمیگیرد.تیموری نیز با تاکید بر آنکه اگر آژانسی در تبلیغات خود بر دریافت ویزا به شرط دریافت حق رجیستری موبایل توسط مسافر تاکید داشته باشد و این کار را انجام دهد، تخلف کرده به ایلنا گفت: هیچ کس چنین حقی ندارد. مسئولیت آژانسها برنامهریزی تور و ارائه خدماتی است که در چارچوب تور در نظر گرفته میشود. این خدمات شامل، ذخیره اقامت، راهنما، هتل، بلیط و بازدید است و خارج از این بسته سفر، هر تقاضایی داشته باشند، قطعا تخلف خواهد بود. اگر این موارد به ما گزارش شود، قطعا رسیدگی خواهیم کرد.
او در پاسخ به این سئوال که اگر مسافر از این کار رضایت داشته باشد و شکایتی صورت نگیرد، بازهم معاونت گردشگری اجازه ورود به موضوع را خواهد داشت یا خیر، گفت: گرفتن پاسپورت مسافر به دلایلی غیر از آنچه در وظایف دفاتر خدمات مسافرتی ذکر شده، سوءاستفاده از پاسپورت مسافران تلقی میشود و اگر شکایتی داشته باشیم، رسیدگی خواهیم کرد. اگر شکایتی نداشته باشیم، باتوجه به آنکه هر روز یک چیز جدید مد میشود، قوانینی در این خصوص وضع نشده. اگر آژانسدار که وظیفه اصلی آن برگزاری تور است، کار دیگری انجام دهد و به ما گزارش شود، میتوانیم بر اساس وظایف نظارتی ورود کنیم و تذکر دهیم. البته میتوانیم اطلاعرسانی هم انجام دهیم.معاون گردشگری خاطرنشان کرد: تبلیغ نیز میتواند مصداق انجام جرم باشد. اگر عملی خارج از چارچوب وظایف قانونی آنها ببینیم، میتوانیم تذکر دهیم. اگر کار ادامه یابد سایر مسائل انضباطی را انجام میدهیم