مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزار تعاون، کار و رفاه اجتماعی در بررسی مطالعات خود به علل مهاجرت جمعیت شاغل و جمعیت بیکار کشور پرداخته و عوامل متعددی را در این زمینه تاثیرگذار دانسته است. جمعیت مهاجر کشور در سال گذشته ۷۱۱ هزار و ۱۵۴ نفر بوده که ۵۸۸ هزار و ۳۱۲ نفر در نقاط شهری و ۱۲۲ هزار و ۸۴۱ نفر در نقاط روستایی ساکن بودهاند.
۸ دلیل مهاجرت و ترک وطن در سال گذشته
بر اساس این گزارش بیشترین دلیل مهاجرت افراد طی سال گذشته پیروی از خانوار بوده به نحوی که علت مهاجرت ۵۲.۸ درصد مهاجرت کنندگان به همین دلیل بوده است اما علل دیگری هم در این زمینه اثرگذار بوده است و جستجوی کار با سهم ۱۰ درصد و جستجوی کار بهتر با سهم ۶.۵ درصد به ترتیب بیشترین عامل مهاجرت افراد را به خود اختصاص داده است.این گزارش همچنین بیشترین علت مهاجرت افراد در نقاط شهری را پیروی از خانوار با ۵۳.۹ درصد، جستجوی کار با ۱۰.۱ درصد و جستجوی کار بهتر با ۶.۴ درصد عنوان میکند.در نقاط روستایی هم بیشترین دلیل مهاجرت پیروی از خانوار بوده است؛ به نحوی که ۴۷.۸ درصد افراد با این توجیه از محل سکونت خود در روستا مهاجرت کردهاند اما دومین عاملی که موجب ترک روستا شده پایان خدمت وظیفه بوده به طوری که ۱۳.۵ درصد مهاجرت کنندگان به دلیل پایان خدمت وظیفه مهاجرت کردهاند و جستجوی کار با سهم ۹.۱ درصدی سومین عامل تاثیرگذار بوده است.
نتایج این گزارش نشان میدهد که ۳۰۲ هزار و ۸۱۷ نفر از جمعیت مهاجر در سال گذشته به لحاظ اقتصادی فعال بودهاند که از این تعداد، بیش از ۲۳۴ هزار نفر را شاغلین و ۶۸ هزار و ۷۵۳ نفر را بیکاران تشکیل میدهند.مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار همچنین در گزارش خود بیشترین علت مهاجرت جمعیت شاغل در سال ۱۳۹۷ را به ترتیب "جستجوی کار"، "پیروی از خانوار" و "جستجوی کار بهتر" و کمترین علت مهاجرت این قشر را " پایان تحصیل"،"تحصیل" و "انجام خدمت وظیفه" عنوان کرده است.اما در مورد جمعیت بیکار بیشترین علت مهاجرت در سال ۱۳۹۷ "پایان خدمت وظیفه"، "پیروی از خانوار" و "جستجوی کار" و کمترین علت مهاجرت این قشر "انتقال شغلی"، "انجام خدمت وظیفه" و "تحصیل" بوده است.
در سالهای اخیر تعداد جویندگان کار افزایش قابلتوجهی یافته به نحوی که بر اساس آمارها سالانه بیش از یک میلیون متقاضی شغل به بازار کار کشور افزوده میشود.این امر ضرورت برنامهریزی مناسب برای بکارگیری نیروهای جوان بیکار و تحول بازار کار را بیش از پیش نشان میدهد.علی اکبر سیارمه کارشناس حوزه کار در گفت وگو با ایسنا، معتقد است در مهاجرت افراد به ویژه جوانان جویای کار دلایل مختلفی موثر است که یافتن شغل و کسب موقعیتهای شغلی بهتر و رفاه و زندگی مطلوبتر از جمله این عوامل است.او درباره پیروی از خانوار به عنوان بیشترین دلیل مهاجرت افراد میگوید: علیرغم آنکه تصور میشود که زندگی بهتر و کسب درآمد بیشتر انگیزه اصلی مهاجرتکنندگان است اما خانواده رکن اصلی جامعه به شمار میرود که تحت هیچ شرایطی نمیتوان نادیده گرفت.اکثر مهاجرتها در سالهای اخیر به شکل دسته جمعی و خانوادگی بوده و یکی از دلایل این امر، وابستگی و تعلق خاطر افراد به یکدیگر ، اهمیت خانوادهها به تحصیل و آینده شغلی فرزندان و میل به رفاه و پیشرفت بوده است.به گفته این کارشناس حوزه کار وجود مشکلات عدیده زیست محیطی، نبود امکانات درمانی و گسترش نیازهای رفاهی در روستاها نیز موجبات مهاجرت افراد را رقم زده است.