مطمئنا اینقدر نشستن برای سلامتی مان مضر است. تحقیقات تازه نشان میدهد که آنهایی که همه روز یکجا مینشینند، نسبت به آدمهایی که راه میروند و میایستند دو سال کمتر عمر میکنند. ما در محل کار مینشینیم. در ماشین. در خانه. خیلی وقتها تحرکمان به جابجا کردن صندلیهای اطرافمان خلاصه میشود. حتی اگر به طور مداوم ورزش کنید شاید کافی نباشد. شواهد تازه نشان میدهد که ورزش هم نمیتواند آسیبی که ساعتها نشستن به بدن وارد کرده را کاملا از بین ببرد. تکنولوژی ما را به بیتحرکترین انسانهای تاریخ بدل کرده است. تیمی از محققان بریتانیایی یک تحقیق غیر معمول را انجام دادهاند و در آن تاثیر ایستادن را نسبت به نشستن بر روی گروهی کوچک از آدمها مورد مطالعه قرار دادهاند.
تیم دکتر جان باکلی و محققان دانشگاه چستر در بریتانیا از ده نفر که در یک بنگاه معاملات ملکی کار میکردند خواستند برای انجام بعضی کارهایشان، سه ساعت در روز بایستند. از همه داوطلبان خواسته شد که دستگاهی به خود وصل کنند که میزان تحرک را اندازه گیری میکند. آنها همچنین دستگاههایی برای سنجش ضربان قلب و فشار خون در طول شب و روز به خود وصل کردند. کسانی که داوطلب این آزمایش شدند در ابتدا واکنشهای متفاوتی داشتند. مطمئن نبودند بتوانند سه ساعت ایستادن در طول روز را تحمل کنند. نگران کمر درد بودند. فکر میکردند که ممکن است کفش پایشان را اذیت کند یا خسته شوند. ولی به هر حال تا آخر در این تحقیق ماندند.
اما چرا نشستن تا این اندازه برای ما مضر است؟ مهمترین دلیل این است که نشستن طولانی شیوه برخورد بدن و سیستم گوارش ما با قندها را تغییر میدهد. وقتی غذا میخوریم بدن ما ذرات غذا را به گلوکز تبدیل میکند و گلوکز به خون و دیگر سلول ها منتقل میشوند. گلوکز سوختی حیاتی برای بدن ماست، ولی میزان بالای گلوکز خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. غده پانکراس با ترشح هورمون انسولین کمک میکند تا اندازه گلوکز خون را در میزان طبیعی نگه دارد. ولی اینکه بدن چقدر به شکل موثر این کار را انجام دهد بستگی به میزان حرکت و فعالیت فیزیکی ما دارد.
ایستاده کار کردن ممکن است عجیب به نظر بیاید. ولی ایستادن هنگام کار سابقه طولانی دارد. وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا در دوران جنگ جهانی دوم یک میز مخصوص ایستادن داشت و ایستاده کار میکرد. ارنست همینگوی، نویسنده معروف آمریکایی و برنده جایزه نوبل، بنجامین فرانکلین، از رهبران استقلال ایالات متحده آمریکا و خیلی از شخصیتهای تاریخی مهم دیگر هم ایستاده کار میکردند. تحقیقاتی که نشان میدهد ایستادن برای سلامتی بهتر از نشستن است به دهه ۱۹۵۰ میلادی برمیگردد زمانی که یک تحقیق مشابه روی رانندههای اتوبوس انجام شد. این تحقیق که در نشریه لانست چاپ شده بود نشان میداد که مسئولان جمع آوری بلیط اتوبوسها که ایستاده کار می کردند نسبت به رانندگان اتوبوس که نشسته رانندگی می کردند، پنجاه درصد کمتر در معرض خطر بیماری قلبی بودند. از آن زمان تا کنون نشستن طولانی با مشکل کنترل گلوکز خون مرتبط دانسته می شود. همچنین نشستن با کاهش فعالیت آنزیم لیپوپروتلین که چربی های خون را می شکند و تبدیل به سوخت برای ماهیچه های بدن می کند ارتباط دارد. کم شدن فعالیت آنزیم لیپوپروتلین باعث افزایش میزان تری گلیسیرید و چربی خون می شود و همچنین ریسک بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
محققان دانشگاه چستر اطلاعاتشان را در روزهایی که داوطلبان ایستاده بودند با روزهایی که آنها همه وقت نشسته بودند مقایسه کردند. وقتی که به نتایج دقت کردند تفاوت ها واقعا چشمگیر بود. همانطور که این محققان پیش بینی کرده بودند، میزان گلوکز خون بعد از خوردن یک غذا در روزهایی که این افراد سه ساعت ایستاده بودند خیلی زودتر به حالت طبیعی برگشته بود. یک خانم که آرتروز یا ورم مفاصل داشت، متوجه شد که ایستادن علائم بیماری اش را کاهش داده است. همچنین دستگاه سنجش ضربان قلب نشان می داد که آنها نسبت به حالت نشسته کالری بیشتری مصرف می کنند.
دکتر جان باکلی می گوید که میزان ضربان قلب ده بار در دقیقه بیشتر بوده است و این یعنی بدن هفت دهم کالری در دقیقه بیشتر سوزانده است. دکتر باکلی می گوید ممکن است این به نظر زیاد نیاید. اما معنایش سوزاندن پنجاه کالری بیشتر در روز است. و اگر سه ساعت در روز و پنج روز در هفته بایستید هفتصد و پنجاه کالری بیشتر از مواقع نشسته سوزانده اید. در طول یکسال شما سی هزار کالری بیشتر سوزانده اید و این به معنای سوزاندن بیش از سه کیلو و ششصد گرم چربی در سال است. تحقیق دانشگاه چستر می گوید روزی سه ساعت ایستادن در یکسال مثل شرکت در ده ماراتن است.
تحقیقات نشان می دهد با آنکه بیرون رفتن و ورزش کردن به طور قطع فایده های زیادی به بدن ما
میرساند، بدن ما همچنان به طور مداوم و غیر محسوس نیاز به تحرک ماهیچه هایش دارد.
ماهیچههایی که در زمان ایستادن تقویت می شوند. همین حرکت های ساده کمک می کند ما کنترل قند خون خود را به دست بگیریم. همه ما نمی توانیم در حالیکه ایستاده ایم کار کنیم. ولی دانشمندان معتقدند حتی کارهای ساده ای مثل صحبت با تلفن در حالت ایستاده، یا رفتن پیش همکاری برای صحبت به جای نشستن و فرستادن یک ایمیل و ساده تر از همه اینها بالا رفتن از پله می تواند کمک کننده باشد.