حذف واسطه‌ها در توزیع لاستیک یارانه‌ای

مرضیه حصاری گفت: در اوایل سال ۹۷ برخی از اقلام و لوازم یدکی خودروهای درون‌شهری و برون­شهری خصوصاً در بخش سنگین و نیمه سنگین به دلیل نوسانات قیمت ارز افزایش قیمت زیادی پیدا کرد و در بسیاری از موارد نیز رانندگان امکان افزایش نرخ کرایه‌ها را متناسب با افزایش هزینه­‌های خود نداشته و این موضوع نارضایتی‌های جدی را به خصوص در بخش برون‌­شهری در پی داشت.وی افزود: یکی از این مهم­ترین این اقلام که قیمت آن در بازار سیاه به طرز قابل توجهی افزایش یافت، لاستیک ناوگان سنگین و نیمه‌­سنگین بود. در نتیجه از تیرماه سال گذشته وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت اقداماتی را با همکاری وزارتخانه‌­های راه و شهرسازی و وزارت کشور ، با هدف تأمین لاستیک مورد نیاز بخش حمل­‌ونقل عمومی با روش‌های مناسب و قیمت مصوب آغاز کرد.وی در ادامه با اشاره به اینکه در سامانه جامع تجارت وزارت صمت، اطلاعات تولید و واردات لاستیک ثبت می‌شود، گفت: در مرحله اول بر اساس نیاز اعلامی سازمان شهرداری­‌ها و دهیاری­‌های کشور برای ناوگان درون شهری و سازمان راهداری و حمل­‌ونقل جاده­ای برای ناوگان بین ­شهری، سهمیه­ متناسب از سوی وزارت صمت برای هر بخش در استان­‌های مختلف تخصیص می­ یافت. در بخش درون‌شهری، شهرداری­‌ها می­‌توانستند در چارچوب ظرفیت تخصیص یافته به استان و مشروط بر وجود لاستیک قابل تحویل، لاستیک مورد نیاز خود را تهیه و بنا به صلاحدید خود بین مالکان ناوگان تقسیم می‌کردند.

مدیرکل دفتر حمل و نقل سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اضافه کرد: این فرآیند اعلام نیاز تا تحویل لاستیک، از یک سو بسیار طولانی و زمان­بر بود و بعضاً مالکان ناوگان را از دریافت لاستیک مأیوس می­‌کرد و از سوی دیگر نیز امکان نظارت بر فرایند توزیع لاستیک و تحویل عادلانه آن به فرد واجد صلاحیت ممکن نبود. در آن مرحله، لاستیک به میزان بسیار کمتری از نیاز حال حاضر بخش درون‌‎شهری به دست مالکان واقعی می­‌رسید.برای حل این مشکل تصمیم بر این شد تا از طریق اتصال مستقیم و برخط سامانه مدیریت مرکزی حمل و نقل درون­‌شهری (UTCMS) وزارت کشور به سامانه جامع تجارت وزارت صمت و حذف واسطه­‌ها و نقش‌­های اضافی، هم فرآیند توزیع در حداقل زمان ممکن انجام شود و هم لاستیک صرفا به مالک واقعی خودرو که واجد صلاحیت هم هست، برسد.وی در ادامه تشریح کرد: در این مرحله مالک خودرو دارای پروانه فعالیت مستقیماً درخواست خود را در سامانه وزارت کشور ثبت و برای وی به صورت سیستمی و بدون نیاز به مراجعه حضوری در سامانه حواله لاستیک صادر ‌می‌شود. مالک خودرو می‌تواند با در دست داشتن حواله، به نمایندگی فروش لاستیک مشخص شده در سامانه مراجعه و لاستیک‌ها را با قیمت مصوب (که در حواله قید می­‌شود) دریافت کند.

حصاری در ادامه گفت: این طرح از ابتدای خردادماه سال‌جاری در استان قزوین به صورت پایلوت اجرا شد و پس از بررسی جوانب کار، براساس زمان‌بندی اعلامی وزارت صنعت، در تیرماه سال جاری در ۱۰ استان البرز، زنجان، مرکزی، همدان، کرمانشاه، گلستان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، سمنان و یزد و در مرداد ماه نیز در ۱۰ استان اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کردستان،گیلان ، ایلام، کهکیلویه و بویراحمد، کرمان، فارس و اصفهان پیاده­‌سازی شد. در حال حاضر مالکان فعال در ۲۱ استان نامبرده، مجوز دسترسی به سامانه و درخواست لاستیک را دارند و قرار است برای باقی استان‌ها نیز تا آخر شهریور دسترسی دریافت حواله ایجاد شود.

وی با بیان اینکه تجربه اخیر تخصیص هدفمند و یکپارچه لاستیک می‌­تواند به عنوان یک نمونه موفق از توزیع کالاهای یارانه‌­ای، به سایر اقلام مرتبط در کشور که نیازمند سهمیه‌­بندی هستند نیز تسری یابد، گفت: در این روش توزیع به طور کامل از امکان سوء استفاده‌­های احتمالی در فرآیند توزیع لاستیک مانند گران فروشی، حواله فروشی، پرداخت رشوه و ... پیشگیری شده است.مدیرکل دفتر حمل و نقل سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در ادامه اضافه کرد: شرط لازم تخصیص لاستیک در بخش درون­شهری وجود مجوز فعالیت معتبر از هریک از شهردای‌­های سراسر کشور است. همچنین بر اساس سهمیه اعلامی از سوی وزارت صمت، ناوگان شهری برای دریافت حواله اولویت‌­بندی می­‌شوند.اولویت دریافت لاستیک بر اساس اطلاعات پیمایش ثبت شده است که یا بر اساس تجهیزات هوشمند نصب شده بر روی ناوگان (سیپاد) و یا بر اساس اطلاعات اسناد حمل بار شهری ( باربرگ) است. به عبارت دیگر سیستم بدون دخالت انسانی، بر مبنای اطلاعات پیمایش ثبت شده، ناوگان را برای دریافت لاستیک اولویت بندی می کند که این اولویت به صورت پیامکی به مالک ناوگان اطلاع رسانی می‌­شود.